بهانه ای به نام برج باغ

گروه ساخت وساز : تهیه شناسنامه و بانک باغ ها از اساسیترین ملزومات رسیدگی و حراست از فضای سبز شهری است که باعث میشود دست اندازی به باغ ها داخل محدوده شهری به حداقل ممکن برسد و باغ ها بیش از 500 مترمربع را نتوان با مصوبات غیرقانونی از بین برد . الزامات قانونی ایجاد بانک باغ ها و توجه ویژه به باغ ها در زیر آمده است که البته به بهانه های مختلف تابه حال شهرداری زیر بار تعهد اجرایی آن نرفته است : الف ) تهیه شناسنامه باغ ها شهرداری تهران مکلف است به منظور حفظ باغ ها و جلوگیری از تخریب و نابودی آنها و در اجرای قوانین و مقررات مربوطه ، نسبت به تهیه شناسنامه کلیه باغ ها با مساحت 500 مترمربع و بیشتر و تدوین سازوکار مدیریتی مناسب برای حفظ آنها و به مورد اجرا گذاشتن آن ، اقدام و پس از تصویب در شورای اسلامی شهر به مورداجرا بگذارد و گزارش سالیانه اقدامات خود در این رابطه را به شورای شهر و دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران ارسال کند اما متأسفانه طبق گفته بوچانی، دبیر کمیسیون سلامت ، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران این امر اتفاق نیفتاده و سند اجرایی آن در شورای شهر به تصویب نرسیده است . ب ) تنظیم شناسنامه درختان بر اساس ماده 2 قانون «حفظ و گسترش فضای سبز» شهرداریها در محدوده قانونی و حریم شهر ها مکلف اند ظرف مدت یک سال شناسنامه؛ شامل تعداد و نوع و محیط و سن تقریبی درختان محل های مشمول این قانون را تنظیم کنند که هر 5 سال یکبار باید بازنگری و به روزرسانی شود؛ آیا شهرداری تهران تابه حال این موضوع را عملیاتی کرده است ! ؟. ج ) پیش بینی باغ ها در کاربری فضای سبز ماده 13 آیین نامه اجرایی قانون حفظ و گسترش فضای سبز نیز به صراحت بیان میکند : «وزارت مسکن و شهرسازی و شهرداریها موظفند در جهت حفظ باغ ها مخصوصا در شهر هایی که سرانه فضای سبز آنها کمتر از استاندارد است در مطالعات طرح جامع شهر هـــــا حتیالامکان باغ ها را در کاربری فضای سبز پیش بینی کنند . اما آیا به طور مثال در باغ خدامی علیرغم نامه رئیس سازمان پارک های شهرداری تهران مبنی بر تبدیل آن به پارک ، موضوع فوق رعایت شد یا این باغ با اخذ عوارض سنگین از مالک تبدیل به یک برج بلندمرتبه شد ؟. د ) مصادره باغ ها در حال خشک شدن با توجه به اینکه بر اساس قانون «درصورتی که قطع درخت از طرف مالکین به نحوی باشد که باغی را از بین ببرد و از زمین آن به صورت تفکیک و برای خانه سازی استفاده کند همه زمین به نفع شهرداری ضبط می شود و به مصرف خدمات عمومی شهر و محرومین میرسد . شهرداری اعلام کند تاکنون بعد از گذشت 10 سال از مدیریت شهری فعلی چند باغ در حال خشک شدن را مصادره و به مردم اعلام کرده است ! ؟. به نظر میرسد با توجه به موارد بالا عملکرد شهرداری تهران به ویژه در خصوص حفظ باغ ها تهران مناسب ارزیابی نمیشود؛ این مهم را از زبان دبیر کمیته محیط زیست شورای شهر تهران نیز میتوان شنید : حذف 5 هزار هکتار از باغ ها حقانی، رئیس گروه محیط زیست شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه طی دو دهه گذشته برابر نقشه های هوایی حدود 5 هزار هکتار از باغ ها شهر تهران از روی نقشه پاک شده است ، گفت : شهرداری مدعی است در طی این مدت 10 الی 12 هکتار به کمربند سبز تهران اضافه کرده اما کاربرد اکولوژیکی و زیست محیطی که درختان 70 ساله دارند با درختان تازه کاشته شده و نهالی که پیرامون تهران کاشته شده ، تفاوت زیادی دارد . البته اضافه شدن به کمربند سبز شهر تهران قابل تقدیر است ولی آنچه مهم است حفاظت از آن چیزی است که ما خودمان داریم تا بعدا بخواهیم با صرف هزینه های زیاد دوباره باغ ، درخت و فضای سبز به شهر اضافه کنیم . وی با انتقاد از قانون «برج باغ» که در شورای دوم به تصویب رسید ، گفت : شاید این مصوبه ، مصوبه خوبی باشد ولی در عمل ، تیشه به ریشه درختان شهر زد و عملا باغ ها و درختان را از بین برد . متأسفانه باید بگویم هیچ اراده جدی و قوی در مدیریت شهری برای حفظ باغ ها و از بین نرفتن درختان قدیمی وجود ندارد . درختان روزبه روز از بین میروند ، درحالی که ما قوانین زیادی برای حفظ این سرمایه های شهر داریم . حقانی با بیان اینکه متأسفانه منابع طبیعی شهر که در دامنه جنوبی البرز قرار داشته است ، در حال از بین رفتن است ، گفت : بارگذاریهای بیش ازحد و ساخت وساز های خارج از استاندارد در حال نابود کردن شهر است . متأسفانه در گذشته کمیسیون ماده 5 بلایی بوده که به جان طرح جامع و تفصیلی باغ ها شهر تهران افتاده و درآمد های ناپایدار شهرداری که همیشه به دنبال اضافه کردن این درآمد ها هم بوده ، باعث شده که یا پهنه ها تغییر پیدا کند ، یا پهنه های فضای سبز تغییر کاربری دهند . در بازدیدی که اخیرا از شرق تهران داشتم ، دیدم که بسیاری از باغ ها اطراف میدان هروی در حال ساخت وساز است و برخی از باغ ها نیز رهاشده تا درختان شان خشکیده شوند . این در حالی است که وظیفه شهرداری است این باغ ها را نگهداری کند و شورا نیز وظیفه نظارتی دارد . لازم به ذکر است در شورای شهر سوم ، تصمیم گرفته شد با در نظر گرفتن حقوق مالکانه افراد ، اجازه ساخت وساز در 10 تا 15 درصد باغ داده شود و مابقی به عنوان فضای باز و سبز در اختیار مردم و اهالی محل قرار گیرد . نهایتا مصوب شد که سطح اشغال به 30 درصد برسد اما در عمل خود شهرداری اولین کلنگ غیرقانونی کار کردن را به زمین زد و 35 تا 40 درصد سطح اشغال داشته است . ضمن اینکه ساخت و سازی که در این باغ ها صورت میگیرد به دلیل میزان گود برداریها باعث خشکاندن ریشه سایر درختان میشود . سخن آخر متأسفانه شهرداری تهران نشان داده کسب درآمد همواره در اولویت فعالیت های این نهاد است و اگر در مواقعی نسبت به قطع درختان سختگیریها و جرائم زیادی اعمال میشود ، به این خاطر است که درآمد بیشتری به ارمغان بیاورد . جا دارد شورای اسلامی شهر تهران ، شورای عالی معماری و شهرسازی و همچنین سازمان محیط زیست در راستای منویات مقام معظم رهبری قاطعانه با این روند نادرست برخورد کنند . علاوه بر این باید حقوق مالکان این باغ ها با همکاری سازمان های ذی ربط به رسمیت شناخته شود .