بساز بفروش ها قانون را دور می زنند

گروه ساخت وساز: فرهنگ بر تمام جنبه های زندگی انسان تأثیرگذار است. یکی از بخش هایی که ارتباط مستقیم با فرهنگ دارد، ساختمان سازی و مالک سرپناه شدن است که از دیرباز به جهت پایداری که درگذر زمان دارد و همچنین امنیتی که به واسطه آن برای ساکنان به وجود میآید، برای ما ایرانیها حائز اهمیت است و بزرگ ترین ثروت به حساب میآید. این فرهنگ تا جایی نهادینه شده است که انگار خانه بخشی از هویت ماست و عدم مالکیت به معنای نقص هویت تلقی میشود. از طرفی دیگر همین فرهنگ یکی از عواملی است که باعث شده ساختمان سازی افزایش یابد و به طور غیر مستقیم حتی روی قیمت آن تأثیرگذار باشد. گشت و گذاری هرچند کوتاه در کوچه و پس کوچه های کلان شهر ها- به ویژه تهران نشان- میدهد که ساختمان سازی با سرعت عجیبی در حال پیشرفت است، به گونه ای که در برخی سال ها ساخت وسازهای تهران معادل کل ساخت وسازهای یک سال اروپاست. متأسفانه از این پتانسیل به نحو شایسته ای استفاده نمیشود و در اغلب موارد حتی برای اقتصاد کلان ما عواقب منفی به بار میآورد، زیرا ساختمانی که با مصالح و ثروت ملی ساخته میشود، از کیفیت لازم برخوردار نیست و تبدیل به ابزاری برای عده ای سود جو شده است. در ادامه سلسله گزارش های پیام ساختمان از پروژه های ساختمانی سطح شهر تهران به سراغ یکی دیگر از ساختمان ها رفته ایم. خواندن این گزارش خالی از لطف نیست. کاردانی که بساز و بفروش میشود مالک ساختمان، خودش کاردان و عضو سازمان نظام کاردانی ساختمان بود و از ریزودرشت مطالب نشریه اطلاع داشت. سر صحبت را با او باز کردیم. بد جوری دلش از وضعیت ساختمان سازی پر بود؛ برای همین پیش از اینکه ما بپرسیم او با شناختی که از نشریه داشت گلایه هایش را مطرح کرد: « بنده 10 سال است مدرک کاردانی گرفته ام و ازآنجاییکه کاری به ما نمیرسد، تصمیم گرفتم فارغ از اوضاع و احوال امروز و دعواهای زرگری، خودم ساخت و ساز کنم. وی ادامه داد: خیلی تلاش کردم به جایگاهی که مد نظرم بود از طریق حرفه و تخصصی که داشتم برسم اما به نفع خیلیها نبود که ما هم به نسبت تخصصمان نان بخوریم. تصمیم گرفتم وارد ساختار معیوب ساختمان سازی شوم! البته از راه کاملاً قانونی که مورد قبول همه است. با سرمایه اولیه پدرم شروع به ساخت وساز کردم و در اصطلاح شدم بساز و بفروش؛ بنابراین آنچه که سال ها منتظر بودم تا از طریق قانونی صورت بگیرد و من هم مانند بقیه مجری باشم، از طریق آسان تری پیگیری کردم و به نتیجه رسیدم. این موضوع نشان میدهد که در صنعت ساختمان ما بهترین کار این است که به جای در از پنجره وارد شویم. من همانی هستم که ساخت یک متر ساختمان را در صلاحیت من نمیدیدند و بر سر نخواستنم دعوا بود، اما امروز اهالی محل همه به من اعتماد دارند و هر کس میخواهد خانه بسازد یک راست سراغ خودم میآید. اگر هم کسی نخواهد، خودم میسازم و میفروشم. بساز و به فروش ها قانون پارکینگ را دور میزنند از او درباره وجدان کاری و اخلاق حرفه ای پرسیدم و اینکه چه اندازه در کار یک سازنده میتواند نمود پیدا کند که پاسخ داد: اگر کسی بخواهد اخلاق حرفه ای را زیر پا بگذارد هیچ مرجعی نمیتواند مچش را بگیرد. بلافاصله بعدازاین که یک کارش رو شد سراغ ترفند دیگر برای دور زدن قانون میرود. به دلیل اینکه ساختمان ساخته دست بشر است به طور طبیعی راه های دخالت انسان در آن زیاد است. هزاران آیتم در فرایند ساختمان سازی وجود دارد و حداقل سازنده میتواند دریکی از آنها کم کاری کند. مهندس ناظر هم برای این نیست که تخلفات مجری را بگیرد. مهندس ناظر برای این است که کمک حال مجری باشد. ما بنای کار را بر ارتکاب تخلف توسط مجری و مچ گیری