بلاتکلیفی در کنترل نقشه های ساختمانی

«با سازوکاری که برای تخصصی شدن صدور پروانه های ساختمانی پیش بینیشده از این به بعد، مالک ساختمان، پروانه شهرسازی را دریافت میکند و پروانه ساختمانی به نام سازنده یا مهندس ساختمان صادر میشود» این گفته نایب رئیس سازمان نظام مهندسی استان تهران است.دکتر حیدر جهانبخش می افزاید: البته این موضوع هنوز مصوب نشده اما در صورت تصویب در دولت و کمیته 5 نفره استان تهران که متشکل از استانداری، شهرداری، نظام مهندسی، وزارت راه و نماینده شورای شهر است؛ مهندس ساختمان مشخصات فنی طرح را دریافت کرده و به مراجع ذیربط نشان داده و پروانه ساختمانی را میگیرد. با این توصیف دیگر صفرتا 100 یک طرح با مالک نیست و مهندس ساختمان هم باید در کار دخیل شود. به این ترتیب آمار تخلفات بسیار کاهش مییابد، چون امکان تبانی مالک با شهرداری از بین میرود و از طرفی کنترل ها هم بیشتر میشود، اما در حال حاضر مهندس مقیم ساختمان نیست و به شکل موردی به ساختمان سر میزند و نمیتواند به صورت کامل روی طرح نظارت داشته باشد.وی میگوید به احتمال زیاد این موضوع برای سال آینده مصوب میشود که در این صورت ساختمان سازی در شهر تهران به یک امر تخصصی تبدیل میشود نه یک امر عمومی که هر شخصی که اراده کرد به آن ورود پیدا کند. این کار به نفع خریداران هم هست، چون ساختمان مهندسی ساز به معنای واقعی، نه معنایی که الآن رایج شده، تحویل میگیرند. از طرفی نقش مراجع نظارتی و کنترلی هم بیشتر میشود و شورای انتظامی نظام مهندسی میتواند به تخلفات رسیدگی کند. الآن اگر مالک تخلف کند نمیتوان به سرعت به تخلفش رسیدگی کرد، در نهایت شهرداری کار مالک را میخواباند و مالک هم به دادسرا فراخوانده میشود اما تخلف مهندسین در شورای انتظامی با سرعت بیشتری پیگیری خواهد شد.جهانبخش نقبی هم به موضوع مرکز تجارت جهانی می زند و ادامه میدهد:« در مرکز تجارت جهانی هم همین اتفاق افتاد. یعنی تأییدیه نظام مهندسی برای ساختمانی صادر شد که بعدها تغییر نقشه داد و من یقین دارم که تغییرات غیراستانداردی مثل اضافه بنا و نازک کاری سقف در مشخصات ساختمان رخ داده که تأییدیه نظام مهندسی را ندارد. الآن سقف بعضی طبقات، تحمل بار بالای 250 کیلو را ندارد و حتی مالک از واحدها درخواست کرده گاوصندوق با وزن بیشتر از این میزان را وارد نکنند. خب چرا این اتفاق میافتد؟ چون پروانه فقط به نام مالک صادر میشود و مالک هم میتواند همه امور را با بعضی نهادها ببندد.»او البته تخلف نظام مهندسی را در این طرح ها نپذیرفته و میگوید:« من معتقدم قصور و کوتاهی رخ داده، اما تخلف نه! بااین حال ما به دنبال راهکار برای جلوگیری از تخلفات مشابه هستیم و نمیگوییم که مقصر را پیدا کنیم و محکوم کنیم چون فایده ای ندارد. ما باید برای ساماندهی امور ساختمان سازی در کشور راهکارهای اساسی پیدا کنیم که یکی از آنها صدور پروانه ساختمان به نام سازنده است. جهانبخش معتقد است: «وقتی طرح های ساختمانی از یک اندازه ای بزرگ تر و پیچیده تر شدند باید به تناسب همین پیچیدگی هم کنترل و نظارت روی آنها بیشتر شود، اما متأسفانه الآن این اتفاق در تهران نمیافتد و شما همان قدر که روی یک ساختمان 200 متری نظارت دارید بر یک ساختمان یک میلیون مترمربعی هم نظارت میکنید که این غلط است و کار به این بزرگی شوخیبردار نیست. متأسفانه در سال های گذشته این بحث موردتوجه نبوده و مشکلات زیادی را به وجود آورده است. از طرفی مسائل کنترلی و نظارتی فقط بر عهده سازمان نظام مهندسی نیست . مسائل فنی ساختمان بر عهده شهرداریها هم هست و این طورنیست که اگر مالک طرحی تأییدیه های نظام مهندسی را نشان داد، یعنی مشکلی وجود ندارد. مالک باید از هر دو نهاد مجوز و تأییدیه های لازم را کسب کند اما مشکلی که بیشتر در این زمینه رخ میدهد به تغییراتی بر میگردد که در هنگام ساخت اتفاق می افتد. به عنوان مثال مالک با شهرداری منطقه توافق میکند یک طبقه به 6 طبقه خود اضافه کند. بنابراین تأییدیه ای که از نظام مهندسی گرفته بر مبنای همین 6 طبقه است نه بیشتر. وقتی تغییر در پروانه شهرسازی اتفاق میافتد باید در نظام مهندسی هم به تناسب این تغییرات اطلاع رسانی شود که این کار انجام نمیشود و تخلفات از همین ناحیه نشئت میگیرد. از طرفی نمیتوان به مالک گفت که تأییدیه نظام مهندسی ندارد، البته که دارد؛ اما این تأییدیه برای چه نقشه ای صادرشده، مهم است!»او ادامه میدهد از حدود یک سال گذشته برای ساختمان ها 2 نوع پروانه صادر میشود: نخست پروانه شهرسازی و دوم پروانه نظام مهندسی. در پروانه اول؛ تراکم، زیربنا، پارکینگ و تعداد طبقات لحاظ و در پروانه دوم مشخصات فنی و اجرایی ساختمان درج میشود که باید به تأیید و بررسی سازمان نظام مهندسی برسد و این برای همه طرح ها در هر بعد و اندازه ای الزامی است.به گفته جهانبخش ساختمان ساز بعد از دریافت پروانه اولیه، درصورتیکه بخواهد ساخت و ساز کند باید پروانه ثانویه را هم از نظام مهندسی دریافت کند.