شبکه فاضلاب ما فرسوده است

تاسیسات فرسوده یعنی آنکه آمادگی شهرها در برابر زلزله احتمالی بسیار کم است! وجود تاسیسات فرسوده فاضلاب یکی از عواملی است که پایتخت سایر شهرهای کشورمان را می تواند به شهری ناایمن در برابر زلزله تبدیل کند. همان گونه که در زلزله های گذشته نیز بر اثر بروز مشکل در زیر ساخت های آب و فاضلاب شاهد مشکلات بسیار زیادی از جمله قطعی آب بوده ایم. اگر چه یافته های بشر به اندازه ای نیست که زمان و مکان دقیق زلزله ها را پیش بینی کند اما با تلاش پژوهشگران زلزله شناسی و مهندسی زلزله میتوان لحظاتی پیش از امواج ویرانگر زلزله مطلع شد. به گفته مدیر دفتر مدیریت بحران شرکت آب و فاضلاب استان تهران این تکنولوژی و فناوری قادر است تفاوت فاصله های امواج اولیه و مخرب را مشخص کند و هشدار هایی را جهت اقدامات اضطراری به اطلاع برساند. عبدالله مظفری گفت: هشدار پیش هنگام اگرچه به طور 100 درصد، سلامت جانی و مالی افراد را تضمین نمیکند اما در صورت آمادگی ما برای دریافت این امواج میتواند بسیار مفید واقع شود. به طور مثال اگر در صنعت برق اعلام شود زلزله در راه است، میتوان گروهی از ابزار های برقی که ممکن است شهر را دچار آتش سوزی کند، خاموش کرد بنابراین همین اعلام پیش هنگام میتواند از مرگ هزاران نفر و نابودی میلیارد ها تومان از تجهیزات مفید باشد. مدیر دفتر مدیریت بحران شرکت آب و فاضلاب استان تهران اظهار کرد: در صنعت آب هم همین گونه است، اگر پیش از وقوع حادثه هشداری دریافت کنیم میتوانیم با بستن شیر های مخازن آب در سطح شهر از غرق شدن مردم در صورت شکستن لوله ها جلوگیری نماییم. وی با بیان اینکه تهران شهری است که در کوهپایه قرار دارد و ممکن است مناطق پست تر آن دچار مشکل شوند، افزود: شرکت آب و فاضلاب استان تهران هشدار پیش هنگام را به عنوان در دستور کار قرار داده و تعدادی شیر های اضطراری قطع مخازن را به صورت پایلوت نصب کرده و نمونه ای از این شیر ها را حتی اختراع کرده است. در این راستا، اخیراً هم سمیناری تحت عنوان سامانه های هشدار زودهنگام زلزله در تأسیسات آب و فاضلاب برگزار کردیم. وی همچنین درمورد تامین آب سالم هنگام وقوع زلزله گفت: طرحی تحت عنوان سامانه مخازن آب رسانی اضطراری دنبال میکنیم که مأموریت آن ایجاد 400 پایگاه آب رسانی است و تمام محلات یکی از این مخازن را برای در دسترس بودن آب سالم در اختیار خواهند داشت. این مخازن به اندازه مصرف 3 روز آب سالم گنجایش دارد که اگر بتوان این سه روز را مدیریت کنیم، میتوان بعد از 7 روز، مخازن اصلی را وارد مدار نمود. ضمن آنکه برای برگرداندن شهر به وضعیت عادی 20 روز زمان نیاز داریم. وی در مورد عملکرد سیستم آب و فاضلاب تهران در زلزله گفت: چالش حوادث ثانویه در شبکه تأسیسات و آب و فاضلاب تهران جدی است و باید برای آن اقدام کرد. ما معیار های ملی و بین المللی برای صنعت آب و فاضلاب داریم که پیمانکاران و مشاوران ملزم به رعایت آن هستند، در این مورد نمیتوان به طورقطع اظهارنظر کرد اما باید اذعان کنیم که شبکه های آب فرسوده هستند و نیاز به بازسازی دارند. البته این طرح در دستور کار شرکت های آب و فاضلاب قرار دارد و هر چه منابع بیشتری برای انجام آن تزریق کنیم بهتر خواهد بود. خوشبختانه بخش فاضلاب شبکه جوان تری دارد و استاندارد های روز را هم رعایت میکند. امیدواریم که مجموعه این تمهیدات حوادث را در بخش آب و فاضلاب کمتر کند. وی در پاسخ به این سؤال که کدام منطقه از شبکه آب و فاضلاب تهران در برابر زلزله مقاوم تر است، گفت: مناطق شهرداری 22 گانه با مناطق آب و فاضلابی که شش گانه هستند تفاوت دارند و جغرافیای آنها هم مرز نیست که البته معتقدم باید تدابیری برای آن اتخاذ شود و همه دستگاه ها به مرز های مشخصی برسند تا یک نوع وحدت رویه ایجاد شود. اما می توان گفت مناطقی که زلزله در آنها محتمل تر است، احتمال خسارت بیشتری دارند. ما در سال 2006 با همکاری سازمان جایکا، مطالعات ایمن سازی شبکه آب و فاضلاب استان تهران در برابر زلزله را انجام دادیم و در آن نقشه هایی از وضعیت متصور تهران پس از زلزله عنوان شد که مثلاً چه قسمتی از سیستم دچار شکست و گسست میشود یا در چه نقاطی در ارائه خدمات دچار مشکل میشویم. وی خاطرنشان کرد: موضوع زلزله شناسی و مهندسی زلزله موردتوجه متخصصان و دانشمندان است و امیدواریم برای کاهش اثرات ناشی از وقوع حوادث مورداستفاده قرار گیرد.همچنین در بخش های مختلف اجرایی و خدماتی سازمان های مختلف به ویژه کلان شهر هایی مانند تهران که پتانسیل لرزه خیزی دارند از متخصصان میخواهیم برای پیاده سازی فناوریهای نوین در کشور تلاش کنند.