مهندس ناظر گذاشته ایم. این فرهنگ باید اصلاح شود. وی در ادامه به یک نمونه رایج در دور زدن قانون توسط بساز و به فروش ها اشاره کرد و گفت: از زمانی که شهرداری تأمین پارکینگ برای ساختمان ها را اجباری کرده است، بساز و به فروش ها به دردسر افتاده اند. در قانون تأمین پارکینگ به همان اندازه که زمین توانایی تأمین پارکینگ را داشته باشد، بساز و بفروش میتواند واحد بسازد. فرض کنید که با احتساب موتورخانه مرکزی زمینی مساحتی برای تأمین 6 واحد پارکینگ داشته باشد، در این صورت باید سازنده 6 واحد در آنجا احداث کند. وی ادامه داد: بساز و به فروش ها شیوه جالبی برای دور زدن قانون تأمین پارکینگ پیداکرده اند. آنها برای رفع این مشکل و اجازه ساخت واحد های بیشتر ، موتورخانه مرکزی ساختمان را حذف میکنند و به جای آن پکیج را در دستور کار قرار می دهند تا بدین وسیله اولا فضا برای پارکینگ بیشتر شود و مهم تر اینکه چون تهیه پکیج بر خلاف موتورخانه مرکزی به عهده آنها نیست، هزینه ای را درزمینه تاسیسات متحمل نمیشوند.در حالت اول اگر قرار بود موتورخانه احداث شود، علاوه بر هزینه ای که صرف احداث آن میشد، مجوز تعداد واحد های کمتری از طرف شهرداری برای آنها صادر میشود. بر خلاف جریان آب شنا کنید یاد صحبت های اول مصاحبه افتادم که میگفت با پول اندکی که داشتم وارد ساخت وساز شدم. از او پرسیدم که چگونه در این مسیر تا اندازه ای پیشرفت کرده که همه اهل محل به او مراجعه میکنند که پاسخ داد: در کشور ما «برخلاف جریان آب شنا کردن» بسیار عاقلانه است و تجربه نشان داده که زودتر از کسانی که در جهت آب شنا میکنند، به مقصد میرسید. وی افزود: در صنعت ساختمان و بازار مسکن هم، وضعیت به همین روال است. شما باید خلاف جهت بازار حرکت کنید. اگر بازار به سمت فروش میرود شما بخرید و اگر به سمت خرید میرود، شما بفروشید. در هر دو شکل این ماجرا سود خواهید کرد و برنده اید. تقریباً در تمامی سال هایی که کار ساخت وساز میکنم این یک اصل غیرقابل انکار بوده است. مواظب زمین خواران باشید از او خواستم که توصیه ای بر اساس تجربه چندین ساله اش برای مردم داشته باشد، که گفت: پنج سال پیش قطعه زمینی به مساحت 200 متر در اطراف تهران داشتم که در گوشه آن اتاقک 15 متری هم وجود داشت. این زمین فاقد سند محضری بود و به اقتضای شرایط نمیخواستم آن را بفروشم. یک روز که خواستم سری به ملکم بزنم، یک خانواده بسیار فقیر را دیدم که وسط زمین چادر زده بودند و مشغول زندگیشان بودند. این خانواده بسیار فقیر به دلیل اینکه هیچ محلی برای زندگی نداشتند، آنجا آمده بودند و از من خواستند که به زندگیشان رحم کنم. من هم گفتم تا زمانی که ملکم را نفروخته ام شما میتوانید در آن ساکن باشید. حدود دو سال در آنجا ماندند. یک روز که تصمیم گرفتم ملک را بفروشم عذر آنها را خواستم اما فاز از سرم پرید وقتی گفتند این زمین مال خودشان است. اولش خنده ام گرفته بود اما بعد دیدم که ماجرا جدی است. آنها با همکاری چند زمین خوار و البته همکاری کسانی که در سازمان های ثبت اسناد و املاک دست داشتند، فهمیده بودند که زمین من سند ندارد و دردناک اینکه زمانی خواستم قولنامه را نشان دهم خبری از قولنامه نبود و شاید قولنامه ام را همان ها به سرقت برده بودند. مالک ساختمان هم که ایران تشریف نداشت. در نهایت قرار شد استشهاد محلی بیاورم که البته من برای گرفتن استشهاد همسایه ای نداشتم. میخواستند ملک را به جهت ایجاد نزاع بین طرفین به نفع دولت مصادره کنند اما در نهایت تصمیم گرفتم که با آنها کنار بیایم و یک سوم ارزش ملک را بگیرم و شکایتی نداشته باشم . به مردم توصیه میکنم هر جا ملک دارند فوری برای گرفتن سند آن اقدام کنند.