نقشه آماده برای م رگ همسایه

جلیل کریمی صنعت ساختمان ما به ویژه ساخت وسازهای شهری با چالش های بسیاری روبه روست. از هر زاویه ای که به موضوع نگاه میکنیم کاستیهای زیادی ناشی از عدم اجرای قوانین و فقدان نظارت میبینیم. یکی از مسائل بسیار مهم که باعث اضطراب و دلهره شهروندان شده، ماجرای گودبرداریهای غیراصولی است. گود برداریهایی که پشت سر هم باعث مرگ هم وطنان میشود و چون اوضاع بسیار آشفته است، عملاً نمیتوان مقصر را پیدا کرد. بنابراین نهاد ها ذیربط سعی در انداختن توپ به زمین همدیگر دارند. این وسط مردم خانه خراب شده و مرگ عزیزانشان را باید به نظاره بنشینند آن هم تنها به گناه همسایگی. میزان تلفات آن قدر زیاد است که با تعداد مرگ ومیرهای ناشی از تصادفات جاده ای برابری میکند. این معضل تنها به تهران محدود نمیشود و اکثریت شهر های ما کمابیش چنین معضلی را شاهد هستند. پیام ساختمان به منظور یافتن راهکار های جلوگیری از گود برداریهای غیراصولی به سراغ صاحب نظران رفته و با آنها گفتگو کرده است.این گزارش را با هم مرور میکنیم. ضرورت گواهینامه راننده بیل مکانیکی جابر نصیری، عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران دراین باره به خبرنگار ما گفت: در شکل گیری یک گود برداری غیراصولی پارامتر های مختلفی دخیل هستند که از جمله آنها میتوان به مهندسان، وزارت راه شهرسازی، شهرداری و کارگران ساختمانی اشاره کرد. وی افزود: متأسفانه هر کسی به خودش جرات میدهد پشت بیل مکانیکی بنشیند و کار گود برداری را انجام دهد. درصورتیکه هیچ گواهینامه ای که نشان بدهد نسبت به این کار دانش و تجربه لازم را دارد، در دست ندارد؛ در نتیجه بسیاری از حوادثی که به وقوع میپیوندد ناشی از نبود تخصص رانندگان است و باعث شده در بسیاری از اوقات بیل مکانیکی به دیوار های همسایه ها برخورد کند یا حتی به دلیل عدم آگاهی باعث قطع درختان و یا کندن غیراصولی زمین شود. علاوه بر این وقتی گود برداری در شب انجام میشود، احتمال وقوع حادثه را چند برابر میکند. باید تمهیداتی اندیشیده شود تا گود برداری در روز انجام شود و لازم است بین مسئولان راهنمایی و رانندگی و همچنین مسئولان ساخت وساز جلسات هماهنگی برگزار شود. به هرحال تردد ماشین آلات سنگین در روز بهتر از مرگ مردم است. عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران خاطرنشان کرد: روزبه روز بر تعداد پارکینگ ها و طبقات زیرزمین افزوده میشود و همین موضوع اهمیت گود برداری را بیشتر میکند. بااین وجود متأسفانه صنعت ساختمان این بخش را جدی نگرفته است. گود برداری کاری تخصصی است و مراحل آن باید توسط شرکت های حقوقی صاحب صلاحیت و دارای رتبه بندی انجام شود تا اگر احتمالاً حادثه ای هم به وقوع پیوست، هم بتوان ازنظر حقوقی پیگیری کرد و هم پرداخت خسارت ها امکان پذیر باشد. نقشه های آماده بلای جان مردم جواد کریمیان اقبال، مدیرکل سابق معماری و ساختمان معاونت معماری و شهرسازی شهرداری تهران نیز به پیام ساختمان گفت: مهم ترین موضوعی که باعث وقوع حوادث گودبرداری میشود، استفاده از نقشه های آماده است که بدون توجه به شرایط ساختمان، خاک محل و همسایه ها اجرایی میشوند. نقشه نباید صرفاً با نرم افزار باشد. وی ادامه داد: در پروژه ای مانند ایران زمین اگر مطالعات خاک منطقه به خوبی صورت میگرفت و نقشه بر اساس شرایط همان پروژه طراحی میشد، وضعیت نامطلوبی پیش نمیآمد. پس ازاینکه عملیات را آغاز کردند، متوجه موضوع شدند که دیر بود و هر چه انکر استفاده میکردند، بیفایده بود و خاک را مهار نمیکرد. کریمیان اقبال افزود: قرار بود بر اساس لایحه گود برداری نقشه ها برای چک کردن به نظام مهندسی تحویل داده شود و آزمایشات مکانیک خاک هم مدنظر قرار گیرد که تاکنون انجام نشده است اما به نظر میرسد این کار در شرف انجام شدن است. وی خاطرنشان کرد: ساخت وسازهای ما به گونه ای است که هر کس جدا از بقیه کار میکند. اگرچه مجری ذیصلاح بسیار منشأ خیر است اما مجری ذیصلاح کافی نیست. اگر قرار باشد مجری نقشه فاقد اصول را اجرا کند همان آش است و همان کاسه. وی ادامه داد: پیمانکارانی که تحت نظر سازمان مدیریت و برنامه ریزی عمل کنند، انسجام عمل بیشتری دارند و بهتر است نظام ساخت وسازهای شهری هم مانند آنها برنامه ریزی شود. نقشه های ما مانند پایان نامه هایی است که به درد صنعت نمیخورد. مدیرکل سابق معماری و ساختمان معاونت معماری و شهرسازی شهرداری تهران خاطرنشان کرد: شیوه نظارت ها در ساخت وسازهای شهری ما از اساس غلط است و مجری که 20 سال است در زمینه اجرا فعالیت میکند به راحتی میتواند مهندس ناظر را دور بزند. باید مهندسان وارد نظام اجرایی شوند و سپس پروانه نظارت بگیرند. متأسفانه مهندسان ما بلافاصله پس از مهندس شدن وارد کار اداری میشوند درحالیکه نظارت باید در مرحله آخر توانایی مهندسان باشد. تعامل نظام مهندسی و شهرداری بیشتر شود سید مهدی هاشمی، رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه باید گود برداری با یک هم افزایی و کار مشترک انجام شود، گفت: استفاده از مهندس طراح کار بلد، مجری متخصص و ذی صلاح در اجرا و مهندس ناظر با ایجاد ارتباط و هم افزایی هر چه بیشتر بین دستگاه های ذی ربط میتواند منجر به کاهش حوادث گود برداری شود. وی در رابطه با نقش مجری ذیصلاح در کاهش حوادث گفت: اینکه چرا از مجری ذیصلاح استفاده نشده را باید از شهرداری پرسید اما میتوان گفت تعامل شهرداری و نظام مهندسی به اندازه کافی نبوده است و در صورت نبودن این تعامل بسیاری از مشکلات مرتفع نمیشود. البته تعداد مجریهای ذیصلاح باید افزایش یابد و لازم است بستر این موضوع فراهم شود. بخشی از این کمبود ها ممکن است ناشی از عدم استفاده از مجریان ذی صلاحی باشد که تخصص این کار را دارند اما در ساخت وسازها مورد بیمهری قرار میگیرند و در عوض از مجریان فاقد صلاحیت استفاده میشود؛ ضمن اینکه در این شرایط بسیاری از مجریان احساس نیاز برای کسب صلاحیت را نمیکنند. وی در مورد عملکرد نظام مهندسی هم گفت: عملکرد نظام مهندسی بر گود برداریها به مراتب بهتر از قبل شده اما باز هم کافی نیست و باید تلاش های بیشتری صورت بگیرد.