میلیاردها تومان در حساب نظام مهندسی

گروه ساخت وساز: سازمان نظام مهندسی ساختمان به عنوان بزرگ ترین تشکل ساختمان همواره مورد نقد و بررسی قرارگرفته و انتقاد هایی به آن وارد میشود. حدود 20 سال از آغاز فعالیت این سازمان میگذرد و شاید زمان آن رسیده که بررسی کنیم این سازمان چقدر توانسته در صنعت ساختمان مفید واقع شود و اصولاً با وجود ساخت وسازهای بیکیفیتی که در حال حاضر صورت میگیرد، نبودن نظام مهندسی چه تأثیری در این وضعیت ایجاد میکند؟ پیام ساختمان در این رابطه به سراغ برخی فعالان صنعت ساختمان رفته و نظرات آنان را جویا شده است. نظام مهندسی حرف اول را بزند مهدی مؤذن، رئیس شورای مرکزی سازمان نظام کاردانی ساختمان در این زمینه به خبرنگار پیام ساختمان گفت: یکی از اهداف تصویب سازمان نظام مهندسی این بود که بتواند تأثیری بر روند ساختمان بگذارد.هرچند شاید در برخی استان ها به صورت نسبی موفق بوده اما در کلان شهری مانند تهران که بیش از 30 درصد نیروی انسانی شاغل در سازمان های نظام مهندسی را در خود جا داده است، علاوه بر اینکه موفقیتی نداشته حتی میتوان گفت موجب مشوش شدن اوضاع صنعت ساختمان شده است. تک محوری و نگاه جزیره ای و انحصارگرایانه ای که داشته اند، سبب شده از فعالیت سایر بخش هایی هم که میتوانستند کمک کنند، جلوگیری شود. وی ادامه داد.اگر بخواهیم به فکر ساختمان سازی باشیم باید از خیلی چیز ها بگذریم و صرفاً به فکر مهندسی کشور باشیم. در بسیاری از موارد این اتفاق نیفتاده و شاهد مناقشه های داخلی در سازمان های نظام مهندسی هستیم. چهره های شاخص و عالیرتبه در سازمان های نظام مهندسی بوده و همواره به این بزرگان تکیه کرده اند درنتیجه رسماً به دنبال گرفتن حق مهندسی در کشور نرفته اند. چند سال پیش در جلسه ای که با یکی از روسای وقت سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران داشتیم ایشان عنوان کرد؛ وظیفه من این است که فقط از مهندس دفاع کنم. من هم گفتم شما با این کارتان به مهندسان خیانت میکنید چون شما باید از مهندسی کشور دفاع کنید و دفاع از مهندسی دفاع از مهندسان است. رئیس شورای مرکزی سازمان نظام کاردانی ساختمان در پایان گفت: انتظار ما از نظام مهندسی این است که امروز حرف اول را در ساختمان سازی بزند، اما چنین نبوده است. لازم میدانم به یک نکته مهم دیگر اشاره کنم: در کشور های درحال توسعه برای انجام هر کاری باید مدت زمانی صرف آزمون وخطا شود و چند سال تلفات ارزشی و جایگاهی بدهیم. ما باید این 20 سال را به حساب آزمون وخطا بگذاریم. بنابراین حداقل از این نظر یک گام جلو هستیم. نظام مهندسی نباید وارد اجرا شوند نصرالله یوسفی، عضو هیئت مدیره انجمن پیمانکاران استان تهران نیز به پیام ساختمان گفت: قطعاً نظام مهندسی برای ساختمان سازی ما لازم است اما نه با روند کنونی. نظام پزشکی هم که گهگاه از سوی مسئولان ساخت وساز به عنوان الگو از آن یاد میشود، دچار مشکلات عدیده ای است. نظام مهندسی به سبک بخش خصوصی تهیه شده ولی سکانداری و هدایت آن در چارچوب قوانین دولتی است. وی افزود: کاری که درگذشته راحت تر انجام میشد، الآن سخت تر انجام میشود. متأسفانه بسیاری از مجموعه هایی که از