بسیاری ازساختمان ها پایان کار ندارند

گروه تأسیسات: یکی از مهم ترین کارهایی که در هر ساختمان باید انجام گیرد تجهیز آن به ابزارهای ایمنی و اطفای حریق است؛ پس از تدوین قوانین مرتبط همکاری تنگاتنگ شهرداری و سازمان آتش نشانی برای تأیید امنیت، هر ساختمان پس از تکمیل باید از سازمان آتش نشانی، گواهی ایمن سازی و تأیید مقررات ساختمان های کشور را بگیرد و سپس برای دریافت جو از اقدام کند. این بهانه ای بود تا با عباس خدنگی مدیر آموزش منطقه 3 سازمان آتش نشانی تهران به گفتگو بنشینیم و از این مقررات بیشتر آگاه شویم: پیام ساختمان: در مورد ایمنی ساختمان ها که بحث آتش و حریق هم قسمتی از آن است چه المان هایی باید رعایت شود؟ آیا در قوانین نظام مهندسی در بحث امنیت و ایمنی این المان ها تعریف شده است؟ ایمنی مقوله بسیار گسترده ای است، اگر آن را محدودتر کنیم زمینه هایی مرتبط با سازمان آتش نشانی را میتوانیم به دو حوزه کلی تقسیم کنیم: محافظت فعال حریق (Active Fire Protection) و محافظت غیرعامل حریق (Passive Fire Protection). وقتی آتش سوزیای اتفاق میافتد، هر اقدامی برای اطفای آن انجام میدهید این محافظت فعال یا عامل است که با انواع ادوات و ابزار اطفای حریق صورت میگیرد. محافظت غیرعامل، نیز اقدامات پیشگیرانه است که پیش از اینکه آتش سوزی اتفاق بیفتد، باید انجام گیرد تا آتش سوزی روی ندهد و اگر روی داد با تأخیر اتفاق بیفتد، و اگر رخ داد و با تأخیر نیز همراه بود اقداماتی انجام میدهیم که آتش سوزی گسترش پیدا نکند و محدود باشد. در سازمان آتش نشانی ما هر دو رویکرد را باهم دنبال میکنیم. یعنی هم اگر حریقی رخ داد برای اطفای آن اعزام میشویم و این فعالیتی است که عموم مردم بیشتر با آن آشنا هستند یعنی همان ادوات اطفای حریق و دستگاه ها و ماشین ها و پرسنل ورزیده و ماهر که اینها همیشه بوده و به روز هم شده است و سعی کرده ایم با تکنولوژی مدرن به پیش برویم. اما در حوزه دوم سازمان آتش نشانی معاونتی به نام معاونت پیش گیری دارد و استانداردهایی توسط کارشناسان این سازمان تدوین شده است که قطعاً بسیاری از آنها برگرفته از استاندارد های جهانی مانند BS(British Standard) و NFPA (National Federal Protection Association) و یا استانداردهای دیگر است. اینها بومیسازی شده و از آنها یک سری استانداردهایی استخراج شد که شاخص ترین آنها مبحث سوم مقررات ملی ساختمان و بخشی از مبحث بیستم مقررات ملی ساختمان است. در حال حاضر در تهران سازندگان ساختمان های مسکونی 6 طبقه روی همکف و بالاتر باید این موارد را رعایت کنند و در ساختمان های اداری و تجاری با هر تعداد طبقات باید این استانداردها اعمال شود، بعدازآن در یک ارتباطی که بین شهرداری و سازمان آتش نشانی ایجاد شده است، پرونده ها به این سازمان ارجاع میشوند و موردبررسی قرار میگیرند و در صورت رعایت تمام آن ضوابط تأییدیه سازمان را اخذ خواهد کرد. پیام ساختمان: اما طی گزارش هایی که از ساخت وسازهای سطح شهر داشته ایم در خیلی از موارد اصول ایمنی و ساخت وساز به درستی رعایت نمیشود! الآن قطعاً رعایت میشود؛ و چند سالی است که این استانداردها تدوین شده و این قوانین لازم