یک مرمت گر با چهره ای چند بعدی

باقر آیت الله زاده شیرازی معمار، مرمتگر، استاد دانشگاه، چهره ماندگار عرصه معماری، حفاظت و مرمت بناهای تاریخی ایران و عضو پیوسته فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران بود. او بنیان گذار مرمت علمی بناها، محوطه ها و بافت های تاریخی در ایران و از بنیان گذاران سازمان میراث فرهنگی کشور است. باقر آیت الله زاده شیرازی، فرزند سید محمدحسین شیرازی و از نوادگان میرزای شیرازی، در سال 1315 هجری شمسی، در خانواده ای ایرانی و مذهبی در نجف به دنیا آمد. او پس از چند بار رفت و بازگشت بین نجف و تهران درنهایت در شش سالگی برای همیشه به ایران بازگشت. او در سال 1335 موفق به اخذ دیپلم ریاضی از دبیرستان دارالفنون شده و در سال 1342 با درجه عالی در رشته کارشناسی ارشد معماری از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغ التحصیل گردید. شیرازی در سال 1343 برای ادامه تحصیل به ایتالیا رفت و در سال 1350 (1971) با درجه عالی موفق به اخذ مدرک دکتری در رشته مطالعه و مرمت بناها و بافت های تاریخی از دانشکده معماری دانشگاه رم شد. شغل ها و فعالیت های اجرایی دکتر شیرازی در موسسه ایکوموس ایران (خانه وثوق الدوله)، دکتر شیرازی بر ویرانه های ارگ بم، رئیس دفتر فنی سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران در استان اصفهان 1358 -1346، رئیس سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران و سرپرست اداره کل حفاظت آثار باستانی و بناهای تاریخی 1366-1358، معاون اجرایی و قائم مقام سازمان میراث فرهنگی کشور 1379-1366، کارشناس و مشاور علمی حفاظت و مرمت بناها و محوطه های تاریخی فرهنگی 1386-1345، همکاری افتخاری در دوران بازنشستگی با سازمان میراث فرهنگی کشور در ارتباط با تهیه طرح مرمت و احیای مجموعه تاریخی فرهنگی عمارت مسعودیه تهران و نظارت افتخاری بر اجرای آن، مرمت ارگ تاریخی بم، مسجد کبود، گنبد جنت سرای اردبیل، عضو هیئت مؤسس و رئیس موسسه فرهنگی ایکوموس ایران (Iran ICOMOS) ، وابسته به شورای بین المللی بناها و محوطه ها، وابسته به یونسکو، از بنیان گذاران مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی و... فعالیت های کارشناسی بین المللی مطالعه و ارائه گزارش علمی در ارتباط با سه شهر اسلامی اندونزی (منطقه حفاظت شده تاریخی کدوس، دماک و چریبون) سازمان علمی فرهنگی تربیتی آموزشی، یونسکو، 1975، ارزیابی و کارشناسی شهر سمرقند ازبکستان برای ثبت در فهرست میراث جهانی ICOMOS (شورای بین المللی بناها و محوطه های تاریخی وابسته به یونسکو)، 2002، عضو هیئت علمی مدعو دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه تهران (تدریس در دوره کارشناسی ارشد و دکترا)، عضو هیئت علمی مدعو دانشکده معماری، دانشگاه هنر اصفهان، عضو هیئت علمی مدعو دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، عضو هیئت علمی نیمه وقت دانشکده هنر و معماری، کارشناسی ارشد مرمت بناها و بافت های تاریخی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی. و ... جوایز و تقدیرنامه ها از بزرگ ترین جوایز بین المللی او می توان به Award for Architecture اشاره کرد که به دلیل ارائه و اجرای طرح مرمت، حفظ و احیاء بناهای تاریخی چهل ستون، عالی قاپو و هشت بهشت در شهر اصفهان در سال 1980 به او اختصاص یافت. همچنین انتشار چندین مقاله و کتاب شیرازی ازجمله فعالیت های فرهنگی او محسوب می شود. بسیاری از کارشناسان، شیرازی را مرمتگر حرفه ای می شناسند. او انسان بی تفاوتی نیست و نگاهش به اثر تاریخی از روی شناخت و عشق است تا این انگیزه را به او بدهد برای شناخت و برقراری رابطه ای عاشقانه، عالمانه و هنرمندانه. مرمتگر ازنظر او چهره ای چندبعدی دارد، چهره ای که بتواند از تمام امکانات روز در کار خود بهره گیرد، مورخ هنر باشد و از طریق کشف و شهود، آن بخش های به اجرا درنیامده و یا از بین رفته را بتواند دریابد و پیدا و هنر را خلق کند.