کارنامه تجارت خارجی ایران در سال 95

نمایندگان دولت و بخش خصوصی در نشستی پس از ارائه گزارش عملکرد صادرات و واردات سال 95، عملکرد تجارت خارجی کشور و راهکارهای عملیاتی و اجرایی در مسیر ارتقای تولید و بهبود وضعیت اشتغال در استان را موردبررسی قراردادند. به گزارش پیام ساختمان، مسعود خوانساری رئیس اتاق تهران و دبیر شورای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی استان تهران نیز طی سخنانی با اشاره به مانیفست اتاق تهران، گفت: دوره سیاست های پوپولیستی در ایران به سر آمده و نباید اجازه داد تجارب گذشته بار دیگر تکرار شود، ازاین رو اتاق بازرگانی تهران با آگاهی از کاستی های موجود در اقتصاد کشور، اقدام به صدور مانیفست بخش خصوصی در آستانه دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهور کرد تا انتظارات صاحبان اصلی کسب وکار در کشور از دولت آینده مشخص شود. خوانساری درعین حال، برخی دستاوردهای دولت یازدهم در حوزه اقتصاد ازجمله کنترل نرخ تورم، تراز مثبت تجاری، بهبود نرخ تولید ناخالص داخلی و جهش در رشد اقتصادی را مثبت ارزیابی کرد و تلاش برای تداوم ثبات اقتصادی و اصلاح سایر شاخص های اقتصادی و کسب وکار را ضروری دانست. نعمت الله ترکی، رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تهران نیز با اشاره به معرفی 205 پروژه در ستاد اقتصاد مقاومتی این استان، گفت: تولید در بخش کشاورزی استان تهران طی سال گذشته از 4.5 میلیون تن به 6 میلیون تن رسید و برخی دستاوردها ازجمله افزایش سطح آبیاری تحت فشار، افزایش سطح کشت جایگزین، تأسیس پایانه صادراتی گل و گیاه، بهبود وضعیت تولید و اشتغال در شهرک های صنعتی مستقر در استان تهران در سال 95 و توسط بخش خصوصی رقم خورده است. راهکارهای شورای عالی صادرات برای سال 96 به گفته رئیس سازمان توسعه تجارت ایران، بررسی موانعی چون صدور ضمانت نامه های بانکی موردنیاز صادرات خدمات فنی و مهندسی، عدم تخصیص اعتبارات بسته حمایت از توسعه صادرات غیرنفتی، غیررقابتی شدن محصولات تولیدی و صادراتی، عدم برقراری روابط بانکی با کشورهای هدف به ویژه کشورهای همسایه و قادر نبودن صادرکنندگان به دریافت گشایش های اعتباری، تسهیل در ورود موقت مواد و کالاهای موردنیاز در توسعه صادرات، ازجمله مواردی است که به عنوان دستور جلسه نشست روز سه شنبه 29 فروردین ماه مطرح شد که از سوی شورای عالی توسعه صادرات غیرنفتی کشور برگزار شد . خسرو تاج اختصاص مبلغ 400 میلیارد ریال اعتبار به طور سالانه در قالب بودجه های سنواتی برای جبران خسارت احتمالی بانک های عامل که از واخواست شدن ضمانت نامه های موردنیاز صادرات خدمات فنی و مهندسی نگرانی دارند، را یکی از راهکارهای پیشنهادی مطرح شده در این جلسه عنوان کرد. وی با اشاره به عدم امکان صدور ضمانت نامه در خارج از کشور توسط شبکه بانکی، از پیشنهاد اختصاص مبلغ 150 میلیون یورو به بانک های عامل منتخب برای سپرده گذاری در بانک های خارجی باهدف تسهیل صدور ضمانت نامه خبر داد. بالا بودن نرخ سود تسهیلات بانکی بخش صادرات غیرنفتی، از دیگر انتقادهای جدی صادرکنندگان است که به گفته رئیس سازمان توسعه تجارت در جلسه شورای عالی صادرات غیرنفتی پس از بحث پیرامون این موضوع، پیشنهاد شد برای رفع این مشکل، مبلغ 20 هزار میلیارد ریال از منابع صندوق ضمانت صادرات با نرخ سود 11 درصد تأمین شود. خسرو تاج همچنین تصریح کرد که اختصاص حداقل 8 درصد تسهیلات بانکی به بخش صادرات غیرنفتی نیز از دیگر راهکارهای پیشنهادی در این نشست بوده است. به گفته خسرو تاج ، در این جلسه به الزام بانک ها نسبت به خرید ارز صادراتی با نرخ های رقابتی در مقایسه با صرافی ها و رعایت مصوبه خرید ارز صادراتی از