استانداردسازی مصالح نمره مطلوبی ندارد

درحالی که انتظار فعالان ساخت وساز برای رونق این عرصه همچنان تحت تأثیر عوامل رکود اقتصادی فعلا برآورده نشده است ، عوامل تولید و فروش مصالح ساختمانی همچنان زیر ذره بین مسئولان قرار دارند . استفاده از مصالح غیراستاندارد به عنوان یکی از مشکلات اساسی ساختمان سازی کشور موضوعی است که متولیان آن ، مدام اعلام میکنند اگر مقررات ملی ساختمان رعایت شود چنین و چنان میشود . هر از چند گاهی نیز آمار هایی منتشر میشود مبنی بر عرضه بیرویه مصالح غیراستاندارد در بازار های سراسر کشور ، که صدای مسئولان را از عدم کیفیت مصالح ساختمانی در پروژه های ساختمانی درآورده است . این در حالی است که ، بر اساس اعلام دولت تولیدکنندگان مصالح ساختمانی پایان خرداد سال 88 ، آخرین مهلت را برای دریافت پروانه استاندارد تولید مصالح ساختمانی اعلام کرده بودند . اما هنوز در بسیاری از استان ها استانداردسازی مصالح ساختمانی نمره مطلوبی ندارد . از طرفی شاهد آمار ضدونقیض از عمر مفید ساختمان های احداث شده به ویژه در بازسازی بافت های فرسوده کشور هستیم که پاسخ های متفاوتی از سوی مسئولان به آن داده میشود . خانه ها را احیا کردیم نه بافت نایب رئیس اول سازمان نظام مهندسی ساختمان با بیان اینکه تاکنون بررسی آماری دقیقی از ساختمان های با مصالح ساختمانی استاندارد انجام نشده است ، گفت : آمار های متفاوتی که از میزان ساختمان های با مصالح استاندارد اعلام میشود ، کارشناسی نیست . عامری افزود : باید یک کار آماری دقیقی صورت گیرد تا مشخص شود به صورت دقیق عمر مفید ساختمان ها در کشور ما چقدر است ، بااین حال وضعیت کیفیت و استاندارد مصالح ساختمانی، سال به سال بهبود مییابد . در بخش مصالح ساختمانی در مقایسه با یک دهه قبل ، در کمتر شهری شن و ماسه استاندارد به عنوان پرکاربردترین و ابتداییترین مصالح ساختمانی موجود بود ، اما امروز اغلب شهر ها از این محصول ساختمانی استاندارد استفاده میکنند . وی در پاسخ به ادعا های مطروحه مبنی بر کیفیت پایین احیای ساختمان ها در بافت فرسوده ، گفت : ما در بافت های فرسوده به جای احیای بافت احیای خانه انجام داده ایم ، با توجه به اینکه این بافت ها عمدتا در مرکز شهر قرار دارند ، باید ایجاد مرغوبیت در زمین و ارزش افزوده خوبی ایجاد میشد که بتوانیم از مصالح استاندارد استفاده کنیم . درواقع شرایطی برای ترغیب ساکنان بافت های فرسوده به ساخت وساز های با کیفیت ایجاد میکردیم ، اما متأسفانه به دلایل مختلف این هدف در بافت های فرسوده محقق نشده است . نایب رئیس اول سازمان نظام مهندسی ساختمان در ادامه گفت : باید شرکت های بزرگی برای شکل گیری جریان بزرگ تر نوسازی در محلات ایجاد کنیم ، اینکه در یک پلاک 80 یا 100 متری، چهار طبقه بازسازی کنند ، این احیای بافت فرسوده نیست و قطعا برای مردم ایجاد انگیزه نخواهد کرد . حال آنکه اگر 100 یا 200 هکتار از نقطه ای را به طورکلی تخریب و شروع به احیای بافت کنیم ، میتوان ساختمان هایی بسیار ایمن ، مدرن و حتی تجاری با قیمت چند ده میلیون تومان احداث کرد و ساکنان این مناطق را برای مشارکت در بازسازی خانه ها ترغیب نمود . نیمی از مصالح ساختمانی استاندارد است دبیر هیئت رئیسه گروه تخصصی شهرسازی نظام مهندسی استان تهران ، نیز با بیان اینکه یکی از مشکلات امروز ساخت وساز های شهری ما عدم اجرای قانون است ، گفت : در مواد 4 ، 13 و 34 قانون نظام مهندسی صراحتا گفته شده که وزارت راه و شهرسازی، و وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی مکلف اند ، با همکاری انجمن های صنفی، مهندسان و شهرداریها در طول 10 سال به تمامی کارگران شاغل در بخش ساختمان کارت مهارت فنی ارائه کنند اما تا به امروز این کار انجام نشده است ، درحالی که یکی از شرایط