اندر مصائب آقای وزی ر

شاید اگر حمید چیت چیان در هر کدام از دولت های آقایان هاشمی و خاتمی به سمت وزیر نیرو منتخب میشد امروز از وی به عنوان موفق ترین وزیر نیرو یاد میکردیم. وزیری که نگاه به انرژیهای تجدیدپذیر را نه به عنوان یک شعار، بلکه به عنوان یک هدف در فهرست برنامه های خود آورده است. همو که به بازدهی نیروگاه ها اهتمام ورزید؛ کسی که برنامه ای برای کاهش تلفات برق تدوین کرد و مدیری که مدیریت انرژی و صرفه جویی را به عنوان راهکاری جهانی وارد عرصه عمومی کرده است. چیت چیان پایه گذاری مراکزی همچون مطالعات انرژی ایران، موسسات تحقیقات و آموزش مدیریت وزارت نیرو، سازمان انرژیهای نو، سازمان بهره وری انرژی ایران، مرکز اطلاعات انرژی ایران و آزمایشگاه ملی صرفه جویی انرژی ایران را در کارنامه دارد. در زمان معرفی او جزو وزیرانی بود که کمترین مخالفت را برانگیخت و در نهایت با 272 رأی موافق به این سمت منصوب شد، اما اوضاع همیشه بر یک روال نیست. وزیر نیرو میراث دار شرایطی شد که شاید زبده ترین نیروها نیز در برابر آن در میمانند. شرایطی که میتوان آن را برخاسته از 40 سال مدیریت سنتی در عرصه برق و بخصوص آب دانست. برق کشور هنوز به شدت وابسته به سوخت نفت است؛ میراثی که از گذشته برای صنعت برق به یادگار مانده است، یارانه های برخاسته از زمان جنگ بر آب و برق را هیچ کدام از دولت ها نتوانستند اصلاح کنند و این یکی از مشکلات بزرگ بر سر راه سرمایه گذاری بخش خصوصی و اصلاح اقتصادی وزارت نیرو است؛ وزارتخانه ای که بیشترین کسر بودجه و بدهی را به پیمانکاران بخش خصوصی دارد. اما مشکل اصلی از مدیریت و مطالبات انباشته شده دوره های پیشین در این رابطه آب نمیخورد،کشاورزی سنتی با بازدهی پایین، هدررفت آب در مسیرهای انتقال و مصرف، و از همه فاجعه بارتر آب های زیرزمینی که چنان پایین رفته اند که بیم آن میرود حوزه های آبریز را با خطر روبرو کند. سدسازیهای بیرویه بسیاری از اقلیم ها را تغییر داده است، آن هم در شرایطی که مطالعات اولیه در مورد آنها به درستی صورت نگرفت. در دوره های گذشته وزارت نیرو به سادگی اجازه حفر چاه ها عمیق میداد که این امر منجر به پایین آمدن شدید آب های زیرزمینی شده است که تنها نشانه ای از آن در خشک شدن دریاچه ارومیه و مهارلو، رودخانه زاینده رود و باتلاق گاوخونی عیان است. سئوال اصلی اما اینجاست: در شرایط بحران آبی و هنگامی که معاون ریاست جمهوری از خالی شدن دو سد بزرگ لار و لتیان سخن میگوید، وزارت نیرو نمیبایست در مورد مصرف آب از خود جدیت بیشتری نشان دهد؟ در روزها و ماه های اخیر بسیار از زبان مسئولان وزارت نیرو و سازمان آب و فاضلاب هشدارهایی مبنی بر شرایط بحران آبی در فضای خبری جاری شده است، بحرانی که یک سال است ادامه دارد، اما سئوال اینجا است که اقدام عملی وزارت نیرو به جز قطع موقتی نزدیک به 3 هزار مشترک پرمصرف چه بوده است؟!