خورشیدی در خانه

گروه تاسیسات : برای سال های متوالی لامپ های فلورسنت با عنوان لامپ های کم مصرف در رادیو ، تلویزیون و رسانه ها تبلیغ میشد . هرچند طی زمان لامپ های کم مصرف تر و بهتری روانه بازار شدند اما همچنان لامپ های پیچی فلورسنت مهتابی و آفتابی تبلیغ در تبلیغات دولتی همچون راه حل مصرف بالای برق در کشور عرضه میشد . همچنین لامپ های فوق کم مصرف LED ، SMD ، ‍COB در بازار ایران عرضه میشوند و بازار ایران در واردات این محصولات مشکلی ندارد . برای مثال لامپ های LED تا 10 برابر کمتر از لامپ های رشته ای و تا 3 برابر کمتر از لامپ های کم مصرف فلورسنت مصرف میکنند یعنی اگر هم اکنون تمام مردم ایران تصمیم بگیرند به جای لامپ های پیچی کم مصرف از لامپ های LED استفاده کنند مصرف خانگی 3 برابر کاهش مییابد که با توجه به مشکلات مصرف بیرویه برق در خانه ها و مشکلات توانیر در تأمین برق به ویژه تابستان ها مزیت بزرگی است و مشخصا بسیار به صرفه تر از افتتاح یک نیروگاه برق دیگر است که در بهترین شرایط 50 درصد بهره وری دارد و از سوخت گازطبیعی و یا مازوت برای چرخاندن توربین های خود استفاده میکند . هشدار کارشناسان از همان دورانی که لامپ های پیچی فلورسنت وارد بازار ایران شد شائبه هایی در مورد آن وجود داشت . بخارات جیوه تولید نور ماورای بنفش محل نزاع بود اما این بخارات تا هنگامی که لامپ نشکسته است مشکلی ایجاد نمیکند . گفته میشود در آینده این لامپ ها از گردونه بازار خارج خواهند شد و لامپ های LED جایگزین آنها میشوند . هم اکنون نیز این نظر وجود دارد که با توجه به عوارض آن خط تولید لامپ های فلورسنتی در جهان قطع شود . گورانی کارشناس وزارت بهداشت با اشاره به مضررات اقتصادی و زیست محیطی لامپ های رشته ای میگوید : اولین مولد نوری کم مصرف که عملیاتیتر بوده استفاده از تحریک بخارات این جیوه است که این مکانیسم در لامپ های کم مصرف استفاده شده است . در لامپ های کم مصرف بخارات جیوه ریخته میشود و به وسیله برق تحریک شده و بخار جیوه تولید نور ماورای بنفش میکند ، البته باید توجه داشت که داخل لامپ های کم مصرف یک لایه فلورنست سفید رنگ وجود دارد که رشته ماورای بنفش با برخورد به این لایه تولید نور مریی میکند . مسئله مهم بخارات جیوه است به این معنی که این لامپ ها نباید بعد از سوختن شکسته شوند چراکه بخارات موجود در این لامپ ها آزاد میشود و از آنجا که بخارات سنگینی هستند رسوب کرده و مسمومیت ایجاد میکنند . این موضوع مخصوصا برای مادران ، جنین و نوزادان خطرناک است . البته در صورتی که فاصله فرد با لامپ 30 سانتی متر باشد هیچ مشکلی ایجاد نمیشود . چرا لامپ های LED ؟ مسئولان سازمان بهینه سازی انرژی بار ها از مزیت های این لامپ ها سخن گفته اند . اما آیا این لامپ های هیچ عوارضی ندارند ؟. تجربه گفته است که هر وسیله ای دارای معایب و مزایایی است اما به نظر میرسد مزایای این لامپ ها غیرقابل صرف نظر کردن است؛ لامپ هایی با طول عمر حداقل 50 هزار ساعت ، نوردهی بیشتر و مصرف برق یک سوم لامپ های فلورسنتی فشرده یا CFL . بر اساس گزارش مجله علمی Scientific American از آنجا که لامپ های LED از جیوه استفاده نمیکنند در زمره منابع نوری سبز محسوب میشود و آلودگی زیست محیطی بسیار پایینی دارند . بر اساس این گزارش به طور حتم در آینده این لامپ های LED هستند که نور خانه ها و خیابان ها را تأمین میکنند و تا 10 سال آینده 100 درصد بازار به لامپ های LED اختصاص خواهد یافت . ایران نیز در این گردونه عقب نخواهد ماند . هوشنگ فلاحتیان ، معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی در این باره میگوید : «با استفاده بند ( ق ) بودجه سال جاری درصددیم تا ابتدا لامپ های موجود در معابر را تبدیل به LED تبدیل کنیم . البته اکنون استقبال خوبی در خانواده ها برای استفاده از این نوع لامپ ها صورت گرفته است .» اما سؤال مهم این است که آیا این لامپ ها ضرر زیست محیطی و بهداشتی ندارند . شائبه هایی مبنی بر سرطان زا بودن آنها بر سر زبان است . محققان Scientific American پاسخ میدهند که علت اصلی سرطان زا بودن هر منبع نوری ناشی از قرار گرفتن در معرض تابش اشعه فرابنفش و مواد شیمیایی خطرناک به کار رفته درون آن است . با توجه به اینکه لامپ های ال ای دی از جیوه استفاده نمیکنند در زمره منابع نوری سبز محسوب میشود . نتایج تحقیقات مجله علوم و تکنولوژی محیط زیست امریکا حاکی از آن است که این لامپ ها حاوی سرب و آرسنیک است . تحقیقات دانشگاه کالیفرنیا ، لس آنجلس ( UCLA ) نیز نشان میدهد لامپ های LED قرمز رنگ با شدت کم ، هشت برابر سرب بیشتر نسبت به انواع دیگر این لامپ ها دارند . طبق این گزارش ، لامپ LED سفید حاوی حداقل این میزان سرب است . همچنین نیکل از دیگر فلزات سنگین به کار رفته در لامپ های LED است که باعث ایجاد واکنش های حساسیت زا در یک پنجم از افراد جامعه میشود . بر اساس این گزارش ها زباله LED خطرناک است . در حالی که شکستن و یا بازکردن یک لامپ LED و تنفس دود و بخارات ناشی از آن باعث بروز سرطان نمیشود اما مواد سمی موجود در آن باعث بروز بیماریهای مهمی در بدن میشود . از این رو اگر یک لامپ LED در خانه شکست باید در زمره زباله های خطرناک محسوب شود و برای تمیز کردن آن از دستکش استفاده شود . اما همه اینها مشکلات پس از شکستن است . در زمان استفاده به دلیل نداشتن نوسان در میزان روشنایی این لامپ ها دوستدار چشمان شما هستند . به دلیل ساطع کردن نور طبیعی مانند نور خورشید لامپ های LED با نوری روشن وشفاف فضای اطراف را زیباتر میکنند . به همین دلیل است که در نورپردازی تئاتر ، سینما و تلویزیون و همچنین آمفی تئاتر ها از آن استفاده می شود.