ساماندهی بازار مسکن با مالیات

کد مطلب : 3794دریافت مالیات از خانه های خالی سال هاست که خبرسازی کرده و هر بار به بهانه نبودن بانک اطلاعاتی شفاف و دشواری شناسایی خانه های خالی دست رد نمایندگان مجلس را تجربه میکند و فراموش میشود. این بار اما، وضعیت رکودی کم سابقه بازار مسکن سبب شده است دولت در اصلاحیه قانون مالیات های مستقیم، سرانجام دریافت مالیات از خانه های خالی را تصویب و ابلاغ کند؛ قانونی که به نظر میرسد هشداری است برای سوداگرانی که در کمین بازار مسکن پس از خروج از رکود نشسته اند. به منظور پیگیری این موضوع پای صحبت متولیان بازار مسکن کشور و کارشناسان نشسته ایم تا نظر آنان را در خصوص موانع اجرای این قانون و راهکارهای مناسب برای اجرای آن جویا شویم:به راحتی قوانین مالیاتی را دور میزنندمعاون وزیر راه و شهرسازی در همین رابطه به قوانین موجود برای کنترل تقاضاهای سوداگرانه در بازار مسکن اشاره میکند و به پیام ساختمان میگوید: منافع برخی مانع از اجرای این قوانین شده است.حامد مظاهریان میافزاید: البته در این وضعیت که نه بانک اطلاعاتی شفافی از زمین های شهری و املاک کشور وجود دارد و نه عزم راسخی برای تهیه این بانک اطلاعاتی، سوداگران به راحتی راه های دور زدن قوانین مالیاتی و سودجویی را پیداکرده اند.وی در واکنش به ابزارهای کنترلی بازار مسکن مانند مالیات بر خانه های خالی و مالیات بر ارزش افزوده زمین خاطرنشان میکند: در قوانین شهری ما چنین مالیات هایی تعریف شده است همان طور که این مالیات ها در سایر کشورها نیز رواج دارد اما اجرای آن به نفع برخی نبوده و به همین دلیل تاکنون به حاشیه رفته است.دریافت مالیات از خانه های خالی برای دولت درآمد نداردرئیس سازمان امور مالیاتی در همین زمینه به اصلاحیه قانون مالیات های مستقیم، اشاره کرده و به خبرگزاری خانه ملت گفته است:« این اصلاحیه تصویب و ابلاغ شده و بر اساس آن دریافت مالیات از خانه های خالی از ابتدای سال 95 اجرا میشود».علیعسگری شرایط دریافت مالیات از خانه های خالی را متراژ بالای 150 متر در تهران و 200 متر در شهرستان ها دانسته و تأکید میکند:« علاوه بر این باید از خالی بودن واحد مسکونی حداقل یکسال زمان بگذرد تا مشمول مالیات شود. ضمن اینکه با افزایش زمان خالی بودن واحد مسکونی مالیات آن نیز به صورت پلکانی افزایش مییابد».وی همچنین هدف از دریافت این نوع مالیات را ساماندهی بازار مسکن دانسته و گفته است:« رقم مالیات بر خانه های خالی درآمد مالیاتی چندانی برای دولت ایجاد نمیکند و هدف عمده اجرای این طرح رفع دغدغه های بازار مسکن است».کنترل بازار مسکن مشکل استدر همین زمینه مدیرکل دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی نیز به پیام ساختمان میگوید: وضع مالیات بر خانه های خالی راهکاری بوده تا موجودی حدود یک میلیون مسکن خالی نیز به بازار عرضه شود، زیرا این موضوع موجب میشود کاهش ساخت وساز در دوره رکود تا حد زیادی جبران شده و قیمت ها جهش ناگهانی نداشته باشد.علی چگینی با تأکید بر اینکه بازار مسکن تابع شرایط عرضه و تقاضاست، تأکید میکند: اعمال ابزارهای کنترلی بر بازار مسکن بسیار دشوار است و دولت در این زمینه نمیتواند کار زیادی انجام بدهد زیرا مسکن یک کالای استاندارد نیست و فاکتورهای متعددی در تعیین قیمت آن دخالت دارد و از سوی دیگر قیمت گذاری برای آن کاملاً تابع شرایط عرضه و تقاضاست؛ همان طور که در سال های رکود میبینیم که قیمت ها به حدود 5 سال پیش برگشته است.مشکل مسکن با مالیات حل نمیشودبیت الله ستاریان کارشناس مسکن نیز درباره مالیات بر خانه های خالی به پیام ساختمان میگوید: عمده ترین مشکل بازار مسکن ما کمبود عرضه است. ما در کشور سالانه به ساخت یک میلیون واحد مسکونی نیاز داریم تا بتوانیم شرایط عرضه و تقاضا را به حد مطلوب رسانده و حباب قیمت در این بخش را از بین ببریم. بنابراین وضع مالیات بر خانه های خالی را چندان مؤثر نمیدانم زیرا موجودی خانه های خالی ما به حدی نیست که بتواند با عرضه در بازار، باعث کنترل قیمت ها شود.وی ادامه میدهد: در علم اقتصاد اصطلاحی داریم با عنوان ذخیره انبار که این ذخیره انبار برای حفظ تعادل بازار تعریف میشود و مشمول مالیات نیست. در بازار مسکن ما نیز شمار خانه های خالی در حدی نیست که تأثیر قابل توجهی بر بازار داشته باشد و در اصطلاح این میزان ذخیره انبار به شمار میآیند که وجودش برای تعادل بازار تقاضا لازم است اما آنچه میتواند در حال حاضر بازار مسکن ما را به سمت واقعی شدن قیمت ها پیش ببرد افزایش قابل توجه عرضه و ساخت وساز و دریافت مالیات بر ارزش زمین است.ستاریان تأکید میکند: ساخت یک مترمربع واحد مسکونی در هر نقطه از کشور در حال حاضر حدود یک میلیون تومان هزینه دارد اما آنچه باعث تفاوت قیمت ها میشود نرخ زمین است که در ایران تحت تأثیر فعالیت های سوداگرانه و غیرواقعی است. بنابراین شاید بیشتر از آنکه مالیات بر خانه های خالی ضروری باشد دریافت مالیات بر ارزش زمین ضرورت دارد.