ساماندهی املاک وقفی برای خانه دار کردن روستایی ها

تفاهم نامه ای بین بنیاد مسکن و سازمان وقف به منظور صدور سند مالکیت اراضی وقفی، ساخت ابنیه با کاربری های تعریف شده در اسناد وقفی و نیز حمایت از تولید و عرضه مسکن روستایی و شهرهای کوچک به امضا رسید. وحدت رویه اسناد مالکیت اراضی وقفی به گزارش پیام ساختمان، این تفاهم نامه به منظور ایجاد وحدت رویه در صدور اسناد مالکیت اراضی موقوفه و اعیانی های احداثی توسط اشخاص، صدور اسناد مالکیت مساجد و بقاع متبرکه و در صورت لزوم ساخت ابنیه با کاربرهای تعریف شده در اسناد وقفی و نیز همکاری و مشارکت در تولید و عرضه مسکن برای اقشار کم درآمد، در راستای قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن به امضا رسید. رئیس بنیاد مسکن در جریان امضای این تفاهم نامه گفت: در سراسر کشور مخصوصاً در روستاها و شهرهای کوچک اراضی هستند که وقفی هستند و متعلق به اوقاف است. تاکنون نگاه به اراضی وقفی نگاهی نبوده که همه پی ببرند چه فواید عام المنفعه ای دارد بلکه به این دید نگاه می شده که گه ها سر راه استفاده اش توسط مردم و دستگاه های مختلف موانعی وجود دارد که به راحتی نمی توانند مسائل خود را با زمین های وقفی حل کنند. استفاده از زمین های وقفی در تولید مسکن علیرضا تابش درباره تولید و عرضه مسکن روستای که در این تفاهم نامه به آن اشاره شده است، گفت: آنجایی که مردم زمین دارند به آن ها برای ساخت مسکن وام می دهیم. مردمی که زمین نداشته باشند، به آن ها زمین واگذار می شود. جاهایی هم که مربوط به اوقاف است بر اساس این تفاهم نامه برای تأمین مسکن روستاییان، زمین را تفکیک کرده و بخشی در اختیار اوقاف و بخش دیگر در اختیار بنیاد مسکن برای آماده سازی مسکن قرار می گیرد. رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی گفت: برخی مواقع در طرح های هادی در مسیر زمین های وقفی مشکلاتی پیش می آمد که صدور سند را دچار اشکال می کرد. علاوه بر حل این مشکل در تفاهم نامه، می توان زمین های وقفی را در جهت توسعه ساخت اماکن عمومی و مذهبی روستاها استفاده کرد تا همگان استفاده کنند. با تفاهم نامه امروز در زمین های موقوفی روستاها هدف گذاری کرده ایم برای مردمی که زمین ندارند نیز واحد مسکونی بسازیم. بررسی شرعی و حقوقی موضوع وقف نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه نیز با حضور در این مراسم گفت: ما در روستاها و شهرهای کوچک مشکلاتی داشته و داریم. مردم موقوفاتی را وقف کردند که به لحاظ احراز سند مالکیت باید تکلیفشان مشخص شود. یقیناً بنا به اقتضائات تمدن بشری و زندگی اجتماعی که روبه پیشرفت است قطعاً تغییراتی در روستاها و شهرهای کوچک ایجاد خواهد شد. از طرفی هم لازم است حق وحقوق واقف را رعایت کنیم. این موضوع را دوستان هم به لحاظ شرعی و هم به لحاظ حقوقی بررسی کرده اند. وقف مانع پیشرفت اقتصاد نیست حجت الاسلام علی محمدی گفت: بعضی ممکن است با کم لطفی عنوان کنند که وقف مانع پیشرفت اقتصاد می شود؛ درحالی که این طور نیست. یکی از مؤلفه های اقتصاد مقاومتی و کاهش فاصله طبقاتی بین جامعه، وقف است و ما مسلمانان افتخار می کنیم از زمان پیامبر (ص) تاکنون، موقوفات در جامعه اسلامی خدمات معنوی و مادی ایجاد کرده است. رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه نیز با اشاره به این که در کشور حدود 8000 متولی موقوفات داریم، گفت: موقوفات کشور شامل موقوفات منفعتی (درآمدزا) و انتفاعی (بدون درآمد) هستند؛ البته بخشی از موقوفات منفعتی در کشور داریم که درآمدی ندارند چراکه به عنوان مثال در برخی جاهای کشور 18 سال است که خشک سالی داریم و به همین دلیل درآمدی نیز کسب نمی شود. دانشگاه های وقفی محمدی بابیان این که دانشگاه های زیادی در کشور موقوفی هستند از دانشگاه الزهرا به عنوان یک نمونه یادکرد و افزود: در کشور 130 بیمارستان موقوفی داریم که خدمات آن ها بیش از خدمات بیمارستان های دولتی است مانند بیمارستان نمازی شیراز. جزییات تفاهم نامه بنابراین گزارش بر اساس تفاهم نامه همکاری مشترک بین بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و سازمان اوقاف و امور خیریه که امروز به امضا رسید نحوه و ترتیب همکاری در پنج بند عنوان شده است. در این بندها آمده است بنیاد استان برنامه سالانه تهیه طرح های هادی را به همراه نقشه تقسیمات کشوری استان به اوقاف استان ارسال می کند. همچنین اوقاف استان نوع (مشاعی و شش دانگی) و مقدار مالکیت وقفی در روستاهای مشمول را حداکثر ظرف یک ماه به بنیاد اعلام می کند. در بند 3 نحوه و ترتیب همکاری آمده است: بنیاد استان در چارچوب برنامه زمان بندی موردتوافق نسبت به تهیه نقشه تفکیکی برای پلاک هایی که دارای سهم شش دانگی وقفی هستند اقدام می کند. در بند دیگر عنوان شده است در پلاک هایی که سهم موقوفه کمتر از شش دانگ است، مالکین مشاعی، اوقاف استان و متولیان موقوفات برای انعقاد قرارداد نقشه برداری به بنیاد استان مراجعه کرده و بنیاد استان پس از انعقاد قرارداد، نسبت به نقشه برداری و تهیه طرح افراز ضمن کسب نظرات کلیه مالکین مشاعی و با موافقت اوقاف استان و رعایت اصل هم ارزشی اقدام و سهم هریک از مالکین، موقوفه و بنیاد استان را به صورت افراز شده و جداگانه جهت دریافت سند مالکیت به اداره ثبت اسناد و املاک محل اعلام می کند. همچنین در ماده 4 این همکاری به صدور اسناد مالکیت روستایی و شهری اشاره شده و آمده است: بنیاد برنامه سالانه صدور سند مالکیت املاک روستایی و شهری را قبل از شروع هرسال به سازمان اعلام و سازمان ظرف مدت یک ماه، نوع و میزان سهم مالکیت املاک وقفی در روستاها و شهرهای مذکور را به بنیاد اعلام خواهد کرد. در بند 2 ماده 4 آمده است: درصورتی که کل اراضی روستا یا شهر موردنظر موقوفه باشد، پس از پرداخت هزینه های مربوطه توسط اوقاف استان و متولیان، بنیاد شهرستان نسبت به تشکیل پرونده و اجرای طرح صدور سند مالکیت از طریق اداره ثبت اسناد و املاک به نام موقوفه و به تولیت اداره اوقاف با متولی حسب مورد اقدام و اسناد صادره را به اداره اوقاف یا متولی تحویل می دهد.