نظام مهندسی ساختمان پروانه دریافت کرده اند رو به امضاء فروشی آورده اند و حتی بیشتر روسا از وجود چنین معضلی کاملاً آگاه هستند و هیچ کاری هم انجام نمیدهند . چون در صنعت ساختمان ما چیزی مانند مسابقه برای سنجش کیفیت کار وجود ندارد و همواره منتظر زلزله هستیم. یوسفی ادامه داد: نظام مهندسی ساختمان مانند پلیس است و نمیتواند مجری باشد بلکه باید کار کنترلی انجام دهد. یعنی باید گواهینامه بدهند و کنترل کنند و نباید وارد مقوله اجرا شوند. مگر میشود یک پلیس قانون بنویسد، مجوز بدهد، اجرا کند و ناظر باشد؟ متأسفانه وزارت راه و شهرسازی هم نمیخواهد این قانون را اصلاح کند. شاید هم وزارت راه و شهرسازی تبدیل به کارمند نظام مهندسی ساختمان شده است. دفتر تشکل های حرفه ای وزارت راه و شهرسازی در چند سال اخیر هیچ تحولی در نظام مهندسی ساختمان ایجاد نکرده است.بنابراین یا این دفتر خیلی ضعیف است یا نظام مهندسی روی آن مسلط است. شاید هم قوانین به گونه ای است که نظام مهندسی بالاتر از وزارت راه و شهرسازی باشد که در این صورت باید قانون اصلاح شود. عضو هیئت مدیره انجمن پیمانکاران استان تهران گفت: در همین استان تهران بیش از 85 درصد اعضای نظام مهندسی ساختمان کارمند جای دیگر هستند و شغل دوم و سومشان برگه ای است که از نظام مهندسی گرفته اند. نمیشود یک سازمان همه کاره باشد. ساختار مالی و سیاسی نظام مهندسی اسفندیار سلطانی، عضو هیئت مدیره کانون سراسری انبوه سازان کشور با انتقاد از سیاست های سازمان نظام مهندسی ساختمان به پیام ساختمان گفت: به نظر من سازمان نظام مهندسی ساختمان تبدیل به سازمان نظام امضاء فروشی و کوپن فروشی شده و به بهانه ایجاد اشتغال برای مهندسان، عده ای به پول های سرسام آور میرسند. وی افزود: قانون نظام مهندسی میگوید سازمان نظام مهندسی تشکلی صنفی و غیرانتفاعی است که مسئول رسیدگی به امور انتظامی و دعاوی بین افراد خود میباشد اما شاهد هستیم که در حساب نظام مهندسیها میلیاردها تومان پول است. درصورتیکه نظام مهندسی حق دخالت در امور مالی را ندارد. سلطانی گفت: عمر ساختمان ما 20 سال و مصرف انرژی ما 6 برابر کشور های اروپایی است اما آموزش و ارتقای سطح نظام مهندسی که از جمله وظایف آنها به شمار میروند را به حال خود رها کرده اند.سازمان نظام مهندسی ساختمان ساختار رانت خوارانه پیداکرده که حتی در امور انتخابات وزارتخانه ها دخالت میکند. وی افزود: یکی از بزرگ ترین معضلات ما این است که دستگاه هایی مانند شهرداریها، معاونت شهرسازی استانداریها و بنیاد مسکن ها پر از مهندسانی است که در بیرون خودشان دفتر فنی و مشاوره و کنترل دارند. چرا سازمان های نظام مهندسی به بهانه ایجاد اشتغال برای اعضاء به هر طریقی از مردم پول میگیرند. به عنوان مثال متری بین 150 تا 250 هزار تومان در همان ابتدای کار از مالکان میگیرند. ما قانون داریم اما آقایان تظاهر به قانون میکنند. عضو هیئت مدیره کانون سراسری انبوه سازان کشور در پایان گفت: ما نمیگوییم نظام مهندسی نباشد بلکه باید بر اساس قانون عمل کند. نظام مهندسی متأسفانه تمامیت خواه است و میخواهد محور صنعت ساختمان باشد و تبدیل به یک ساختار کاملاً مالی و گاه سیاسی شده است.