معلولان و خلاهای مناسب سازی شهر

پاسخ به این سؤال که شهر ما چقدر از مبلمان شهری استاندارد و مناسب معلولان برخوردار است، را باید در پیاده روهای شهر جستجو کرد. اگر از دید یک ویلچرنشین به پیاده روها نگاه کنیم هم افراد ویلچرنشین و هم افراد نابینا در اکثر پیاده رویهای شهر با مشکل تردد مواجه اند، درحالیکه شهرداری سالانه هزینه های فراوانی را صرف زیباسازی شهر میکند بدون آنکه برنامه ریزی بیشتری برای مناسب سازی شهر انجام شود. کم نیستند در میان شهروندان ما کسانی که شرایط محیطی را عامل ناموفق بودن خود میپندارند. به گزارش پیام ساختمان مهم ترین و اصلیترین شاخصه برای گروه های خاصی از شهروندان دارای معلولیت، قابل دسترسی بودن امکانات شهری برای آنهاست، در این زمینه، نگاهی به ضوابط حقوق شهروندی در شهر و چگونگی طراحی و معماری خاص آنها میپردازیم. اصولاً در شهرسازی مدرن حقوق هر شهروند جهت رفاه به طور اعم باید در طراحی آن شهر مدنظر قرار گیرد. این ضوابط باید توسط سازمان های ذیربط لازم الاجرا باشد تا رفاه و آسایش مردم حداقل در شهرهای بزرگ تأمین شود. متأسفانه برای گروه های خاص و به طور مشخص معلولان اعم از جسمی و حرکتی تقریباً هیچ کاری در شهرها در نظر گرفته نشده یا بسیار اندک و ناچیز است. از خیابان های ماشین رو و وسایل نقلیه دیگر و ترافیک فشرده آنها و ضوابط کلی طراحی ساختمان های عمومی و ... بگذریم تا در مجال و فرصتی دیگر درباره آنها صحبت شود. پیاده روها را در نظر بگیریم، هر معلول باید بتواند به راحتی از پیاده روها جهت عبور و مرور با وسیله ای مثل ویلچر و یا وسایل دیگر استفاده کند اما متأسفانه بیشتر پیاده روها دارای مشکلات عدیده ای است که امر عبور و مرور در آنها به آسانی صورت نمیگیرد. مشکلات پیاده روها به طور خلاصه در حال حاضر حتماً باید دارای ضوابطی باشند: 1- حداقل عرض پیاده روها باید 140 سانتیمتر باشد که در بسیاری از موارد کمتر از این اندازه است 2- حتماً باید فاصله حداقل 120 سانتیمتری از دیوار جهت نصب هر نوع شی یا موانعی رعایت شود که این مسئله تقریباً در بیشتر پیاده روها انجام نمیشود 3- در بسیاری از موارد در پیاده روها برای از بین بردن اختلاف سطح، پله به کاررفته که این امر برای عبور معلولین با وسیله یا بدون وسیله مشکل است 4- برای ارتفاع عمودی در پیاده روها، هیچ راهی برای عبور وجود ندارد 5- حداقل شیب عرضی که باید معمولاً 2 درصد باشد در موارد زیادی از این مقدار بیشتر است و برای شیب طولی نیز همین مشکل وجود دارد. ( حداکثر شیب طولی باید 8درصد باشد) 6- در پوشش کف یک پیاده رو از چندین نوع مصالح استفاده میشود درصورتیکه باید از مصالح سخت و غیر لغزنده حداقل در مسافتی قابل قبول استفاده کرد 7- وجود پله های ورودی به مغازه ها در پیاده روها یکی دیگر از موانع است 8- ایجاد جدول یا حداقل اختلاف سطح بین پیاده رو و خیابان الزامی است درصورتیکه در بیشتر این موارد پیاده رو و خیابان فاقد این تفکیک هستند 9- ایجاد جدول به ارتفاع 5 سانتیمتر بین پیاده روها و باغچه ها یا جوی کنار پیاده رو الزامی است 10- باید هرگونه شیر فلکه یا اجزای تأسیسات شهری در محفظه مناسب و دور از مسیر حرکت قرار گیرد 11- حتماً باید درپوش ها با سطح پیاده رو هم سطح باشد 12- باید ایجاد شبکه از هر نوع آن در سطح پیاده روها ممنوع باشد. و مواردی دیگری از این دست، خلاصه آنکه جهت تسهیل در عبور و مرور معلولان جسمی و حرکتی باید پیاده رویی امن ایجاد نمود.