شهرداری از شورا حرف شنوی ندارد

اینجا خیابان بهشت است . جایی که پایتخت نشینان 31 نماینده در امور مدیریت شهری دارند . نهادی مدنی که هر هفته دو روز د ر حال برگزاری جلسه و بررسی لوایح مختلف و رسید گی به امور جاری شهری است تا نهایتا بر روی یک گزینه به اجماع برسد . مهم ترین کار این نهاد مدنی ـ حاکمیتی نظارت ، مقررات گذاری، هماهنگی، جلوگیری از تبعیض و رفع نابرابریهای محلی و جلب مشارکت مردم در اداره امور و خدمات رسانی است . آغاز به کار شورا های اسلامی نیز به سال 1378 باز میگردد ، پیشینه قانون «انجمن های بلدیه» یا همان «شورای شهر» امروز به تشکیل نخستین نهاد قانون گذاری ( مجلس شورای ملی) میرسد . به عبارت دیگر یکی از نخستین قوانین مصوب مجلس شورای ملی، قانون بلدیه بوده که در سال 1325 قمری برابر با 1286 خورشیدی به تصویب رسید . نخستین قانون این نهاد نیز در سال 1361 در مجلس شورای اسلامی تصویب شد ، بعدا این قانون در 5 نوبت دستخوش تغییرات و اصلاحاتی شد و در نهایت آخرین اصلاح آن در پنجمین دوره مجلس شورای اسلامی در سال 1375 صورت گرفت . مهم ترین سؤالی که در آستانه سالگرد تأسیس شورا مطرح میشود این است که آیا شورای شهر چهارم بر شهر ، شهرداری و همچنین بر سایر نهاد ها و دستگاه های مدیریت شهری تأثیرگذار بوده و به نحو مطلوبی آنها را راهبری میکند ؟ ارزیابی عملکرد شورای شهر تهران چه در گذشته و چه در سالی که گذشت باید از نگاه شهروندان دیده شود . ازاین رو پرسش از شهروندان درباره عملکرد مدیریت شهری خالی از لطف نیست . مردم از نمایندگان خود میگویند تنباکوچی، یک شهروند 40 ساله به خبرنگار پیام ساختمان میگوید : آنچه از فعالیت شورا متصور هستم با آنچه در سطح شهر میبینم فاصله بسیاری دارد چراکه این نهاد نتوانسته در جایگاه واقعی نظارتی خود خوب عمل کند . بنده با توجه به مراجعات مکررم به شورا به این نتیجه رسیدم که بسیاری از اقدامات تنها بر اساس لابی گری اداری انجام پذیر است . غفاری، یک شهروند مهندس با بیان اینکه برخی فعالیت ها که اخیرا در سطح شهر صورت گرفته خوب بوده ، معتقد است : بعضا پروژه هایی در سطح شهر انجام میشود که بعد از اتمام آن متوجه ایرادات آن میشوند درحالی که به عقیده من باید کار به گونه ای انجام شود که بعد از آماده شدن مردم را با مشکل روبه رو نکند . اینجا نظارت شورای شهر را میطلبد که زودتر اقدام کرده و مانع از انجام اینگونه پروژه ها شود . خانم 35 ساله ای که از حامیان محیط زیست پایتخت است ، به خبرنگار ما میگوید : با توجه به عملکرد شهرداری در از بین برد فضای شهر تهران و تداوم آلودگی هوای پایتخت ، باید گفت : عملکرد شورای شهر در بحث نظارتی مطلوب نبوده است ، درحالی که اعضای شورا به عنوان برگزیدگان شهروندان باید در جلسات خود برای رفع مشکلات و نیاز های مردم تلاش کنند . لاجوردی، شهروند 40 ساله ای که از جزئیات عملکرد شورای شهر اطلاعات کافی ندارد ، معتقد است : اعضای شورای شهر باید از میان کارشناسان شهری و اقتصاددانانی انتخاب شوند که تخصص کافی و آگاهی در مورد چالش های مدیریت شهری داشته باشند و چهره بودن افراد در قالب شخصیت های هنری، سیاسی یا ورزشی کمکی به نظارت بر اجرای طرح های شهری نمیکند . جلالی، شهروند دانشجو معترض به ساخت وساز برج های شهری