تولید برق از زباله در تهران، از ادعا تا واقعیت

انتقاد اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری از ناتوانی شهرداری تهران در تفکیک و بازیافت زباله پایتخت موضوع موجب شد تا شهردار تهران مدعی شود که از زباله های تهران برق تولید می شود. به گزارش پیام ساختمان، تولید برق از زباله در تهران، این روزها واکنش های فراوانی در سطح شهر به همراه داشته که در این رابطه معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و برخی اعضای شورای شهر تهران درباره تولید برق از زباله های تهران سخنانی ارائه کرده اند که می خوانید: معصومه ابتکار در توییتر خود با تأیید سخنان جهانگیری مبنی بر تفکیک نشدن زباله های تهران از مبدأ، نوشت: در پسماند تفکیک از مبدأ در تهران پیش نرفته، زباله سوز فقط 200 تن را پردازش می کند یعنی فقط 5 درصد زباله تهران که 7 هزار تن (در روز) است. محمدمهدی تندگویان، عضو شورای شهر تهران هم دراین باره در توییتر خود نوشت: آقای قالیباف! اسناد مربوط به تولید برق از زباله و کود کمپوست و میزان درآمد حاصل از آن را به شورای شهر اعلام کنید، این 4 سال است که درخواست ماست. بااین حال، محمد حقانی، عضو دیگر شورای شهر تهران دراین باره با رد سخنان شهردار تهران درباره تفکیک از مبدأ زباله ها در شهر تهران، سخنان جهانگیری را تأیید کرده و می گوید: متأسفانه آنچه امروز در شهر تهران در قالب تفکیک از زباله انجام می شود، تاراج غیربهداشتی زباله ها از سوی کولبرها یا همان زباله گردهاست. درحالی که قانون پسماند مصوب سال 83، به صراحت از تفکیک زباله در مبدأ تأکید دارد. اما اگر بپرسید این کار در تهران چگونه جلو می رود، من می گویم بین 2 تا 4 درصد! اگرچه مقامات شهرداری ادعا می کنند، 19 درصد است، ولی این طور نیست، همان درصد اندک هم سهم شهروندانی است که زباله های تفکیک شده خود را به کیوسک های بازیافت تحویل می دهند. او بابیان اینکه هم اکنون زباله ها به شکل کاملاً غیربهداشتی در تهران تفکیک می شود، ادامه می دهد: این تفکیک هم از مخازن توسط کارگران خارجی و ایرانی یا همان کولبرها از 75 هزار مخزن سطح شهر تهران انجام می شود که کاملاً غیربهداشتی است و مغایرت قانونی دارد. محمد حقانی عضو شورای شهر تهران بابیان اینکه نقطه کلیدی در قانون پسماند، بحث تفکیک از مبادی تولید یعنی منازل، اماکن اداری و تجاری و حتی بیمارستان هاست، ادامه می دهد: این یعنی باید مردم در این موضوع مشارکت کنند. قرار هم نیست همه مواد مثل کشورهای توسعه یافته کاملاً از هم جدا شود، در ابتدای کار حداقل باید زباله های تر از مواد جامد (قابل بازیافت مثل شیشه و کاغذ و فلز) جدا شود و مواد تر نیز به کود کمپوست تبدیل شود، اما این کار به هیچ وجه انجام نمی شود. او با انتقاد از راه اندازی دو زباله سوز در تهران (کهریزک و تلو) با رد تأمین برق از این دو زباله سوز این طور توضیح می دهد: زباله سوز تلو را حدود 4 سال پیش در اول جاده دماوند راه اندازی کردند، اما حتی مثقالی برق هم از آن نگرفته اند. همان زمان برای ساخت آن 20 میلیارد تومان با کمک بخش خصوصی هزینه شد، درحالی که تکنولوژی آن با تکنولوژی روز دنیا تطابق نداشت و از طرفی با جنس و ترکیب زباله های تهران همخوانی نداشت. حقانی همچنین به زباله سوز کهریزک اشاره کرد و بابیان اینکه این زباله سوز هم چینی است و کاربردی ندارد، می گوید: بنده و آقای حافظی 2 بار از این زباله سوز بازدید میدانی داشتیم که هر دو بار هم تعطیل بود و کار نمی کرد. این عضو شورا بابیان اینکه سالانه 500 -600 میلیارد تومان در حوزه پسماند هزینه می شود، می گوید: درحالی که بر اساس قانون سال 90 (مصوبه هیئت وزیران)، کلان شهرها نباید یک ریال هم در این حوزه کمک بگیرند و باید از درآمد پسماند هزینه هایشان را تأمین کنند. اما آقایان تراکم می فروشند تا خرج جمع آوری زباله کنند! هم اکنون حدود 700-800 نفر در سازمان پسماند مشغول به کارند که حقوقشان از افزایش بهای خدمات و از جیب مردم تأمین می شود که این عادلانه نیست. متأسفانه چون هزینه های جاری سازمان پسماند بالاست، بهای خدمات هم افزایش می یابد. وی عدم مشارکت مردم در اجرای طرح تفکیک از مبدأ را ناشی از عملکرد ضعیف شهرداری دانسته و می گوید: این وظیفه شهرداری است که در این زمینه طرح های تسهیلگری، آموزش و برنامه ریزی داشته باشد تا مردم موظف به تفکیک از مبدأ شوند. حقانی همچنین به ادعای تولید برق از زباله سوزها اشاره کرده و می گوید: مدعی هستند از زباله سوز کهریزک 2 تا 3 مگابایت برق تولید می کنند، اما این زباله سوز هم چینی است. در تلو هم تا آنجا که می دانیم برقی تولید نمی شود. او درباره صادرات زباله به خارج از کشور هم با رد این موضوع می گوید: اگر زباله به صورت بهداشتی تفکیک شود، خریدار هم داریم، اما الآن درآمدی از این ناحیه جذب نمی کنیم. ضمن آن که پیمانکاران هم گزینشی انتخاب می شوند و متخصص این کار نیستند. تولید روزانه 90 تن پسماند بیمارستانی در تهران افشین حبیب زاده (عضو علی البدل شورای شهر تهران) هم در توییتر خود این طور نوشت: آیا می دانید؛ روزانه 90 تن پسماند بیمارستانی تولید می شود که 20 تن آن بسیار خطرناک است، اما هنوز یک زباله سوز بیمارستانی در این شهر نداریم. مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست هم درباره ادعای تولید برق از زباله می گوید: در حوزه محیط زیست هیچ کار خاصی از شهردار ندیدم و نباید ادعای محیط زیستی کنند. اسماعیل کهرم ، کارشناس محیط زیست نیز با تأکید بر اینکه اقدامات قالیباف درزمینهٔ بازیافت زباله در سطح پایین و آزمایشی است، می افزاید: کود کمپوستی هم که تولید می شود، دارای کیفیت بسیار پایین بوده و پر از شیشه و پلاستیک است، از سوی دیگر میزان الکتریسیته بسیار کمی تولید می شود و جای سؤال دارد، چرا در مناظره هیچ آماری ارائه نشد، در حقیقت هیچ آماری وجود ندارد، چراکه کارهایی که در این زمینه صورت گرفته آن قدر سطحی است که ارزش ندارد به آن اشاره شود.