خانه های هوشمند BMS

سیستمی که در اوضاع نابسامان ساخت و ساز شهری و هدررفت انرژی به میزان 2 تا 3 برابر استاندارد جهانی برای کشور ما گریزناپذیر مینماید . شاخه ای علمی، تحقیقاتی و اجرایی که چشم اندازی از آینده ساختمان ها روبروی ما می نهد . در این شماره از نشریه پیام ساختمان به سراغ مجریان طرح خانه هوشمند یا BMS رفتیم تا ضمن آشنایی با این سیستم ها مشکلات این رشته کاری را نیز جویا شویم . بدیهی است که سخنان عنوان شده نظرات شخصی مخاطبان است و نشریه پیام ساختمان لزوما آنان را تایید یا رد نمیکند

خانه هوشمند چیست؟

سیستم مدیریتی ساختمان ( BMS ) وظیفه مدیریت و کنترل وضعیت ساختمان از لحاظ سرمایش و گرمایش ( HVAC ) ، روشنایی ( Lighting ) ، کنترل تردد امنیت ( Access ) ، سیستم اعلام حریق ( FAS ) را دارد و از یک پردازشگر دیجیتالی الکترونیکی برای کنترل الگوریتم ها استفاده می شود و قابلیت برقراری ارتباط با دیگر کنترلر ها را امکان پذیر می سازد . از آنجا که به کارگیری سیستم های مدیریت ساختمان باید فاقد پیچیدگیهای فنی باشد و به سادگی توسط کاربر انجام پذیرد ، امروزه اغلب تولیدکنندگان سیستم های مدیریت ساختمان ، نرم افزار های گرافیکی کاربرپسندی را جهت کنترل سیستم ها ارائه می دهند .

نرم افزار های مربوطه با استفاده از اشیای گرافیکی مختلف ، کنترل همه جانبه ساختمان را به راحتی دردسترس قرار می دهند. با نصب این سیستم ها خانه تقریبا تحت کنترل قرار میگیرد . امروزه با پیشرفئت هایی که صنایع الکترونیک کرده اند پنجره های فوق هوشمند نیز به منظور ایجاد محیطی آسوده از نظر نور ، گرما و با استفاده از شیشه با تکنولوژی بسیار بالا ساخته توسط محققان آزمایشگاه ملی لورنس برکلی ( Lawrence Berkeley ) در کالیفرنیای آمریکا ساخته شده است .

رشد فرهنگ مصرف از طریق خانه هوشمند امروزه یکی از مشکلات بزرگ کشور رشد فزاینده مصرف انرژی است . این موضوع اندیشه جامعه علمی را به خود مشغول کرده که چطور در هر زمینه ای می توان فرهنگ مربوطه را اصلاح کرد ؟

به گفته برخی از کارشناسان سیستم های خانه های هوشمند می تواند در بهبود فرهنگ مصرف جهشی ایجاد کند . در خانه های هوشمند که توسط دستگاه مرکزی تجهیز می شوند لامپ هر فضایی فقط زمانی روشن است که شما در آن حضور داشته باشید و پس از خارج شدن از این فضا چراغ ها به صورت اتوماتیک توسط این سیستم خاموش می شوند .

با نگاه دقیق تر می توان نکات بسیاری از این دست را پوشش داد . بسیاری از موارد اتلاف انرژی به دلیل خستگی، کم حوصلگی و یا به تعبیری تنبلی افراد اتفاق می افتد . اینها همه امکاناتی است که با استفاده از سیستم های جامع مدیریت ساختمان در اختیار ساکنان خانه قرار می گیرند .

کنترلی کردن تمام تجهیزات داخل یک خانه سیستم های ایمنی و امنیتی کاملی را ایجاد میکند که در برابر سرقت ، آتش سوزی، نشت گاز و… می توانند خانه را محافظت کنند . مسائلی که بنا به آمار علاوه بر تلفات جانی غیر قابل جبران صدمات مالی و ریالی بسیاری به اقتصاد خانواده ها و نهایتا جامعه وارد میکند .

امروزه در جهان صنعت ساختمان با سرعت بسیاری به سمت تکنولوژیهای مدرن برق و الکترونیک حرکت میکند و البته صنعت ساختمان در داخل کشور عزیزمان ایران نیز از این مسئله بی نصیب نمانده و با چشم انداز بسیار روشنی به سمت آینده ای میرود که تمام خانه ها به این سیستم ها تجهیز شوند.

