معماری معبد آکروپولیس

ندا نجف سلیمانیایران و یونان دو تمدن بزرگ دوران باستان محسوب می شوند. در این مجال ابتدا به معرفی بنای معبد آکروپلیس از یونان و بعد معرفی بنای تخت جمشید از ایران، پرداخته می شود. در توصیف آکروپولیس یونان شاید نوشته ی نیکوس کازانتزاکیس نویسنده ی برجسته ی یونان در کتاب «گزارش به خاک یونان» که وى براى اولین بار آکروپولیس را مى بیند، خواندنى باشد که مى گوید: «این معبد برایم رمزآلود است. نمى توانم آن را دو بار یکسان ببینم. چنین مى نماید که مرتب تغییر مى یابد، به زندگى بازمى گردد، با نور و چشم انسان بازى مى کند. اما، پس از آرزوى طولانى دیدار، وقتى براى اولین بار با آن روبه رو شدم، چون اسکلت جانورى، بى حرکت بر من جلوه کرد و قلبم مانند گوساله اى جوان از جا نجست. ساختمان، شاهکار عقل، اعداد، هندسه، اندیشه ی بى عیب مرمرین، دستاورد ممتاز ذهن و تمام محاسن را داشت به جز یکى که ارزشمندترین و عزیزترین است، بناى پارتنون قلب انسان را نمى نواخت. هر بار که دوباره به آکروپولیس مى رفتم، به نظرم مى آمد که پارتنون با حالتى مانند رقصى بى حرکت مى جنبد و نفس مى کشد. این معبد که پیش رویم قد برافراشته بود، ثمره ی همکارى میان عقل و دل و میوه ی ممتاز کوشش بشرى است.»آکروپولیس آتن، به معنای شهر مرتفع یا صخره ی مقدس است که در یونان و تمام دنیا معروف است. این مجموعه که یکی از مجموعه بناهای با شکوه یونان در عصر کلاسیک است در محل دهکده ی نئولتیک، هسته ی اولیه ی شهر ساخته شده بود و بهترین دژ طبیعی دنیای باستان به حساب می آمد. آکروپولیس در مرتفع ترین نقطه ی دشت بر روی یک تپه ی سنگی صاف که دارای 150 متر ارتفاع از سطح دریاست، در داخل شهر آتن یونان بنا گردیده و 300 پا بالاتر از سطح کلی دشت قرار داشته است و صخره های عظیم عمودی در تمام جهات آن جز در جهت شرقی که شیب ملایمی دسترسی به این مکان را میسر می ساخته، قرار گرفته اند. دارای ابعاد تقریبی 350 در 140 یادر بود که ضلع بلندتر آن در جهت شرقی _ غربی قرار داشته است. آکروپولیس در فاصله ی چهار مایلی از دریای اژه و در دشت اتیکا قرار دارد. از زمان های دور وجودچشمه های طبیعی انسان را به این منطقه کشانده است. این محل از حدود 2800 ق-م مسکونی بوده است. آتناگر چه آکروپولیس های دیگری در یونان قرار دارد، اهمیت این آکروپولیس آنقدر زیاد است که نام آکروپولیس به عنوان اسم خاص مربوط به همین مکان است. آکروپولیس رسما به عنوان بنای برجسته در میراث فرهنگی اروپا در 26 مارس 2007 (6فروردین 1386) به ثبت رسیده است. قبلا این بنا به نام سکروپیا مشتق از نام افسانه ای مرد ماری، به نام ککروپس یا سکروپس است. مجموعه ی تاریخى آکروپولیس براى مردم یونان یک نماد ملى است بر همین اساس هر شهر یونان باستان داراى آکروپولیس معادل دژ یا قلعه ی مستحکم بوده است. این مجموعه با دقت و ظرافت بسیار دقیق هندسى و ریاضى ساخته شده است.همه ی بناهای آکروپولیس، هنر معماری دوره ی کلاسیک یونان را که در آن هنگام به کمال رشد خود رسیده بود به منصه ی ظهور رسانده است.این مجموعه شامل بناهای: معبد پارتنون، دروازه پروپالایا، معبد ارختئوم، معبد آرتمیس، معبد الهه ی پیروزینیکه، نگارخانه ی کالکوئیکی،محل پیکره یآتنا پروماخوس، محل معبد قدیمی آتنا و چند بنای کوچک است