لزوم تدوین اخلاق حرفه ای در حوزه باستان شناسی

سیزدهمین گردهمایی سالانه باستان شناسی در اسفند ماه برگزار شد و رئیس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در مراسم افتتاح آن از اتفاقی که در موزه موصل عراق توسط داعش رخ داده است، اظهار تاسف کرد و گفت: در طول سال ها فعالیتم زمانی که با جامعه باستان شناسی صحبت میکردم همگی یک دغدغه مشترک داشتیم و آن غصه خوردن به حال جایگاه باستان شناسی در روزگار خوشی و ناخوشی بود، چون با اهالی این دانش هیچ گاه رفتار درخور صورت نگرفته است.بهشتی؛ با تأکید بر لزوم وجود کلمه «عدل» در جامعه باستان شناسی اظهار کرد: معتقدم این کلمه در میان جامعه باستان شناسی وجود ندارد، چون تا کنون با باستان شناسان به صورت عادلانه رفتار نشده است. اگر توقعاتی که از این علم وجود دارد جدی باشد، نخست باید باستان شناسی را در جایگاه واقعی خود قرار دهیم.وی اضافه کرد: این قضیه از دو زاویه رفتار بیرونی با این دانش و رفتاری که از داخل با جامعه باستان شناسی صورت میگیرد قابل تامل است، اما این دو وجهی بودن، نباید بهانه ای باشد که نسبت به باستان شناسی بیتوجه باشیم. در واقع باید قبل از اینکه از خارج از جامعه باستان شناسی توقع داشته باشیم، از داخل این توقع وجود داشته باشد و در واقع عدل را جایگزین آن کنیم.بهشتی با اشاره به گذشته نامطلوبی که باستان شناسی در طول چند سال گذشته پشت سر گذاشته، گفت: نه فقط در این حوزه، بلکه در همه رشته های مرتبط با میراث فرهنگی یک دوره تلخ را پشت سر گذاشتیم. در این دوران و شاید قبل آن شاهد یک فضای ناعادلانه بودیم که در حال حاضر برای سروسامان دادن به آن باید خیلی چیزها از تاریکی بیرون بیاید و ما به یک افق روشن برسیم، به همین دلیل از همه خواسته ام تا برای ایجاد یک برنامه راهبردی در حوزه باستان شناسی، کمک کنند.او در ادامه با تأکید بر لزوم تدوین اخلاق حرفه ای در حوزه باستان شناسی گفت: شاید لازم باشد یک بار دیگر این اخلاقیات را تدوین و به آنها پایبند باشیم.وی همچنین با بیان این نکته که به نظر میرسد سال آینده نوید درخشانی در حوزه باستان شناسی نداریم، گفت: هنوز چیزی نشنیده ایم که امکانات کمیمان در این حوزه افزایش پیدا کند، هر چند شاید مشکلات ما کمتر از سال 93 باشد، اما به نظر میرسد سال 94 دوران گشایش ها نخواهد بود. با این وجود این یک فرصت است که بتوانیم به جنبه های دارای وجه کیفی بپردازیم.مشاور رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری وجود «عدل» را مستلزم فکر، برنامه ریزی و پایبندی به برنامه ها دانست و افزود: امیدوارم سال 94 بتوانیم قدم های بلندی برداریم.او همچنین نوروز 94 را نوروز تلخی از بابت اتفاقاتی که گروه خشونت طلب داعش با میراث فرهنگی عراق انجام داده، دانست و گفت: اگر قرار باشد رفتارهایی که قبلا طالبان بر سر آثار تاریخی آوردند در داعش تبلور پیدا کند، احتمال از دست دادن شهرهای تاریخی زیادی مانند شهر «هترا» و سوزاندن کتاب ها و بقاع متبرکی که تاکنون توسط داعش انجام شده، وجود دارد.در ادامه این همایش مهناز گرجی، رئیس موزه ملی ایران اظهار کرد: از زمان تأسیس موزه ایران باستان تا میانه دهه 60 شمسی این موزه در مقام موزه مادر و اصلیترین موزه باستان شناسی کشور به برنامه ریزی و معرفی باستان شناسی ایران پرداختند. همچنین بسیاری از پیشکسوتان باستان شناسی تجربه های زیادی درحوزه پژوهش و موزه داری در پیشینه خود دارند.وی ادامه داد: امروزه پژوهش های کارشناسان موزه ملی ایران به دور از نویافته های کاوش های باستان شناسی و میدانی است. بر این باوریم که این موزه نمود بیرونی باستان شناسی ایران به عموم مردم، گردشگران و همه پژوهشگران داخل و خارج از کشور در حوزه های گوناگون است.او توسعه کمی و کیفی موزه ملی ایران و فاصله گرفتن از دیدگاهی که موزه را صرفا مرکز جمع آوری اشیاء باستانی میداند از ضرورت های باستان شناسی ایران و از ملزومات رویکرد پژوهشی در فعالیت های موزه داری دانست و افزود: اگر قرار است کشتی باستان شناسی ایران در جایگاه واقعی خود قرار گیرد باید موزه ملی ایران مسیر رشد و توسعه را بپیماید. همچنین پرداختن به امور پژوهشی از ملزمات اصلی این موزه است.مراسم افتتاحیه سیزدهمین گردهمایی سالانه باستان شناسی ایران با برگزاری بزرگداشتی از پروفسور «امبرتو شراتو» باستان شناس ایتالیایی توسط «فونتونو» و «برونو جنیتو» دو شاگرد باستان شناس وی انجام شد، همچنین از کتاب سه جلدی تالیف شده «شراتو» توسط سلطانیفر رونمایی و در ادامه از دو باستان شناس پیشکسوت ایرانی «رضا مستوفی» و «محمدیوسف کیانی» تقدیر و در پایان سلطانیفر از نمایشگاه یافته های کاوش های باستان شناسی سال 92 و نمایشگاه های جانبی گردهمایی افتتاح شد.