بازآموزی مهندسان برای نیاز صنعت

گروه ساخت وساز: آموزش نیرو های صنعت ساختمان و همچنین ایجاد ارتباط بین صنعت و متخصصان در جهت ایجاد اشتغال شایسته سالار ازجمله مهم ترین دغدغه های صاحب نظران است. در حال حاضر ازیک طرف دانشگاه ها بدون توجه به بازار کار دانشجو جذب میکنند و از طرف دیگر بیشتر شرکت ها در جذب نیرو با مشکلاتی مواجه هستند و اشتغال ها بر مبنای شایسته سالاری نیست چرا که شرکت ها بانک اطلاعاتی از متخصصان و تحصیل کرده ها ندارند. خانه عمران یکی از نهاد هایی است که کار آموزش مهندسان و ایجاد ارتباط بین دانشگاه و صنعت را بر عهده دارد و حدود 15 سال است در این زمینه فعالیت میکنند. به منظور آشنایی هر چه بیشتر با نحوه فعالیت این نهاد آموزشی گفتگویی با ادیبی، مدیرعامل این شرکت داشته ایم که در زیر میآید. پیام ساختمان: چرا خانه عمران تشکیل شد؟ دلیل شروع کار ما این بود که بسیاری از مهندسان که جذب بازار کار شده اند پس از مدتی احساس خلاء نموده و فکر میکنند جایی برای رشد ندارند. من هم از این قاعده مستثنی نبودم و پس از مدتی احساس فسیل شدن در کار به سراغم آمده بود. به همین جهت تصمیم به ایجاد مرکزی به نام خانه عمران جهت آموزش مهندسان گرفتیم. در ابتدا کارمان را در حوزه بازآموزی مهندسان با دوره های محاسبات سازه شروع کردیم. هر چه جلوتر رفتیم دوره های جدید مانند مباحث اجرا، کنترل پروژه، مدیریت پروژه و ... شروع به شکل گیری کرد و خوشبختانه با اقبال جامعه مهندسی روبه رو شد. بنابراین دپارتمان های تخصصی مختلف مانند معماری، سازه، طراحی داخلی،اجرا و ساخت، امور فنی و قرارداد ها و ... را شکل دادیم. مدت ها گذشت تا اینکه رویکرد جدید مبتنی بر پکیج های جامع آموزش مبتنی بر شغل شکل گرفت که در ابتدا به عنوان CMBA شناخته شد. در این رابطه دو گروه را به عنوان جامعه هدف قرار دادیم. مدیران فعلی و مدیران آینده که در چند سطح آنها را تعریف کردیم. در مرحله بعد این طرح را در بقیه مشاغل هدایت کردیم و مجموعه ای بیش از 100 شغل در صنعت ساختمان را احصاء کردیم و برای هرکدام از این شغل ها یک پودمان جامع شغلی طراحی کردیم. در ادامه کار برای اینکه این کار در صنعت ساختمان ترویج پیدا کند، بحث کارت هویت حرفه ای و گواهی شایستگی شغلی را مطرح کردیم و شرایط ورود و خروج به پودمان را مشخص کردیم. بحث بعدی این بود که خریداران این گواهی شغلی شناسایی شوند؛ بنابراین با تعدادی از شرکت های بزرگ قرارداد بستیم تا از طرفی مشکل شرکت ها برای شناسایی و جذب نیروی انسانی حل شود و از طرفی شایسته سالاری حاکم شود. البته خیلیها ادعا داشتند که از توان لازم برخوردارند و تنها گواهی ما را میخواستند برای همین سیستم هایی تعریف کردیم تا کسانی که صرفاً در امتحان قبول شوند، بتوانند این گواهی را بگیرند. ما در واقع به دنبال کاری بودیم که ازیک طرف معضل اشتغال در صنعت ساختمان را ساماندهی کنیم و از طرفی کیفیت ارائه خدمات فنی – مهندسی را ارتقاء دهیم؛ موضوعی که متولی نداشت. به طورکلی ما حدود 15 سال است که فعالیت میکنیم و در طول این مدت حدود 50 هزار نفر دوره دیده اند و 3 میلیون نفر ساعت آموزش داده ایم. پیام ساختمان: علاوه بر مدیران و مهندسان آیا کاردان ها هم آموزش میبینند؟ طرح ما تاکنون از مدیران ارشد تا کاردان ها را در برگرفته است.ما اعتقاد داریم حتی بحث کارگران ساختمانی به عنوان آخرین و گسترده ترین زنجیره ساخت وساز هم باید انجام شود و قطعاً در آینده هم به آن ورود میکنیم. پیام ساختمان: با توجه به اینکه کاردان ها کمتر در جامعه مورد استفاده قرار میگیرند، فکری به حال اشتغال این گروه هم کرده اید؟ ما علاوه بر شایسته سالاری به دنبال سهمیه بندی هستیم و شاید هیچ وقت در کشور ما چنین دیدگاهی وجود نداشته است. الآن تا دلتان بخواهد بدون حساب وکتاب مهندس عمران داریم درصورتیکه تا این اندازه نیاز نداریم. ما این مسئولیت را روی دوش خودمان احساس میکنیم که در نقشه جامع مشاغل این مهم را هم مورد توجه قرار دهیم. یعنی توزیع مشاغل در حرفه های مختلف و در سطوح مختلف. بدین صورت که وقتی ما از جامعه هدف برای شرکت در پودمان دعوت میکنیم یک گلوگاه درست کنیم و حواسمان به تعداد کسانی که قرار است، آموزش دهیم باشد. ما صرفاً به بازار خودمان نگاه نمیکنیم و حاضر نیستیم که اضافه بر نیاز صنعت ساختمان متقاضیان را آموزش بدهیم و برای آنها کارت مهارت صادر کنیم. این کار یک مسئولیت اجتماعی است. وقتی با شرکت ها وارد تعامل شدیم به راحتی میتوانیم نیاز های بازار را بسنجیم. این کار باید منطبق بر آمار باشد. از طرف دیگر وقتی قرار است منابع انسانی شرکت ها را تأمین کنیم، کسانی که آموزش دیده اند، جذب کار میشوند. ممکن است یک شرکت نیاز به یک کاردان داشته باشد اما یک مهندس را با قیمت گران تر جذب کرده باشد. حال آنکه کاردان در آن کار مشخص بهتر عمل میکند. پیام ساختمان: تفاهم نامه ای تاکنون با این شرکت ها برای هدایت نیروی کار داشته اید؟ حدود 15 تفاهم نامه با شرکت ها در بخش نیروی انسانی منعقد کردیم اما برای بررسی همه جانبه تر کار را متوقف کردیم. این نگاه جامع مربوط به کل صنعت ساختمان اعم از ساخت وساز شهری، روستایی و پروژه های عمرانی است و باید دقیق بررسی شود. پیام ساختمان: چه انتظاری از دولت دارید؟ ما اعتقاد داریم این موضوع به مسائل اقتصادی ربطی ندارد همچنانکه در برخی دوره ها کشور ما از نظر شرایط اقتصادی وضعیت خوبی داشته است اما باز هم این کار صورت نگرفته است. چشمداشتی از دولت نداریم و اعتقاد داریم این ماجرا باید به صورت خودجوش از بخش خصوصی برخیزد. ما نیازمند کمک رسانه ها و تشکل های حرفه ای هستیم. پیام ساختمان: ارتباطی با دانشگاه ها برای جذب فارغ التحصیلان دارید؟ بسیاری از دانشجویان که سال آ خر تحصیلاتشان را میگذرانند این دغدغه را دارند که آیا باید ادامه بدهند یا اینکه جذب بازار کار شوند شاید حتی برای برخی از دانشجویان ادامه تحصیل نسخه خوبی نیست همچنان که بخشی از ادامه تحصیل ها به خاطر نبود کار است و قطعاً درصورتیکه همین فرد مدرک فوق لیسانس بگیرد، توقعاتش بالا میرود. بنابراین این هدف گذاری حتی باید در مرحله قبل از دانشگاه انجام شود . الآن ما کانون دانشجویان عمران و معماری را داریم که با دانشگاه هایی نظیر تهران، امیرکبیر و شریف در ارتباط هستیم. یک واحد مشاوره شغلی راه انداخته ایم که به دانشجو میگوییم چه شغلی مناسب توست که این مناسب بودن بخشی از نیاز جامعه و بخشی دیگر مربوط به علاقه و استعداد اوست. پیام ساختمان: فعالیت شما ارتباطی با نظام مهندسی پیدا نمیکند؟ بحث دوره های ارتقا را در ابتدا ما شروع کردیم و بعد از دو سال که اعضای نظام مهندسی از اساتید خانه عمران بودند این کار را به نظام مهندسی منتقل کردند اما مسیر آنها در ادامه کلیشه ای شد و نتوانستند پویایی داشته باشند. پیام ساختمان: به آموزش کارگران ساختمانی به عنوان حلقه آخر ساخت وساز اشاره کردید. تکلیف سازمان فنی و حرفه ای در این مورد چیست؟ ما با سازمان فنی و حرفه ای ارتباط داریم و به دنبال یک تعریف مشترک هستیم. در سازمان فنی و حرفه ای یک فضای اداری حاکم است و دید درستی نسبت به نیاز های صنعت وجود ندارد. پیام ساختمان: به مسائل حقوقی مهندسان هم ورود میکنید؟ یکی از پودمان های ما تربیت سازنده حرفه ای است در این رابطه قریب به 20 مبحث گنجانده شده که تمام جنبه ها در آن آمده است. ممکن است یک فرد در زمینه اجرا قوی باشد اما از ضوابط یا مسائل حقوقی آگاهی نداشته باشد. یا مثلاً اهمیت بهداشت حرفه ای را نداند. ضمن اینکه ما در کنار مسائل حقوقی به اخلاق مهندسی هم ورود کرده ایم. پیام ساختمان: برای مدیران شرکت ها و کارفرمایان هم برنامه ای دارید؟ یکی از کار های که میخواهیم انجام دهیم پرورش مدیران شرکت هاست زیرا بسیاری از کسانی که بنگاه اقتصادی تأسیس میکنند پس از مدت کوتاهی دچار مشکل میشوند و کارشان تعطیل میشود به همین جهت ما قصد داریم پرورش کارآفرین را هم شروع کنیم. هر کس نمیتواند کارآفرین باشد حتی ممکن است لازم باشد چند سال در کارگاه تجربه کسب کند.