بیمه ها مانند بانک ها بنگاه داری می کنند

گروه ساخت وساز: علاج واقعه بعد از وقوع ضرب المثل معروفی است که صنعت ساختمان هم از این قاعده مستثنی نیست و وضع به همین منوال پیش میرود. تا مشکلی پیش نیاید، خودمان را ملزم به بیمه نمیدانیم البته در طرف دیگر ماجرا، بیمه ها هم با عملکرد سودجویانه خود این ضعف فرهنگی را تقویت کرده اند. موارد زیادی وجود دارد که بعد از وقوع مشکل، بیمه حاضر به جبران خسارت ها نیست و باید برای گرفتن خسارت به هر دری بزنیم. یکی از بیمه هایی که در برخی ساختمان های ما اجرا میشود، «بیمه تضمین کیفیت یا عیوب پنهان ساختمان» نام دارد که میتوان گفت نحوه اجرای آن به مراتب بدتر از اجرا نکردنش میباشد. به مناسبت «روز بیمه» پیام ساختمان به بررسی بیمه تضمین کیفیت پرداخته است. بهانه تراشی بیمه ها در کشور ما شرکت های بیمه ای بدون اینکه هیچ گونه نظارتی بر ساخت وساز داشته باشند، اقدام به بیمه کردن ساختمان میکنند. بنابراین مالک ساختمان مبلغی را به بیمه ها پرداخت میکند تا همچنانکه از اسم این بیمه نامه بر میآید عیوب پنهان ساختمان که در فرایند ساخت آشکارنشده، را بیمه کند. پس ازاینکه بخشی از ساختمان به دلیل سهل انگاری سازندگان، استفاده از مصالح نامرغوب و ... دچار مشکل میشود مالک ساختمان به گمان اینکه ساختمان را بیمه تضمین کیفیت( عیوب پنهان ساختمان) کرده، برای دریافت خسارت مراجعه میکند اما بیمه ها هزار و یک بهانه میآورند که این مورد مشمول بیمه نمیشود و در نهایت بخشی از هزینه ها را پرداخت میکنند. این عملکرد بیمه ها باعث شده کمتر کسی در کشور از این بیمه استفاده کند،اما چرا چنین می شود؟. در کشور های توسعهیافته در کشور های توسعهیافته یکی از مهم ترین کارکرد های این بیمه علاوه بر جبران خسارت ها، ارتقای کیفیت صنعت ساختمان است اما در کشور ما عملکرد بیمه ها هیچ ارتباط منطقی باکیفیت ساختمان ندارد. چرا چنین اتفاقی میافتد؟ عنوان این بیمه نامه (بیمه تضمین کیفیت) پاسخ سؤال ما را میدهد. در کشور های توسعهیافته شرکت های بیمه ای از ابتدا تا آخر، ساخت وساز را تحت نظارت قرار میدهند. به هراندازه که در فرایند ساخت و سازوکارها اصولی و استاندارد انجام شود و مورد تأیید بیمه باشد، بهای بیمه ساختمان کاهش مییابد و ساختمان با کیفیت تر بیمه کمتری میپردازد. بنابراین مالکان تشویق میشوند باکیفیت بسازند و بیمه هم متعهد میشود اگر عیوبی در ساختمان وجود داشته که از چشم بیمه و سازندگان پنهان مانده ، خسارت آن را جبران کند. در کشور ما وضعیت عجیب است. بیمه از ابتدا تا انتهای کار ساختمان سازی در پروژه حضور ندارد و اصولاً قرار نیست حضورداشته باشد. چرخه معیوب پس ازاینکه ساختمان با بدترین کیفیت ساخته میشود، مالک ساختمان به یکی از ادارات بیمه مراجعه و ساختمانش را با توجه به متراژ آن بیمه میکند. بیمه ها هم برای تمام افراد یکسان است. فرقی نمیکند استاندارد ساخته باشید یا بیکیفیت. مهم این است که پول پرداخت کنید. مالک ساختمان پس از نوشتن قرارداد خوشحال از اینکه ساختمان بیکیفیتش را بیمه کرده و اگر خسارتی به وقوع بپیوندد، جبران میشود به خانه اش میرود اما چندی بعد که حادثه اتفاق میافتد، بیمه زیر بار مسئولیت نمیرود. بنابراین در ایران این بیمه نامه را باید به جای تضمین کیفیت ساختمان به «تضمین حوادث ناشی از بیکیفیتی ساختمان» یا به عبارتی از «عیوب پنهان ساخت» «عیوب آشکار ساختمان» تغییر داد. زیرا بیمه چیزی را بیمه میکند که در بسیاری از موارد بیکیفیت بوده و به طور حتم در آینده ای نه چندان دور نیازمند تعمیر است. در این میان بسازوبفروش ها هم از فرصت استفاده میکنند و ساختمان هایی که قرار نیست خودشان در آن ساکن شوند را به بدترین شکل ممکن میسازند و برای اینکه بتوانند اولاً ساختمان را با قیمت بیشتری بفروشند و دوما در آینده در صورت بروز مشکل مالک را به جان بیمه بیندازند و خودشان را مبرا ، ساختمانشان را بیمه میکنند. بیمه ها در مسیر ساخت وساز چنانچه ساختمان های ما دارای شناسنامه فنی باشند، میتوان امیدوار بود بیمه ها بدون حضور در پروژه ها و با توجه به شناسنامه ساختمان را بیمه کنند اما متأسفانه چنین شناسنامه ای هم در دسترس نیست. بنابراین گام اول این است که بیمه نامه ها در مسیر درستی قرار بگیرند تا یکی از اهرم های افزایش کیفیت ساختمان شوند و بعد، مردم را ملزم به بیمه تضمین کیفیت کنند اما تا زمانی که وضعیت به همین منوال باشد، بهترین کار جلوگیری از انجام این بیمه است تا توصیه به سایر مردم برای فراگیر کردن آن. ذکر این نکته هم ضروری است که بسیاری از بیمه ها هم مانند بانک ها شروع به بنگاه داری کرده اند و از اصل رسالت و هدف خودشان دور افتاده اند به گونه ای که همین حالا بسیاری از پروژه های بزرگ ساخت وساز شهری متعلق به شرکت های بیمه ای است.