فعالیت های عمرانی مبتنی برآمایش

آمایش سرزمین موضوع جدیدی نیست چراکه زمین به عنوان کانون فعالیت و سکونت انسان همیشه از سوی وی دستخوش تغییر و تحول و آمایش بوده است . آمایش سرزمین با هدف تحقق آینده ای مطلوب صورت میگیرد و به طورکلی توزیع بهینه جمعیت و فعالیت در سرزمین را در نظر میگیرد ، به نحوی که هر منطقه متناسب با قابلیت ها ، نیاز ها و موقعیت خود از طیف مناسبی از فعالیت های اقتصادی و اجتماعی برخوردار باشد و جمعیتی متناسب با توان و ظرفیت اقتصادی خود را بپذیرد . در این راه میبایست جوامع منطقه ای با انواع ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی، جغرافیایی و تاریخی، نژادی و قومی، زبانی و گویشی، دینی و مذهبی و غیره بررسی شود و هرگونه برنامه ریزی و ساماندهی با توجه به این ویژگیها صورت گیرد . لزوم آمایش سرزمین در ایران به رغم وجود محلی به عنوان «مرکز ملی آمایش سرزمین» در کشور هنوز سرزمین ما از آمایش لازم و محسوس برخوردار نشده است . وجود برخی اعتراضات و نارضایتیها از نحوه تخصیص بودجه در سطح کشور و بیعدالتی خواندن نحوه تخصیص آن ناشی از عدم توجه به اهمیت آمایش سرزمین است . درواقع تمام فعالیت های عمرانی و رفاهی بایستی بر اساس آمایش سرزمین انجام گیرد . اقداماتی نظیر احداث مسکن ، جاده ، بیمارستان و کارخانه به تناسب رشد جمعیت و تقاضای آینده و چشم انداز آن مبتنی بر برنامه ریزی منطقه ای آمایش سرزمین به نتیجه خواهد رسید . نابسامانیها و معضلاتی که امروزه در حاشیه شهر ها به وجود آمده است؛ از تراکم جمعیت خانوار هایی که سرپرستان آنها مهارت چندانی برای گذران معاش خود و خانواده ا شان ندارند و غالبا به مشاغل کاذب روی میآورند ، تا جرائم و بزه های کوچک و بزرگ که عمدتا ناشی از عدم تطبیق وضعیت زندگی گروه های مهاجر و حاشیه نشین با شرایط زندگی در شهر است ، و نیز ساخت و ساز های بیرویه ، غیر قانونی، و فاقد هرگونه اصول شهرسازی و معماری است ، به طور قطع حاصل و زاییده عدم آمایش درست سرزمین در کشور است . اساسا با جمعیتی که در حال حاضر در اطراف شهر های بزرگ حاشیه نشین شده است کار چندانی نمیتوان کرد و نسخه کارآمدی برای بازگرداندن این قشر به روستا ها و شهر های کوچک محل زندگیشان وجود ندارد چرا که آنها به لحاظ معیشتی و حتی از جنبه هویتی نوعی دگردیسی پیدا کرده و به اصطلاح خاک شهر دامنگیر شان شده است . کلام پایانی بر این اساس بر وزارت راه و شهرسازی فرض است به لحاظ نقش اصلی و مهمی که در حوزه مسکن و ساختمان ، و ساخت و ساز دارد ، برای ساماندهی به وضعیت آشفته و باری به هر جهت منازل مسکونی که در حاشیه شهر ها ساخته شده اند تدبیری بیندیشد و این ساختمان ها را هم از جنبه زیباسازی و هم از لحاظ مقاوم سازی در برابر حوادث طبیعی، و به طور خاص در مقابل زلزله ای که امکان وقوع آن هر لحظه محتمل است مورد مطالعه و تجدید نظر قرار دهند و با اجرای یک طرح جامع و کامل تحول ساختاری واساسی در این محدوده ها به وجود بیاورند ، چه در غیر این صورت خسارتی به مراتب بیشتر و گزاف تر باید هزینه شود تا تاوان عدم توجه بهنگام ، به زیرساخت های حاشیه شهر های بزرگ را بپردازیم.