معماران در دام یک رقابت بی معنا

همایش «ایران، کدام معماری؟» با حضور احمد مسجد جامعی، عضو شورای شهر تهران،مهدی حجت، معمار و بنیان گذار سازمان میراث فرهنگی و دکتر مجتبی صدریا ، اندیشمند و فیلسوف اجتماعی به همت انجمن معماران پایدار در سالن همایش های صداوسیما برگزار شد. تعیین تکلیف بر عهده معماران مهدی حجت، در همایش «ایران کدام معماری» با بیان اینکه مسئولیت معماران بسیار سنگین است چون آنها در حال تجویز دارو برای کیفیت زندگی انسان ها هستند و فضایی که به وجود میآورند بر زندگی مردم تأثیر بسیار زیادی دارد،گفت:تعیین تکلیف زندگی انسان ها بر عهده معماران است. وی افزود :متأسفانه با این سابقه معماری و پیشینه ای که داریم،معماری امروز ایران به روزی افتاده که معماران در دام یک رقابت بیمعنا افتاده اند و هدفشان را هم گم کرده اند و مردم هم توجهی به این موضوع ندارند که حقوق خود را مطالبه کنند . حجت تأکید کرد:سؤال اساسی این است که آیا معمار باید خودش را در اثرش نشان بدهد یا به نیازها و به خواسته های بهره بردار توجه کند. یا باید به دنبال مجسمه سازی و زیبایی شکلی باشد یا باید فضایی به وجود بیاورد که تکلیف خود را نسبت به جامعه ادا کند.بنابراین اگر معماران به وظیفه خود آگاهی داشته باشند، خواست عمومی نمیگذارد که معماران تقلید کنند و یک ساختمان مصنوعی در اختیارشان قرار دهند . اختصاص 2 صفحه از روزنامه های تخصصی به معماری پروفسور صدریا، اندیشمند علوم اجتماعی که از راه دور و از طریق فیلم ضبط شده با همایش همراه بود، گفت:مسئله رفاه در دنیای امروز بسیار مهم است؛اینکه تا چه حد معمار به جسم، ذهن و شرایط زیستی کسانی که قرار است در این ساختمان ها زندگی کنند،آگاهی دارد. وی افزود: مسئله معماری در جهان این قدر مهم است که روزنامه های تخصصی دنیا که مربوط به مسائل مالی و پولی نیز هست هر هفته دو صفحه از صفحاتشان را به مسائل معماری اختصاص میدهند. این اندیشمند بیان کرد: من در خواست میکنم معماران یک بار هم طراحی صندلی،محیط و میز دانشگاه را با توجه به رفاه دانشجو در نظر بگیرند و انجام دهند و طراحیها به گونه ای باشد که فضای مطلوب مصرف کننده در نظر گرفته شود . صدریا تصریح کرد: رفاه فقط سخت افزاری نیست بلکه رفاه برای چشم و برای حس هم هست و کاربر حق دارد از امکانات رفاهی،سمعی بصری و فیزیکی، بهره مند باشد. همچنین ایجاد رفاه در خانه، محل کار و محل درس، مسئله اساسی معماری است. این دانشمند به ارائه مثالی پرداخت و گفت:دانشجوی کارشناسی ارشد معماری از روستایی در بورکینافاسو برای ادای دین به روستای محل تولد خود بازگشت و یک دبستان که مصالح آن از خشت بود را ساخت. همچنین کیفیت نور ،باد و طراحی خود بنا و میز و نیمکت های مدرسه با آگاهی به رفاه کودکان ساخته شد .این بنا فاقد زاویه 90 درجه بوده و زوایای پله ها و حتی زوایای میز و نیمکت ها نیز گرد طراحیشده است. دلیل اصلی فرار مردم مسجد جامعی نیز در این همایش به سخنرانی پرداخت و گفت:دلیل اصلی که مردم در روزهای تعطیل سعی میکنند از تهران فرار کنند این است که این شهر و نوع معماری آن مردم را با خانه های خودشان هم بیگانه کرده است. وی با تأکید بر اینکه باید در حوزه معماری صریح و شفاف صحبت کنیم، بیان کرد: اگر میخواهیم در باره یک فضای عمومی تصمیم بگیریم حتماً باید یک معمار وجود داشته باشد. مسجدجامعی ادامه داد: دو نوع معماری داریم که یکی خاص و دیگری عام است که باید به معماری خاص هم توجه داشته باشیم.مثلاً در جایی که عصاره ملت و نمایندگان مردم در آنجا حضور دارند این ساختمان هرمی شکل سیاه رنگ چه ارتباطی با معماری ایرانی دارد؟وی خاطرنشان کرد:در ساختمان های مربوط به شهرداری و دولت و مناطق عمومی باید معماری مربوط به ایران را ترویج نموده و معمارانه نگاه کنیم . بنابراین برگزاری این نشست ها و گفتگوها بسیار مهم است. عضو شورای شهر تهران تاکید کرد: برنامه ششم توسعه در حال تدوین است باید دید که آیا معماران و شهرسازان در تدوین این برنامه نقشی دارند یا خیر. مسجد جامعی در پایان با اشاره به روح پر ابهت معماری ایرانی، شعری از استاد شفیعی کدکنی قرائت کرد و گفت: تا کجا میبرد این نقش به دیوار مرا ؟ تا بدان جا که فرو میماند چشم از دیدن و لب نیز زگفتار مرا لاجورد افق صبح نشابور و هری است که در این کاشی کوچک متراکم شده است میبرد جانب فرغانه و فرخار مرا نقش اسلیمی آن تاق نماهای بلند و آجر صیقلی سر در ایوان بزرگ میشود ، بر سر ، چون صاعقه آوار مرا وان کتیبه ، که بر آن نام کس از سلسله ای نیست پیدا و خبر میدهد از سلسله کارمرا ...