نما در معماری

کد مطلب : 2260نمای هر ساختمان در شکل دهی مجموعه شهری که در آن شکل می گیرد، مؤثر است. اگر به نمای یک ساختمان بدون در نظر گرفتن نمای دیگر ساختمان های شهر توجه شود، همگونی نمای شهری درمجموع از بین میرود اما امروزه برخی از سازندگان و تولیدکنندگان مسکن آزاد به دلیل اینکه به دنبال فروش سریع و بازگشت سرمایه خود هستند، سعی در هر چه بیشتر مطرح کردن خود با ناهماهنگی نمای ساختمان ها در سطح شهر دارند.چگونه به موضوع نما در معماری بیندیشیم؟در سال های اخیر پس از مطرح شدن دوباره اهمیت فضاهای عمومی و ارزش زندگی شهری، نما اهمیت دوباره ای یافته است. نما در عمل درون ساختمان را از بیرون و فضاهای خصوصی را از عمومی جدا میکند و حاکی از موقعیت فرهنگی سازندگان ساختمان، میزان نظم طرح ساختمان، امکانات و ذوق تزئین و خانه آرایی طراح و مالک است. نما درواقع صورت ساختمان و بهترین بیان حالتی است که فرد طراح یا مالک از خود به نمایش میگذارد. ترکیب پنجره ها، ایوان ها، درها و به طورکلی بازشوها، همچنین بافت و جنس نما و کمپوزسیون آن در هر عصر متفاوت است و درعین حال در یک تداوم شهری تغییر میکند. نما درواقع یک سطح صاف و تخت نیست بلکه سطح انتقالی بین فضای داخل و خارج است که با عقب نشستگی و پیش آمدگی، تراس و غیره با فضای داخل مسکن ارتباط پیدا میکند. در دیوارهای باریک معاصر این عمل با جلو و عقب آمدن ساختمان انجام میشود. برای اینکه نمای ساختمان حریم خصوصی ساکنان خود را حفظ کند باید نسبت به خیابان بسته تر و محفوظ تر باشد.مصالح نما در رنگ، شکل، زبری و خشنی نما تأثیر میگذارد. مصالح بومی نشان میدهد که نما مربوط به چه منطقه ای است.یکی از عوامل ضروری در هویت نما تعیین محدوده نماست. محدوده های افقی ساختمان عبارتند از: نقطه اتصال به آسمان (محدوده پایانی ساختمان)، نقطه اتصال به زمین (محل نشستن ساختمان بر زمین) و پوشش ساختمان مثل بام و شیروانی. محدوده پایانی ساختمان باید معنای اتمام ساختمان را با خود داشته باشد و طبقه همکف ساختمان باید مفهوم نشستن ساختمان بر زمین را برساند. طبقه همکف باید در محدوده قد افراد کشش لازم را بر عابر پیاده و بیننده ایجاد کند.نمایی موفق است که به این سؤال ها پاسخ گوید: محدوده عمودی جانبی ساختمان کجاست؟ خط پایانی افقی ساختمانی چگونه است و مرز ساختمان در آسمان به چه شکل است؟ انتهای ساختمان چگونه به پایان میرسد؟ گوشه های ساختمان چه وضعی دارد؟ اگر ساختمان همسایه دارد ارتباط نمای همسایه چگونه است و اگر در فضا قطع میشود این ارتباط چگونه است؟.نمای ساختمان خالق نمای شهری استنمای شهری از مجموعه نماهای مشرف به فضای عمومی به دست میآید و درواقع ترکیبی از اجزای متفاوت است که بر اساس اتفاقاتی که در خیابان ها و معابر میافتد شکل میگیرد. این اجزا در صورت رعایت مسائلی که پیش ازاین نیز به آن پرداخته شد میتوانند با یکدیگر نقاط اشتراک جالبی داشته باشند که نمیتوان وجود آنها را نفی کرد. این نماها از جهتی همگن و از جهتی ناهمگن هستند. میتوانند همگن باشند چون با استفاده از زبانی مشترک روی بدنه اجزای شهر اجرا میشوند و اما ازآنجاکه هرکدام از این فضاها به کمک این زبان، مقاصد و نیازهای خود را بیان میکنند، ناهمگن هستند. در شهرهای ما نماها نه زبان مشترک، نه فرهنگ مشترک، نه مصالح یکسان و نه سبک مشخصی دارند.عناصر پراهمیت در نماورودی یکی از عناصر حائز اهمیت نما در ساختمان است که محل و اهمیت طراحی آن به شکل مستقیم نمایانگر نقش و عملکرد ساختمان است. در ورودی نشانه گذر از فضای عمومی خارج به فضای خصوصی داخلی و یکی از مهم ترین عناصری است که میتوان به عنوان نشانه ساختمان از آن نام برد لیکن به دلیل اهمیت اقتصادی سطوح ساخته شده و رعایت ضروری طراحی داخلی اغلب ورودیها به فضاهای کم اهمیت تنزل یافته اند. مشکل اصلی ورودی یکسان وسایل نقلیه و ورودی اصلی ساختمان است. در این حالت برای فرد واردشونده فقط یک راه باریک کنار دیوار باقی میماند. گاه نیز ورودی یک ساختمان مسکونی بیش ازحد پرتجمل است، به نحویکه عملکرد ساختمان را دگرگون میسازد. زمانی هم ورودی به یک بنای بزرگ تنها با روزنه ای امکان پذیر میشود. تناسب ورودی و حجم ساختمان میتواند نقش مهمی در توجیه عملکرد و شکل ساختمان داشته باشد.ازآنجاکه طبقه همکف ساختمان قسمت اتصال به پیاده روست، به صورت قابل توجهی در معرض دید قرار میگیرد. به این علت که عابران این قسمت را به طور مستقیم میبینند. ازاین رو نمای این قسمت پراهمیت است و مصالح مورداستفاده در این قسمت باید نسبت به بقیه ساختمان بادوام تر و مستحکم تر باشد تا عابر در نگاه به نمای ساختمان احساس ثبات کند. ساختمان هایی که طبقه همکف آنها عملکرد تجاری دارد، به دلیل تغییر دکوراسیون واحدهای تجاری دائماً دستخوش دگرگونی میشوند. همین موضوع موجب میشود که ساختمان مذکور شخصیت ثابت خود را ازدست داده و دارای نمای شناخته شده ثابتی نباشد.تراس ها چشم اندازهای جدیدی نسبت به فضاهای بیرون برای ساختمان فراهم میآورند و نباید حالت موقت و ناپایداری را که تصور به راحتی جدا شدن از بدنه ساختمان القا میکند داشته باشند.لبه بام حد و مرز ساختمان و آسمان است و ازنظر بصری بام انتهای نماست. بام پوسته ای است که بر سر ساختمان قرار دارد؛ بنابراین لبه بام نمیتواند بدون تفاوت با دیگر قسمت ها رها شود.در بسیاری از شهرهای بزرگ جهان، ضوابط و مقررات ویژه ای در ارتباط با سیما و کالبد شهر وجود دارد و گروهی از برجسته ترین افراد با تخصص های مرتبط با زیباسازی و زیباییشناسی به کنترل طرح های بزرگ و کوچک معماری شهری از نظر هماهنگی نمای بیرونی ساختمان ها و محیط شهری یعنی از جنبه های رنگ، حجم، مصالح مناسب، فضای پر و خالی نما، رعایت اصول هماهنگی و تناسبات و… میپردازند.آنچه برای علاقه مندان به این موضوع نگران کننده است، پاسخگویی با شتاب به نیازی کاملاً محسوس است. در این ساخت وساز پرشتاب نیاز به بررسی طرح های ارائه شده توسط جمعی از صاحب نظران و مسئولان در مراکز تأیید پروانه های ساختمانی ضروری به نظر میرسد. بررسی میدانی طرح ساختمان ها با بناهای اطراف ازلحاظ کیفیت طرح معماری، نمای ساختمان، تناسب حجم آن با ساختمان های اطراف، زیبایی طرح و مصالح مورداستفاده و… نیز گامی مؤثر در بالا بردن کیفیت نماهای شهری است. با در نظر گرفتن موارد ذکرشده و القای آن توسط شهرداری هر شهر، میتوان شاهد ارتقای کیفیت شهرها و زیباسازی نمای شهرها بود.رضا خانمان شرکت آرشین تکآگهی شرکت در صفحه؟