زندگی سالم با آشپزخانه سالم

رکود بازار مسکن میتواند به فرصتی برای بازاندیشی بر روی طراحی آپارتمان ها تبدیل شود چون تنها آپارتمان هایی میتوانند بیشتر مورد توجه خریدار قرار گیرند که مزایایی در طراحی نسبت به دیگران داشته باشند. مسلماً بالاترین این مزایا برای خریدار راحتی، سالم بودن و زیبایی محیط سکونت موردنظرش است. یکی از متدهای موفق طراحی در بین آرشیتکت های ایتالیا این بود که جزئیات(دیتیل ها) و کل نقشه ساختمان را با هم طراحی میکردند و این یک نوع هارمونی و هماهنگی به کل پروژه میداد. مهندس معمار در حال طراحی، کلیات طرح را در نظر میگرفت ، بعد مشخص مینمود که چه جزئیاتی در درون آن قرار خواهد گرفت و سپس به اصلاح طرح کلی میپرداخت . او کلاً در رفت وآمد بین کلیات طرح و جزئیات آن (طراحی داخلی) بود تا با مراجعه به آنها چه کل طرح و چه جزء طرح (داخلیها) اصلاح گردد. شروع نوشتار زیر از داخل آپارتمان یا هر طرح معماری دیگری درست مطابق این متد طراحی است . یعنی قسمت فراموش شده طراحی برای بیشتر سازندگان را میخواهم موردتوجه قرار دهم و آن هم اصل موضوع طراحی است ،که همان زندگی سالم و محیط زندگی سالم مورداستفاده ساکنین است که طرح، حول آن باید بگردد. باید در نظر گرفت که منظور ما از طراحی مدرن و معاصر چیست؟ جواب این سؤال بسیار ساده است: درست کردن یک محیط زیست سالمدر محیط آپارتمانی محدود . این امر بخصوص در شهرهای بزرگ مثل تهران که محیط آلوده ای دارند، آپارتمان را به یکی از محیط های سالم شهر تبدیل میکند که عملاً قابل دسترس ما میباشد.پس یک معماری مدرن برای ما یک معماری سالم است که محیط زندگی سالم ما را در صدر موضوع خود قرار میدهد.طراحی مدرن برای افزودن مزایای جدید برای زندگی کردن است بدون اینکه مزایای گذشته ازدست داده شود. در طراحی داخلی جدید ما باید به موادی که به کار میبریم توجه کنیم و تا آنجا که ممکن است از مواد طبیعی باشند و موادی نباشند که بعداً معلوم شود سرطان زا هستند. محل قرارگیری دستگاه های الکتریکی و یا دارای تشعشعات الکترومغناطیسی از محیط اتاق خواب ها به دور باشند. تعویض طبیعی هوای محیط در نظر گرفته شود و طراحی، بخصوص، باید طوری باشد که هوا به صورت طبیعی در گردش باشد. کمبود نور طبیعی خود یکی از عوامل افسردگی است و باید از درست کردن اتاق های تاریک با پنجره به سوی حیاط خلوت و هواگیرهای فاقد نور خودداری نمود. موضوع دیگر و بسیار مهم معماری داخلی ما در رابطه با آشپزخانه است: اینکه آشپزخانه اوپن یا جدا از نشیمن باشد؟ اولین موضوعی که در دوران دانشجویی در دانشگاه رم استادم بر روی آن تأکید میکرد این بود که اصلاً آشپزخانه اوُپن طراحی نشود چون ایتالیاییها آمریکایی نیستند ، غذای خانگی را دوست دارند و بیشتر به پخت وپز مشغول میشوند و این کل هوای نشیمن را کثیف میکند و بوی غذا همه جا را میگیرد. در این مورد باید گفت که او کاملاً حق دارد چون یک آشپزخانه 7 برابر بیشتر از نشیمن احتیاج به تعویض هوا دارد و اجاق گاز روشن هوا را مصرف میکند و گازهای آلوده کننده مثل گاز رادون را بیرون میدهد که سرطان زا هم هست. بنابراین محیط آشپزخانه احتیاج است که به نوعی بتواند جدا شود ، به پنجره رو به هوای باز دسترسی داشته باشد تا تعویض طبیعی هوا صورت گیرد و بخصوص از طراحی آشپزخانه در گوشه بسته آپارتمان اکیداً خودداری گردد چون برای جبران طراحی بد نقشه، تعویض هوا را نمیتوان تنها به هود و فن سپرد. از طرف دیگر اجاق و آشپزخانه از قدیمیترین دوران، مرکز معاشرت و دور هم جمع شدن خانواده محسوب میشوند که الآن جلوی تلویزیون هم به محل تجمیع خانواده تبدیل شده است پس نمیتوان خانم خانه یا کسی را که در حال پخت وپز است از محیط جمع جدا نمود. باز سؤال میشود : در محیط آپارتمانی آیا آشپزخانه اوُپن باشد؟ یا برای تعویض هوا جدا از نشیمن در نظر گرفته شود؟. به نظر من بهترین راه حل آشپزخانه ای است که قدرت تبدیل شدن به هر دو را داشته باشد. یعنی برای تعویض هوا در کنار پنجره باشد ولی حالت اوُپن هم داشته باشد، درونش جا برای یک میز کوچک و چند صندلی باشد تا غذاهای روزانه خانوادگی در آنجا صرف شود و بین آشپزخانه و محیط نشیمن باز باشد تا خانم خانه در حین کار بتواند در بحث ها شرکت کرده یا به تلویزیون نگاه کند. ولی همین آشپزخانه باز، در صورت لزوم بتواند به وسیله پنجره های شیشه ای کشویی یا کرکره ای ، یا کلاً به وسیله شیدهایی که از بالا به طرف پایین کشیده میشوند یا جداکننده های کم حجم دیگری از آشپزخانه باز به آشپزخانه بسته و جدا از محیط نشیمن تبدیل گردد . بدین وسیله میتوان آشپزخانه را در موقع پخت جدا کرد و پنجره آن را برای تعویض هوا باز گذاشت. یک مهندس معمار باید دیوارهایی برای کابینت آشپزخانه بگذارد و بخصوص یک انباری کوچک حتی به اندازه 100 در 80 سانتیمتر در آن قرار دهد که آن طبقه بندیشده و انبار برنج و ... دیگر مواد آشپزخانه ای شود تا از شلوغی محیط آشپزخانه بکاهد. اکثر وسایل مورداستفاده در آشپزخانه مانند یخچال، فریزر، ماشین لباس شویی، ماشین ظرف شویی ، میله هایی برای خشک کردن لباس های شسته شده و ... بتوانند طوری درون کمدهای دیواری قرار گیرند که چیزی بیرون نماند و قسمت بالای کمدها هم بتوانند مورداستفاده قرار گیرند.