الاجراست. منتها ما ساختمان هایی راداریم که مربوط به قبل از تدوین و پیاده شدن این ضوابط است. سؤال اینجاست که با این ساختما ن های قدیمی چه کار باید بکنیم. ما اماکنی را داریم که بالقوه امکان خطر و آسیب را دارند. برای این ساختمان ها سازمان آتش نشانی طرحی به نام طرح ایمن سازی اماکن ارائه داده و طبق آن کارشناسان سازمان، از ساختمان ها و اماکن مختلف بازدید میکنند و از ملزوماتی که باید داشته باشند فهرستی تهیه میکنند. این فهرست به مالکان ساختمان ها ابلاغ میشود و بعد از اجرای آن مفاد و ملزومات کارشناسان ما دوباره از آن مکان بازدید میکنند و در صورت اجرای کامل بندهای فهرست ابلاغ شده، تأییدیه صادر میشود. تفاوت این تأییدیه با ساختمان های در حال ساخت و یا ساخته نشده این است که دستورالعمل سازمان با نگرش حفظ بنای موجود اجرا میشود؛سعی این است که با کمترین تغییرات، بنای موجود را حفظ کنیم و در عین حال ضریب ایمنی آن را افزایش بدهیم. پیام ساختمان: این شیوه نامه شامل چه مواردی میشوند؟ یکی از مهم ترین آنها بررسی راه های خروج است. این مسیرها ویژگیهای خاصی باید داشته باشند و نباید در شرایط بحرانی برای خروج افراد مشکلی ایجاد کنند، ابعاد آن و همچنین مقاومت آن در برابر آتش سوزی تعاریف ویژه ای دارد. مورد دیگر نشانه هایی است که باید در مسیر تعبیه شود. همچنین تجهیزات اعلام حریق و اطفای حریق نیز در ساختمان باید تدارک دیده شوند. سیستم های تهویه مناسب مورد مهم دیگری است که بررسی میشود. این موارد به همراه مواردی دیگر در کنار هم قرار میگیرد. شیوه نامه ایمنی که به فراخور آن فضا ابلاغ میشود. پیام ساختمان: میدانیم که نظارت بر ساختمان ها و بناها بسیار دچار مشکل است. فکر میکنید این موضوع به ایمنی و عملکرد صحیح شیوه نامه های شما آسیب بزند؟ نظارت بر ساخت، موضوعی است که سازوکار آن توسط سازمان نظام مهندسی تعریف شده و به تعامل این سازمان با شهرداری بازمیگردد. اما اینکه مثلاً در ساخت وساز از بتنی استفاده شود که مقاومت کافی را خواهد داشت یا نه، سازمان آتش نشانی در این زمینه آزمایشگاه های لازم را ندارد و لزومی هم ندارد داشته باشد چراکه ارتباطی با سازمان آتش نشانی پیدا نمیکند. اما اگر در ضوابط ایمنی، اعلام و اطفاء در ساختمان های نوساز انجام نگرفته باشد، جای بررسی دارد! اما اگر ساختمانی بالای 6 طبقه از همکف این سیستم ها را نداشته باشد یقین بدانید پایان کار هم ندارد. خیلی ساختمان ها در تهران هستند که چون آتش نشانی آنها را تأیید نکرده پایان کار ندارند. اینها در نقل وانتقال اسناد به مشکل برمیخورند و قطعاً زمانی میرسد که به دنبال تأییدیه شان بیایند. پیام ساختمان: در مورد ساختمان های مهم و قدیمی مانند وزارتخانه ها و هتل ها آیا بازرسی و بازدید دوره ای و نظارت صورت میگیرد؟ بله این مورد به همان طرح تجهیز اماکن برمیگردد که قبلاً گفتم. وقتی خیلی از این ساختمان ها ساخته میشدند، الزامی برای انجام این طرح وجود نداشته، اما بنا بر حساسیت ها و یا کاربری آن الآن باید این تجهیزات و این پیش گیریها صورت بگیرد؛ بعضی از این ساختمان ها به دلیل قدمت از اهمیت برخوردارند و باید حفظ و نگهداری شوند.