استاندارد است . جابر نصیری با اظهار تأسف از خلأ های موجود در زمینه اجرای قانون ، افزود : در ماده 33 قانون نظام مهندسی تأکید شده برای اطمینان از ایجاد آرامش ، آسایش و صرفه اقتصادی و بهره دهی مناسب و ایمنی وزارت راه و شهرسازی و وزارت کشور مکلف اند که مقررات ملی را تدوین ، ابلاغ و حوزه شمول آن را هم تعیین و ابلاغ کنند که تا به امروز به استناد این قانون 22 مبحث مقررات ملی ابلاغ شده است . همچنین در مبحث 5 مقررات ملی که مربوط به استاندارد مصالح ساختمانی است ، صراحتا بر به کارگیری مصالح ساختمانی استاندارد در ساخت وساز ها تأکید شده است . وی گفت : در تبصره 1 ماده 34 صراحتا وزارت راه و صنایع و وزارت کشور مکلف شدند که مصالح استاندارد را در کل ساخت وساز های کشور رایج کنند ولی تا به امروز متأسفانه در راستای به کارگیری مصالح استاندارد خوب عمل نکرده ایم . این موضوع همکاری وزارتخانه های راه و شهرسازی، صنایع و معادن ، سازمان استاندارد ، سازمان نظام مهندسی و شهرداریها در ساخت وساز ها را میطلبد . دبیر هیئت رئیسه گروه تخصصی شهرسازی نظام مهندسی استان تهران با اشاره به اینکه 50 درصد از مصالح ساختمانی موجود استاندارد هستند ، ادامه داد : در بازار مصالح ساختمانی عرضه ، تولید و توزیع باید به صورت استاندارد باشد . طبق قانون ، در کمیسیون استانداردی که شورای عالی استاندارد تعیین کرده و وزیر راه و شهرسازی نیز عضو آن است ، هیئت دولت تا پایان سال 86 مکلف بود از تولیدکنندگان ، توزیع کننده و عرضه کنندگان مصالح استاندارد استفاده کند ولی تا به امروز حتی یک مصوبه هیئت دولت اجرایی نشده و نشانگر این است که نهاد های مسئول وظیفه خود را به درستی انجام نمیدهند . 80 درصد مصالح مصرفی بافت فرسوده فاقد استاندارد نایب رئیس سازمان نظام مهندسی تهران نیز معتقد است : اگر ساخت وساز ها بهترین طراحی و اجرا را هم داشته و نظارت دقیق مهندسی هم صورت بگیرد ، در صورت به کارگیری مصالح غیراستاندارد قطعا نتیجه خوبی نخواهد داشت ، بنابراین باید به تمام حلقه های زنجیر در پروسه اجرا توجه کرد . حسن کاظمی گفت : طبق بررسیهای صورت گرفته ، وضعیت ساخت وساز های بافت فرسوده واقعا آمار دلسردکننده ای است . در واقع بالای 80 درصد مصالح مصرف شده دارای استاندارد نیستند و حتی آزمایش های معمولی آن انجام نمیشود . وی با اشاره به اهمیت استفاده از مصالح استاندارد ایران در مقایسه با سایر کشور ها ، افزود : درصورتی که کشور های همسایه ما مثل ترکیه ، اکنون فراتر از مصالح استاندارد عمل میکنند و به سمت مصالح برگشت پذیر ، فناوریهای نوین و ساختمان سبز حرکت کرده اند . نایب رئیس سازمان نظام مهندسی تهران تصریح کرد : ما باید در این حوزه پیش تر از اینها اقدام میکردیم ، در این راستا مهم تر از همه نحوه تعامل نهاد های مسئول با سایر ارگان و نهاد های دیگر است . کاظمی در پاسخ به این پرسش که چرا کیفیت ساختمان ها و مصالح به کاررفته در برخی ساختمان ها متفاوت است ، گفت : همین حالا اگر ساختمان های شهر تهران را بررسی کنید ، در بعضی ساختمان ها در برخی نقاط ( مثلا مجتمع های تجاری با توجه به شرایط ویژه و نوع سرمایه گذاری آن ) مصالح با کیفیت بهتری استفاده میشود ، اما بحث این است که باید در ساخت و به کارگیری مصالح استاندارد ، حداقل هایی رعایت شود . بر اساس این گزارش ، علیرغم نبود آمار درخصوص ساختمان های استاندارد ، تنها سؤالی که پاسخ جدی برای آن ارائه نشد ، اجرایی نشدن حداقل ضوابط و مقررات برای طرح و اجرای ساختمان هاست . چه برای ساختمان هایی که تاکنون پروانه ساختمانی برای احداث دریافت کرده اند اما در اجرا شاهد تغییرات زیادی در این ساختمان ها میشویم و چه در خصوص بهسازی و احیای بافت های فرسوده ، که نگرانیهای زیادی وجود دارد و باید برطرف شود .