معماری بوتانیکال؛ خانه های زنده

کد مطلب: 3623 معماری بوتانیکال سیستم طراحی الهام گرفته از گیاهان است که ما را به سوی ساختمان هایی زنده پیش میبرد. همه ما ساختمان های چوبی را دوست داریم و از اینکه در آنها زندگی کنیم، حس خوبی داریم. این فضای دوست داشتنی در خانه های چوبی از آنجایی پدید میآید که درختان موجود در ساختار خانه دیاکسید کربن را از ما دور میکنند و تنفس در این فضاها بهتر و راحت تر است.اما معماران داخلی راه هایی را ابداع کرده اند که نه تنها بتوانیم از لذت زندگی در خانه های چوبی بهره مند شویم بلکه مکانیسم هایی در طراحی آنها استفاده شود که چوب ها بتوانند زنده بمانند و حتی وقتی به عنوان المان ساختمان به کاررفته اند زنده باشند و به طور فعال دیاکسید کربن را جذب کنند.تئوری و تکنیک این روش نوین معماری تشریح میکند که چطور میتوان سیستمی از ساختمان را احداث کرد که درختان به طور زنده در آن استفاده شوند.درختان موجوداتی زنده در طبیعت هستند که سبب نفس کشیدن زمین و بهبود اکوسیستم میشوند و ما از آنها به عنوان غذا، سرپناه و دارو استفاده میکنیم. بنابراین برای ما انسان ها زندگی بدون درختان روی کره زمین غیرممکن است. امروزه معماران برای همزیستی بهتر با درختان، خانه هایی میسازند که در ساختار آنها از درختان به طور زنده استفاده میشود تا خدمات اکسیژن دهی آنها همچنان ادامه پیدا کند.خانه های چوبی قرن هاست مورداستفاده بشر قرار میگیرد. معماران در نقاط مختلف جهان با شکل دادن چوب توانسته اند خانه های زیبایی برای بشر بسازند. اما اینکه چطور بتوانیم ساختار چوب به عنوان یک موجود زنده را در ساخت خانه حفظ کنیم موضوعی است که اخیراً معماران آن را موردمطالعه قرار داده اند. این مطالعه و بررسی نه تنها برای معماری داخلی جالب است بلکه معماران منظر نیز به آن توجه زیادی نشان میدهند و لزوم آن را تأیید میکنند.این پروسه با درهم آمیخته شدن تنه درختان، ریشه ها و شاخه های آنها با هم به نوعی به طور خودکار اتفاق میافتد. این پدیده که به «پیوند» یا «قلمه زدن» مشهور است، میتواند برای یک درخت یا چندین درخت از یک یا چندین نوع اتفاق بیفتد. در طول زمان وقتی که یک شاخه بیشتر رشد میکند، به شاخه های کناری فشار میآورد و سبب درهم آمیختگی شاخه های درختان از یک نوع یا از انواع مختلف میشود. این باعث میشود تنه بیرونی پوسته پوسته شود و بافت داخلی آن نمایان گردد؛ به این ترتیب، آوندهای دو درخت با یکدیگر آمیخته شوند و در واقع زندگی خونی آنها با هم آغاز گردد.پایه و اساس معماری «زنده» از فرایند مذکور الهام گرفته اما گامی هم از آن فراتر رفته است. در این نوع معماری، با ترکیب یک جزء گیاهی با داربستی فلزی و دیگر مصالح ساخت وساز یک ساختمان زنده که نفس میکشد، شکل خواهد گرفت. در طول زمان، همین طور که سن درختان بالاتر میرود، نقاط اتصال آمیخته شده آنها تقویت شده و ساپورت بهتری برای تحمل سنگینی باری که بر روی آنها قرار داده شده، ایجاد میکند. در واقع توانایی ترکیب درختان در حال رشد با مواد خارجی همچون آهن و پلاستیک بالقوه به ایجاد ساختارهای بوتانیکال در طراحی شهری منجر میشود.البته تمام درختان برای استفاده در چنین ساختارهایی مناسب نیستند. درختان ایده آلی که برای ساخت چنین خانه هایی کاندید میشوند، باید انعطاف پذیر بوده و پوسته هایی باریک و البته نیرومند و قوی داشته باشند که به راحتی بتوان آنها را قلمه زد و برای بخش های مختلف ساختمان استفاده کرد.معماران ارائه دهنده این طرح، درختان متعدد و مختلفی را برای استفاده در این ساختار و ساخت خانه های «زنده» موردبررسی قرار داده اند و فقط تعداد محدودی از انواع درخت را برای این ساختمان ها مناسب ارزیابی کرده اند. زیرا درختانی که پوسته های ضخیم داشته باشند، در زمان پیوندهای آوندی مشکلاتی را ایجاد میکنند. درخت بید، چنار و صنوبر از جمله درختانی هستند که کاربرد خوبی در ساخت خانه های زنده دارند.معماران محقق در این زمینه هر یک از انواع درختان مذکور را برای بخش های مختلفی از ساختمان به کار میبرند. برای مثال درخت بید به دلیل رشد سریع و اینکه به راحتی برش میخورد، کاربرد خوبی دارد اما در ترکیب با برخی عناصر و مصالح ساختمانی تمایل به پوسیدگی پیدا میکند؛ بنابراین هر نوع درخت در بخش خاصی از ساختمان کاربرد دارد و باید محاسن و معایب استفاده آن در تمام بخش ها بررسی گردد و همین یکی از چالش های مهم خانه سازی «زنده» محسوب میشود.متخصصان محیط زیست تخمین زده اند چنانچه طرح «خانه های زنده» بتواند کاربردی شود تا 30 درصد به بهبود محیط زیست کمک میشود و خانه سازی سبب از بین رفتن بافت و پوشش گیاهی نخواهد شد.مبتکران این طرح اعلام کرده اند با استفاده از نیروی بالقوه بوتانیک در ساختمان سازی، راه حل هایی برای انطباق آن با تغییرات آب و هوایی دارند. همچنین خانه های زنده مصرف انرژی را به شدت کاهش میدهند زیرا سیستم های سرمایشی زیادی نیاز ندارند. با کاهش تقاضا برای انرژی، تولید گازهای گلخانه ای نیز قطع خواهد شد.چنین طرحی میتواند با جمع آوری دیاکسید کربن و گازهای گلخانه ای و وارد کردن اکسیژن به محیط به تغییرات آب و هوایی پاسخ مناسبی دهد.فقط با همکاری نزدیک با طبیعت، توجه به آینده جهان و محیط زیست، میتوانیم برای پیشبرد این طرح ها گامی به جلو برداریم و توازن را برقرار نماییم.