آب گرمکن دیواری

گروه تأسیسات: آب گرم خانه ها در سال هایی نه چندان دورتر- نه در ایران که در دیگر نقاط جهان نیز- همچون نشانه ای از اشرافیت و توانگری به حساب میآمد. در سال هایی که بهره از گرمای آرامش بخش، تنها منحصر در حمام های عمومی بود و خانه ها در زمستان ها به سختی گرم نگه داشته میشدند. حرارت ارزشمند بود و مانند امروز به حراج نگذاشته بودند. امروز دیگر از گرمابه های عمومی نشانی نیست و به یمن مدرنیته، رفاه هر شهروندی به رفاه و آسایش پیشینیان متمول شهرشان تنه میزند. هر خانه ای قصری است و هر قصری اربابانی دارد. از مخارج این قصرها و اربابانشان بگذریم که گاه در مصرف گرایی روی اربابان پیشین را سفید کرده اند. به رسم شماره های پیشین، این مرتبه نیز کالایی را انتخاب کرده ایم تا از تولیدکنندگان، فروشندگان و دست اندرکاران آن پاسخ بطلبیم و امیدوار باشیم این آگاهی بخشی، کمکی به هوشیاری و آگاهی خریداران خواهد کرد. این مرتبه آبگرمکن دیواری انتخاب شده است؛ لازم به گفتن نیست که گفته های عنوان شده از طرف مصاحبه شوندگان لزوماً مورد تأیید نشریه پیام ساختمان نیست. انواع آب گرمکن همان گونه که از اسم آبگرمکن برمیآید این وسیله برای گرم کردن آب مصارف خانگی کاربرد دارد که اغلب برای شستن ظرف ها، لباس ها، استحمام، پخت غذا، و گرم کردن محیط منزل استفاده میشود. آب گرم کن ها را بر حسب منبع سوختی، به آب گرم کن های زغالی، نفتی، گازی، خورشیدی و برقی تقسیم بندی میکنند. به دلیل ارزان بودن منابع سوخت فسیلی در کشور ما، بیشتر آب گرم کن ها از منبع سوخت گازی استفاده میکنند-گرچه در حال حاضر آب گرم کن های خورشیدی نیز رونق یافته است. شرکت افرا سازه طلای آبی شاید از جمله معدود شرکت هایی باشد که درزمینه آب گرمکن برقی و نفتی نیز فعالیت میکند. حمیدرضا اصغری مدیرعامل شرکت، دیگر انواع آب گرمکن را اینگونه تقسیم بندی میکند: «به جز انواعی که بنا بر منبع سوختی تفکیک میشوند آب گرم کن ها را میتوان به دو نوع دیواری و ایستاده تقسیم بندی کرد.» البته این شرکت درزمینه آبگرمکن ایستاده فعالیت میکند و در این زمینه میگوید: «آب گرم کن ایستاده اندازه بیشتری از آب گرم را میتواند ذخیره کند و بهاهای ما نیز نسبت به انواع دیواری به صرفه تر هستند.» البته گرگانی، یکی از فروشندگان و نصابان این آبگرم کن های دیواری چنین اعتقادی ندارد؛ وی در مورد مزیت های آب گرم کن دیواری نسبت به ایستاده میگوید: «آب گرم کن های دیواری آب گرم دائمی و فوری را در اختیار مصرف کننده قرار میدهند افزون بر این، فضای کمتری را هم اشغال میکنند که مزیت بالایی است.» وی ادامه داد: «مصرف برق در هر دو آب گرم کن ناچیز است اما مزیت آب گرم کن دیواری در مصرف پایین گاز آن است.» وی همچنین به میزان فشار آب لازم برای روشن شدن آب گرم کن دیواری اشاره کرد و گفت: «آب گرم کن های دیواری خوب، با فشار کم آب نیز روشن میشوند و از این نظر نیازی به آب پرفشار نیست.» آقای اصغری اما در پاسخ میگوید: «آب گرم کن های دیواری مصرف اکسیژن بالایی دارند و موجب کمبود اکسیژن در منزل میشوند به همین دلیل بهتر است در خانه هایی با زیربنای کمتر از 50 مترمربع از نصب آنها خودداری شود.» عملکرد آبگرم کن های دیواری یا آبگرمکن های لحظه ای، از چند کویل موازی تشکیل شده اند که به راه های خروجی و ورودی متصل هستند. این آبگرم کن ها شباهت زیادی به آبگرم کن های مخزن دار اتوماتیک دارند، با این تفاوت که گازهای حاصل از احتراق به جای عبور از یک لوله دودکش از چندین لوله متعدد که از وسط مخزن