سهم میراث از بودجه 94

پس از ارائه لایحه بودجه سال 1394 کل کشور، مرکز پژوهش های مجلس به بررسی بخش میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری پرداخته و در این خصوص آماری را منتشر کرده است .در لایحه بودجه سال 1394 مجموع اعتبارات سازمان 483 میلیارد و 78 میلیون و 500هزار تومان در نظر گرفته شده که نسبت به قانون بودجه سال 1393 معاد 72/28 درصد رشد داشته است. مجموع اعتبارات تملک سرمایه ای سازمان در این سال برابر با 330 میلیارد و 242میلیون و 500هزار تومان است که نسبت به قانون بودجه سال 93 معادل 81/33 درصد و مجموع اعتبارات هزینه ای 144میلیارد و 836 میلیون تومان است که نسبت به قانون بودجه سال گذشته 33/16 درصد رشد نشان میدهد. مجموع اعتبارات اختصاصی 80میلیارد تومان است که نسبت به قانون بودجه سال 93 تقریباً 100 درصد رشد داشته است. ازنظر توزیع اعتبارات میان بخش های مختلف سازمان، پس از سازمان به ترتیب پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و شرکت توسعه ایرانگردی و جهانگردی بیشترین سهم را به خود اختصاص داده اند.لایحه بودجه در زیرشاخه سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری در سال 94 نسبت به 93 حدود 30/12 درصد رشد داشته است . در همین لایحه اعتبارات پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری38/50 و مرکز مطالعاتی منطقه ای حفظ میراث فرهنگی ناملموس در آسیای میانه و غربی نیز حدود 6 درصد رشد داشته است . عمده ترین محل درآمدی سازمان (70میلیارد تومان )، درآمد حاصل از ورودی موزه ها و محوطه های تاریخی است. در حوزه صنایع دستی، هر سه برنامه «تولید»، «ترویج» و «حمایت» از صنایع دستی نسبت به قانون بودجه سال 93 از افزایش اعتبار برخوردار شده اند. در این میان برنامه ترویج صنایع دستی با اختصاص 8میلیاردو 850میلیون تومان و رشد 15/36 درصدی بیشترین اعتبار و درصد رشد را داراست.در حوزه میراث فرهنگی، انتقال اعتبارات دو برنامه «اکتشاف باستان شناسی و تاریخی» و نیز «تأمین، حفاظت و مرمت میراث غیرمنقول با ارزش فرهنگی و تاریخی» از ذیل سازمان به ذیل پژوهشگاه را میتوان اقدامی مثبت قلمداد کرد. در حوزه گردشگری، تمامی برنامه ها رشدی مثبت داشته اند. در این میان بیشترین رشد متعلق به برنامه توسعه زیرساخت های مورد نیاز گردشگری(24/34 درصد) و کمترین رشد در رابطه با «برنامه جذب گردشگران ورودی به کشور» بوده است. به طور خلاصه، تبیین برنامه ها در قالب فعالیت های جزئیتر، حمایت از بخش خصوصی(بند «ب» ماده (194) قانون برنامه)، تشکیل موزه های تخصصی (بند «ب» ماده (11) قانون برنامه پنجم توسعه بر راه اندازی موزه های تخصصی توسط مؤسسات یا نهادهای عمومی غیردولتی و نیز ماده (23) قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات دولت بر تشکیل موزه های پژوهشی و تخصصی) را از مهم ترین ویژگیهای مثبت و کم توجهی به برخی الزامات برنامه پنجم نظیر بیمه آثار تاریخی و فرهنگی، تدبیر ننمودن برای توسعه گردشگری زیارتی، همپوشانی فعالیت های ذیل برنامه های متفاوت و عدم تبیین نقش دیگر دستگاه ها در برنامه های مهمی چون توسعه زیرساخت های گردشگری را از مهم ترین نقاط ضعف لایحه بودجه 94 میتوان نام برد. ساماندهی کلی بودجه گردشگری جزئی نگاری در بودجه ریزی مهم ترین حسن است اما آیا نظارت های دقیق و جامعی نیز بر مصارف هزینه ها انجام خواهد گرفت؟ این سؤالی است که در چند سال اخیر پاسخ مثبتی نداشته است . اگرچه در بیشتر کشورهای جهان سازمان میراث فرهنگی خود میتواند به عنوان منبع درآمدهای ارزی محسوب شود اما این مورد در ایران مغفول مانده است . به نظر کارشناسان در صورت تخصیص این اعتبارات میتوان امیدی به آینده درآمدهای ارزی این سازمان داشته باشیم؛ سازمانی طویل و عریض که میتواند جایگزین نفت و درآمدهای آن باشد . مهم ترین پیشنهاد این گزارش ساماندهی کلی بودجه گردشگری متناسب با وظایف دستگاه های مختلف است تا دستگاه هایی که در این حوزه تکالیف مشخصی دارند، نتوانند به دلیل عدم تخصیص اعتبار از انجام وظایف سر باز زنند و مجلس نیز بتواند نقش نظارتی خود را ایفا کند.