گورستان ابن بابویه

اِبنِ بابُوَیْه نخستین گورستان شهر ری و دومین گورستان تهران است که بسیاری از مشاهیر ایران در آن دفن هستند. نام این گورستان برگرفته از نام محمد بن بابُویه معروف به شیخ صدوق یکی از فقها و دانشمندان شیعه است که آرامگاه او در آنجا واقع شده است. این گورستان وسعتی به میزان 10 هکتار دارد. 15 اردیبهشت سالروز بزرگداشت شیخ صدوق است که به همین مناسبت به بررسی تاریخچه این مکان می پردازیم. تاریخچه بر اساس گزارش ها و مستندات تاریخی، پیش از زمان ناصرالدین شاه، گورستان ابن بابویه کشتزار و باغ بسیار وسیعی بوده است، اما در پی کشف جسد سالم فردی در سردابی زیر آن باغ و به دست آمدن سنگی درون سرداب که آشکارا نشان میداد پیکر از آن شیخ صدوق است که بیش از 800 سال پیش درگذشته است، بیدرنگ بقعه شیخ صدوق را بر آن مزار احداث میکنند.به اعتقاد برخی کارشناسان بنای نخستین گورستان ابن بابویه، به دوران سامانی برمیگردد و بعدها در اثر سیل تخریب شده است. آرامگاه ابتدایی شیخ صدوق نیز، در گذر زمان به خاطر حمله مغولان و جنگ های خوارزمشاهیان و تیموریان و همچنین به علت حوادث مختلف چندین مرتبه خراب و ویران شد. پس از برپایی بقعه شیخ صدوق، افراد زیادی در اطراف آن به خاک سپرده شدند و مقبره های بزرگ و باشکوهی هم در اطراف آن احداث شد. این گورستان اکنون مکانی برای اجتماع افراد معتاد، ناباب و خلافکار شده و هیچ گونه برنامه جامع و مدونی هم برای سامان دهی آن در نظر گرفته نشده است. در سال 1390 جهت توسعه بقعه شیخ صدوق، تعدادی از سنگ قبرهای تاریخی این مجموعه تخریب شد که برای نمونه میتوان به سنگ هادی تجویدی و حسین کوهی کرمانی اشاره کرد.