آب گرم میگذرد، عبور کرده و وارد راه خروجی دود میشود. به این ترتیب سطح انتقال حرارت افزایش مییابد. این آب گرم کن ها از نظر ایمنی از ارزش بالایی برخوردار بوده و کنترلرهای متعددی برای جلوگیری از نشست گاز به محیط در آن نصب میشود. این آبگرمکن نسبت به نشست آب حساس بوده تا زمانیکه جریان آب برقرار نشود، گاز برای اشتعال وارد سیستم مشعل ها نمیشود. آبگرمکن گازی دیواری یا لحظه ای، بدون مخزن ذخیره سازی آب است و عمل گرمایش در لحظه استفاده و با احتراق گاز انجام میشود. اجزای اصلی به کاررفته در آبگرمکن لحظه ای به این ترتیب است: 1. مبدل حرارتی که شامل دو قسمت مبدل فشرده در سقف جعبه و مبدل حرارتی تشعشعی دیوار عمودی است؛ 2. مشعل؛ 3. ترموکوبل؛ 4. پیلوت که در بعضی از مدل ها از مکانیزم جرقه زن برقی استفاده شده است؛ 5. شیر تنظیم گاز؛ 6. شیر تنظیم آب؛ 7. مجموعه شیر و آب که شامل یک سیستم کامل کنترلی است؛ 8. دودکش که در مدل های پیشرفته برای ایجاد کوران اجباری از یک فن در این قسمت استفاده شده است؛ 9. لوله گاز؛ 10. سیستم عایق بندی کوره؛ 11. رگلاتور گاز ورودی؛ 12. بدنه اصلی. ایمنی بهرام نیک مرام_ که در شغل نصب آبگرمکن و لوله کشی فعالیت میکند_ نکات ایمنی راکه باید در نصب آب گرم کن لحاظ شود، به ما میگوید؛ وی بر استاندارد بودن دستگاه مورد استفاده تأکید میکند، چراکه «به هرحال تمام وسایل گازسوز گاز co تولید میکنند و این گاز از طریق دودکش باید از محیط منزل خارج شود.» برای همین منظور نیاز است به صورت دوره ای این دستگاه ها مورد بازبینی قرار گیرند. وی همچنین تأکید کرد: از اتصال همزمان شیر گاز آبگرمکن به دیگر وسایل گازسوز اکیداً خودداری شود. نیک مرام همچنین گفت: «به دلیل اینکه این وسیله باید با محیط باز خارج در تماس باشد و از تهویه مناسبی نیز برخوردار باشد، نباید در فضاهای بسته مانند حمام، دستشویی و اتاق های بدون پنجره، نصب شود.» وی در مورد مشخصات آبگرمکن گفت: «باید آبگرم کنی انتخاب شود که اولاً از استاندارد برخوردار باشد، دوم اینکه به شیر اطمینان و کلید حرارتی مجهز باشد.» نیک مرام در مورد فاصله محل نصب شیر آب گرم گفت: «توصیه میکنم فاصله محل نصب و دورترین شیر آبگرم بیش از 7 متر باشد.» وی همچنین گفت: «از برندهایی استفاده کنید که کارنامه قابل قبولی داشته اند و در عمل امتحان خود را پس داده اند، برندهایی که نشان های استاندارد ملی و بین المللی، کیفیت آنها را تضمین کرده اند.» نیکمرام همچنین در مورد استفاده از آبگرمکن ها در مناطق مختلف جغرافیایی گفت: «بعضی از شهرهای ما بسیار سرد هستند، در این مورد باید از آبگرم کن هایی با ظرفیت دمایی بالاتر استفاده کرد، در بعضی از شهرها آب ها شورند و یا فشار آب کم است که برای این مناطق، آب گرم کن های دیواری ویژه ای وجود دارد که با فشار آب کم کار میکنند و یا میتوانند املاح را بگیرند و از بسته شدن لوله ها جلوگیری کنند. بعضی از آبگرمکن ها از قابلیت تنظیم خودکار شعله متناسب با جریان آب برخوردار هستند، به گونه ای که همزمان باکم کردن آب از طریق شیر خروجی، شعله نیز به طور خودکار کوتاه تر میشود. این ویژگی از افزایش ناگهانی دمای آب و نیز آزردن پوست بدن جلوگیری میکند و موجب صرفه جویی در مصرف آب میشود، زیرا دیگر نیازی به اضافه کردن آب سرد نیست..» بهاها گرگانی در مورد قیمت آبگرم کن های دیواری گفت: قیمت ها بر اساس ظرفیت حرارتی و تجهیزات بین 150 هزار تومان تا 540 هزار تومان متغییر است. در جدول زیر نمونه ای از قیمت آبگرمکن در بازار تهران را میآوریم: