هزینه بر یا سودآور؟

کد مطلب: 3313مطابق ماده 33 قانون نظام مهندسی کشور؛ مسئولیت نظارت عالیه بر اجرای ضوابط و مقررات ملی ساختمان در طراحی و اجرای تمامی ساختمان ها بر عهده وزارت راه و شهرسازی است. وزارت راه بر مبنای این ماده اقدام به انتشار مقررات ملی در بیست مبحث نموده است که مبحث 19 آن مربوط به صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمان میباشد.مبحث 19 مقررات ملی ساختمان در سال 1370 به تصویب هیئت وزیران رسید و اجرای آن در ساختمان های کشور الزامی گردید. این مبحث چندین بار باز نگری شد که آخرین آن در سال 1381 بوده و بعد از باز نگری چاپ شد و به کلیه ارگان های کشوری ابلاغ گردید. در حال حاضر اجرای مبحث 19 مقررات ملی ساختمان برای تمامی ساختمان های دولتی اجباری است و اجرای آن برای تمامی ساختمان های بخش خصوصی واقع در تهران و شهرهای تابعه از سال 1384 اجباری شده است. البته برای ساختمان های واقع در سایر شهرها و استان های کشور نیز بر اساس گروه بندی سه گانه رعایت این مبحث الزامی گردید که زمانبندی آن از سال 84 آغاز و در سال 92 پایان مییابد.اصول مبحث 19بر اساس مبحث 19 مقررات ملی ساختمان رعایت مواردی از قبیل؛ عایق کاری دیوارهای خارجی ساختمان، نصب پنجره های دوجداره با قاب های فلزی ترمال بریک، (چوبی یا PVC استاندارد)، عایق کاری کانال های هوا، لوله های تاسیسات و سیستم تولید آب گرم، نصب سیستم های کنترل کننده موضعی نظیر شیرهای ترموستاتیک بر روی رادیاتورها، نصب سیستم های کنترل مرکزی هوشمند و مجهز به سنسور اندازه گیری دمای هوای محیط در ساختمان الزامی است. البته بر اساس ضوابط مندرج در مبحث 19 مقررات ملی ساختمان حداقل مدارک مورد نیاز جهت اخذ پروانه ساختمان شامل؛ گواهی صلاحیت مهندس یا شرکت طراح، تهیه چک لیست انرژی و همچنین چک لیست کنترل پوسته خارجی ساختمان الزامی است. همچنین در طراحی نقشه های ساختمان باید مشخصات فیزیکی مصالح و سیستم های عایق حرارت مورد استفاده در ساخت اجزای پوسته خارجی ساختمان و در ادامه مشخصات فنی سیستم های تاسیسات گرمایی، سرمایی، تهویه، تهویه مطبوع، تامین آب گرم مصرفی و روشنایی مورد استفاده در ساختمان ها مشخص شود.فواید اجرای مبحث 19 مقررات ملی ساختماناکثر مردم بر این تفکرند که اجرای مبحث 19 مقررات ملی ساختمان سبب افزایش هزینه های ساختمان میشود. این در حالی است که اگر این مبحث در ساختمان به درستی اجرا شود، علاوه بر اینکه هزینه های اولیه ساخت را کاهش میدهد، با توجه به صرفه جویی انجام شده در هزینه های بهره برداری و مصرف انرژی ساختمان، برای مصرف کننده سودآور نیز خواهد بود. با اجرای مبحث 19 مقررات ملی ساختمان شامل عایق کاری سیستم تاسیسات و لوله ها، عایق کاری جداره خارجی ساختمان و نصب پنجره های دوجداره استاندارد در ساختمان کمتر از5 درصد افزایش هزینه های ساختمان را به دنبال دارد. ولی از طرف دیگر ظرفیت سیستم گرمایش و سرمایش مورد نیاز ساختمان را میتوان تا 40 درصد نسبت به شرایطی که این مبحث اجرا نمیشود، کوچک تر انتخاب کرد، که به نوبه خود کاهش زیاد هزینه ها را در این قسمت شامل میشود. بنابراین چنانچه در طراحی و ساخت مسکن، اصول اولیه مهندسی رعایت شود علاوه بر ایجاد فضای مناسب برای زندگی ساکنین و افزایش سطح رفاه جامعه سبب کاهش هزینه های اولیه نیز میشود. به طور کلی اجرای مبحث 19 مقررات ملی در ساختمان فوایدی از قبیلکمک به اقتصاد خانواده، افزایش رفاه نسبی در نتیجه مصرف صحیح انرژی، کمک به اقتصاد ملی، کاهش مصرف سوخت و در نتیجه کاهش آلودگیهای ناشی از آن، امکان برقراری دمای ثابت، تنظیم دمای دلخواه در اتاق به منظور تأمین شرایط آسایش، کاهش ظرفیت اولیه سیستم گرمایش و سرمایش تا 40درصد، کاهش استهلاک سیستم های گرمایشی و سرمایشی و در نهایت توزیع متعادل حرارت و امکان برقراری دما های متفاوت در هر اتاق را به همراه دارد.نرم افزار مبحث 19نرم افزار BCS19 (شبیه ساز مبحث 19) نرم افزاری با کاربری آسان برای بررسی مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان، در زمینه صرفه جویی در مصرف انرژی محسوب می شود. با این نرم افزار کاربر میتواند از طریق وارد کردن عناصر ساختمان از قبیل دیوارها، سقف ها، کف و غیره تحت کاربریهای انتخاب شده از میان کاربریهای تعریف شده از سوی مجریان مبحث 19 (که گروه و کاربری کلی ساختمان را معین میسازد)، میزان برازش ساختمان بر مقررات ملی را بسنجد. در مرحله بعد کاربر میتواند از طریق بخش بهینه سازی و با توجه به پیشنهادات نرم افزار که به دو قسمت توصیه های کلی این مبحث و پیشنهادات مربوط به عناصر که در بخش «محاسبات» در قسمت بهینه سازی قرار دارد، تغییرات لازم (در عایق یا مصالح) را برای بهینه سازی در محیط شبیه سازی شده نرم افزار اعمال نماید و نتایج محاسبه شده توسط نرم افزار را مشاهده نماید.