مراحل ساخت و ساز شهری

محمدعلی ملیحی* ساخت وساز شهری یکی از اجزای مهم نظام عمران شهری است که به ظهور و ادامه حیات کالبدی شهر میانجامد . در این مطلب به صورت اجمالی هرکدام از مراحل ساخت و ساز شهری توضیح داده میشود . 1 - هدایت و ساماندهی ساخت وساز ساختمان هدایت ساخت وساز ساختمان در فرآیند طرح های توسعه شهری در قالب انتخاب مکان ، حجم و نوع کاربرد آن صورت میگیرد . با توجه به ماهیت طرح های توسعه شهری، هدایت بر نظام توسعه شهری از طریق ارائه ضوابط کاربردی ساخت وساز بر اراضی شهری در فرآیند این طرح ها میسر میشود و در این فرآیند ، شهرداری مسئولیت اجرایی ضوابط مربوطه را بر عهده دارد . 2 - اجرای عملیات ساخت وساز ساختمان اجرای ساختمان یا ساخت وساز توسط مجریان اعم از بخش خصوصی، دولتی و عمومی با اهداف تأمین سرپناه ، اهداف تجاری و کسب وکار و تحت نظارت و کنترل مدیران شهری انجام میشود . کلیه عملیات اجرایی ساختمان باید توسط اشخاص حقوقی و دفاتر مهندسی اجرای ساختمان به عنوان مجری، طبق دستورالعمل ابلاغی از طرف وزارت راه و شهرسازی انجام شود و مالکان برای انجام امور ساختمانی خود مکلف اند از اینگونه مجریان استفاده نمایند . مجری ساختمان در زمینه اجرا ، دارای پروانه اشتغال به کار از وزارت راه و شهرسازی است و مطابق با قرارداد های همسان که با مالکان منعقد مینماید ، اجرای عملیات ساختمان را بر اساس نقشه های مصوب و کلیه مدارک منضم به قرارداد بر عهده دارد . مجری ساختمان ، نماینده فنی مالک در اجرای ساختمان بوده و پاسخگوی کلیه مراحل اجرای کار به ناظر و دیگر مراجع کنترل ساختمان میباشد . 3 - نظارت بر ساخت وساز ساختمان نظارت بر ساخت وساز بر اساس ضوابط و مقررات ملاک عمل در چارچوب طرح های توسعه شهری، توسط مدیریت شهری و مدیران شهری صورت میگیرد و هدف آن رعایت کلیه ضوابط ساخت میباشد . مسئولیت نظارت عالیه بر اجرای ضوابط و مقررات ملی ساختمان در طراحی و اجرای تمامی ساختمان ها و طرح های شهرسازی و عمران شهری که اجرای ضوابط و مقررات مزبور در مورد آنها الزامی است ، بر عهده وزارت راه و شهرسازی است و وزارت مذکور با انتشار اعلامیه و اطلاعیه ها ، آگاهیهای لازم را به افراد جامعه خواهد داد . سازمان نظام مهندسی ساختمان استان و سایر مراجع کنترل ساختمان میتوانند عملکرد اجرایی اشخاص حقوقی و دفاتر مهندسی اجرای ساختمان را بررسی نمایند و مکلف اند در صورت اطلاع و مشاهده هرگونه تخلف ، مراتب را جهت بررسی و اتخاذ تصمیم ، حسب مورد به اداره راه و شهرسازی استان و شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اعلام نمایند ، تا در صورت محکومیت نسبت به برخورد انضباطی تا حد ابطال پروانه اشتغال اقدام گردد . 4 - تعمیر و نگهداری از ساختمان تعمیرات و نگهداری ساختمان به مواردی از عملیات ساختمانی گفته میشود که برای حفاظت و نگهداری از ساختمان های بناشده در سال های قبل انجام میشود . ممکن است این عملیات سبب بالا رفتن ارزش ساختمان نیز شود . *کارشناس عمران