اجرای BMS

مهدی امین پور ، کارشناس ساختمان هوشمند در مورد اجرای سیستم های BMS به پیام ساختمان گفت : مدیران تأسیسات به منظور اینکه BMS خریداری شده بهترین سیستم جهت نصب و اطمینان از برآورده کردن خواسته های آنها به منظور رفع نیاز های مصرف کننده باشد عواملی را جهت تصمیم گیری و انتخاب خود در نظر میگیرند . وی ادامه داد : نخستین عامل انتخاب BMS تأمین نیاز مصرف کننده است .

به دلیل تخصصی بودن این سیستم باید با نیاز های اقلیمی خانه ، موقعیت جغرافیایی، تعداد ساکنین و دیگر نیاز هایی که اهالی خانه دارند ، سازگار باشد . نیاز های خانه ای که در منطقه سردسیر است با نیاز های خانه گرمسیر متفاوت است ، همچنانکه نیاز اهالی خانه پرجمعیت با خانه ای با تعداد سکنه کم متفاوت است .

امین پور ، دومین معیار را مدت زمانی که سیستم در حال فعالیت است ، دانست و گفت : در هنگام اجرا باید به مواردی مانند مدت استفاده از سیستم و آموزش پرسنل و بهره برداران از آن سیستم توجه داشت . زیرا به خاطر تخصصی بودن آن در صورت بروز مشکل هر بخش نیازمند حضور متخصصان ، پرسنل عملیاتی و کارکنان تعمیرات و نگهداری است . به همین دلیل است که مردم در تشخیص برند و توجه به گـارانتی و خدمات پس از فروش باید حساسیت داشته باشند .

اجزای BMS

مهدی امین پور در مورد اجزای سیستم خانه های هوشمند اظهار داشت : شبکه های ارتباطی به دو قسمت تقسیم بندی می شوند : نخست قسمت فیزیکی شامل سیم ، فیبر نوری و رادیو است که سیگنال های کنترلی را منتقل میکند و دیگری قسمت پروتکل است که در واقع قوانین زبان رایج برای ارتباط برقرار کردن سیگنال ها است .

وی در مورد پروتکل ها افزود : تا امروز چندین پروتکل تدوین شده است . از نظر تاریخی تولیدکنندگان و سازندگان همواره قرارداد های مربوط به خود را توسعه داده اند که امروزه حرکتی قدرتمند به سمت قرارداد های استاندارد شده شکل گرفته است . یک مزیت عمده استفاده از شبکه BMS بر طبق یک پروتکل ، عملکرد استاندارد و افزایش میزان سازگاری میان اجزای مختلف تجهیزات کنترلی این سیستم است .

BACnet بالاترین سطح پروتکلی است که در صنعت BMS استفاده می شود و می تواند اتوماسیون ساختمان و محصولات کنترلی از سازندگان مختلف را با هم یکی کرده و به یک سیستم به هم پیوسته و منفرد تبدیل کند.

بخش های مختلف BMS

سوئیچینگ خودکار ON/OFF تجهیزات که لحظه ای عمل میکند و نوع آن روزانه بر اساس شرایط محیطی قابل تغییر است . بخش دیگر مانیتورینگ وضعیت تجهیزات است؛ با استفاده از این تابع پرسنل تعمیرانی ساختمان می توانند توسط هشدار دهنده در یک لحظه برای ترمیم سیستم اطلاع حاصل و اقدام لازم انجام دهند . در طراحی خوب یک ساختمان و تجهیزات HVAC کارآمد ، BMS نقشی اساسی در جلوگیری از اتلاف انرژی و کاهش اثرات محیطی ساختمان ایفا می کند.

بخش دیگر مدیریت تجهیزات ساختمان است که خلاصه ای از الگوریتم ها و گزارش ها را در سطحی وسیع در اختیار قرار میدهد . این امر اطلاعات مفیدی را برای پیشبرد سرویس ها و هزینه ها تأمین میکند . این اطلاعات همچنین می تواند ارزش تجهیزات اضافه شده و در کل ارزش مالکیت موقت اضافه شده به سایت را در اختیار قرار دهد . به عنوان مثال ، بعد از ساعت ها استفاده از تهویه مطبوع می تواند به درستی عمل نظارت ، ثبت و کنترل خودکار را هرجا که کاربردی داشته باشد ، انجام دهد .

سیستم کنترل از راه دور ، ردیابی خطا و قابلیت یکپارچه کردن سیستم های ساختمان دیگر بخش هایی هستند که با یکدیگر افزایش راندمان و کاهش هزینه ها و آسایش بیشتری را در اختیار ساکنان قرار می دهند.