میگوید : در بسیاری از مناطق شهر شاهد تراکم فروشی و برج سازی توسط شهرداری هستیم که نشان دهنده برنامه ریزی غلط مدیران شهری است ، اگر شورای شهر به اندازه کافی توانایی مقابله با اقدامات شهرداری را داشت ، میتوانستیم امیدوار باشیم که نمایندگانمان در شورا از حقوق اولیه ما دفاع میکنند . ایزدی، شهروند 60 ساله نیز با بیان اینکه؛ وضعیت سطح شهر نسبت به گذشته بهتر شده اما باید کار های عمرانی و فرهنگی، بیشتر شود ، به خبرنگار ما میگوید : دسترسی برخی مناطق به مکان های عمومی مثل پارک ، مدرسه ، تأسیسات و تجهیزات شهری و مترو متفاوت است و فکر میکنم شورای شهر باید این چالش ها را رفع کند . همچنین شهرداری تهران آن طور که باید از شورای شهر حرف شنوی ندارد ، درحالی که شورا باید بر کار های شهرداری با جدیت بیشتری ورود کند . خلأ های مدیریتی این نهاد مروری بر مشکلات اخیر شهری هم حاکی است که شورای شهر تهران علی رغم تلاش اعضای آن ، بر امر نظارتی و تصویب طرح و لوایح شهری، آن طور که باید نتوانسته بر مسائل محوری شهر و مدیریت شهری تمرکز کند . اولین و شاید مهم ترین کارکرد شورای شهر تهران کار نظارتی است که با توجه به مشکلات عدیده شهری به نظر میرسد هنوز از چارچوب های نظارتی قوی و محکم بر شهر و شهرداری و مدیریت شهری برخوردار نیست . درنتیجه عملا تسلط این نهاد بر اقدامات نهاد اجرایی کمرنگ است . از دیگر اقدامات شورای شهر وضع مقررات در چارچوب ارائه طرح ها و همچنین بررسی لوایح شهرداری است ، که این اقدامات هم در صحن شورا اغلب به گله مندی خود اعضا از برخی مصوباتی میگذرد که از سوی شهرداری اثرگذاری لازم را نداشته و یا حتی تذکرات شورا مورد بیتوجهی شهرداری واقع شده است . چنانکه برخی اعضای شورای شهر تهران بار ها در مصاحبه های خود بر ضعف نظارت شورا و بیتوجهیهای شهرداری نسبت به مصوباتی که شورا تعیین کرده و تذکراتی که به آنها عمل نشده ، اذعان داشته اند . واقعیت تلخ دیگری که مشاهده میشود بیاطلاعی شورای شهر از برخی فعالیت ها ، کارکرد ها و اقدامات سایر نهاد ها و دستگاه های خدمات رسانی شهری در تهران است که به دلایل مختلفی همچون عدم فعالیت کافی اعضا از وضعیت سطح شهر باز میگردد . یکی از دیگر دلایل نبود سامانه قوی رصد امور است . بنا بر تذکرات متعدد خود اعضای شورای شهر در صحن برای هرگونه حسابرسی، جمع آوری گزارش و تذکر نیازمند سامانه مستقل نظارتی شورا هستند و همچنان این مشکل به قوت خود باقی است . متأسفانه به نظر میرسد شورای شهر هنوز اختیارات لازم را در بخش وضع قوانین و مقررات و بحث نظارتی ندارند . این در حالی است که شورا های شهر میبایست با حساسیت هر چه تمام تر و در نظر گرفتن همه ملاک ها و با مطالعه و تحقیق ، به رصد امور شهری و عملکرد شهرداری بپردازند . حال آیا واگذاری اختیارات قانونی و افزایش اختیارات شورا ها میتواند موانع موجود بر عملکرد پارلمان های شهری را از میان بردارد . به طورقطع نمایندگان شورای شهر باید به صورت جزییتری بر حوزه های شهری ورود پیدا کنند ، همچنین ازآنجاکه شورا ها در قانون اساسی ارکان تصمیم گیری هستند باید وزارتخانه ها و نهاد های مرتبط به مصوبات شورا ها احترام بگذارند ، نه آنکه به راحتی به قوانین بیتوجهی ن شان داده و مطابق با صلاحدید خود عمل کنند.