صادرکنندگان با نرخ آزاد و همچنین صدور مجوز برای متقاضیان ورود موقت کالا بدون نیاز به استعلام از سایر دستگاه ها به غیراز سازمان های کنترل کیفی و استاندارد از دیگر پیشنهادهای اجرایی در جلسه شورای عالی صادرات غیرنفتی بود. گزارش خسرو تاج از تجارت خارجی سال 95 رئیس سازمان توسعه تجارت ایران در ادامه به تشریح گزارش عملکرد صادرات غیرنفتی کشور طی سال گذشته پرداخت. به گفته وی، بر اساس آمار گمرک ایران صادرات کالاهای غیرنفتی با احتساب میعانات طی سال گذشته، رقمی معادل 43.9 میلیارد دلار بود که در مقایسه با سال پیش از آن 3.5 درصد رشد داشته است. همچنین ارزش واردات کالا طی این سال معادل 43.7 میلیارد دلار بود و رشد 5 درصدی در مقایسه با سال پیش از آن داشته است. به این ترتیب، تراز تجاری کشور طی سال 95 معادل 0.25 درصد مثبت بوده است. خسرو تاج سپس عملکرد صادرات خدمات فنی و مهندسی در سال گذشته را درمجموع 13 میلیارد و 280 میلیون دلار اعلام کرد که نسبت به مدت 12 ماهه سال 94، رقمی معادل 1.3 درصد کاهش داشته است. به گفته وی در این بخش، صادرات فناوری اطلاعات 44 درصد افت داشته است و این در حالی است که بخش گردشگری از رشد 11 درصدی در مقایسه با سال پیش از آن داشته است. عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران در ادامه، چین، امارات، عراق، ترکیه و جمهوری کره را پنج بازار عمده صادراتی ایران طی سال گذشته اعلام کرد و افزود: در میان 20 کشور عمده بازار صادراتی کشور طی سال 95، کشور روسیه با سهم 0.5 درصدی در جایگاه بیستم قرارگرفته است. همچنین به گفته وی، 88 درصد صادرات غیرنفتی کشور طی سال گذشته به این 20 کشور صورت گرفته است. خسرو تاج در ادامه به آمار مقایسه ای صادرات برخی از گروه های کالاهایی طی سال 95 اشاره کرد و گفت: در این سال، صادرات مواد معدنی و صنایع این بخش 6 میلیارد دلار و رشد 8.5 درصد، صادرات محصولات پتروشیمی 7 میلیارد و 470 میلیون دلار و با رشد منفی 12 درصد، صادرات محصولات عمده شیمیایی به ارزش 13 میلیارد دلار و رشد 14 درصدی، صادرات خودرو و قطعات خودرو باارزش 270 میلیون دلار و با رشد منفی 43 درصد، صادرات کالاهای کشاورزی در حدود 3 میلیارد و 79 میلیون دلار و رشد منفی یک درصد رقم خورده است. سبقت صادراتی تهران در مقایسه با کل کشور در ادامه این جلسه، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران به میزان صادرات غیرنفتی از این استان اشاره کرد و گفت: طی سال گذشته، ارزش صادرات کالا از استان تهران معادل 12 میلیارد و 741 میلیون دلار بود. محمدرضا مس فروش افزود: در بخش صادرات خدمات فنی و مهندسی نیز آمار نشان می دهد که صادرات استان تهران در این بخش 23 درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته و طی 9 ماهه سال گذشته ارزش صادرات این حوزه به 6 میلیارد و 26 میلیون دلار رسیده است. به گفته رئیس سازمان صنعت،معدن و تجارت استان تهران، سهم این استان در صادرات غیرنفتی کشور طی سال گذشته معادل 24 درصد بوده است. محمد لاهوتی عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران نیز در رابطه با تحلیل صادرات غیرنفتی کشور در سال 95، گفت: بررسی آمارها نشان می دهد که اگرچه در این سال تراز مثبت تجاری رقم خورده است اما عمده رشد صادرات در بخش پتروشیمی بوده و کالاهای صنعتی و معدنی رشد منفی تقریباً 10 درصدی داشته است. به گفته وی، این روند بیانگر آن است که صادرات غیرنفتی کشور با سرعت بالاتری به سمت خام فروشی در حال حرکت است. لاهوتی بابیان اینکه میانگین قیمت کالاهای صادراتی ایران در سال 95 معادل 339 دلار به دست آمده است، افزود: این میزان در مقایسه با سال پیش از آن کاهش 25 درصد داشته است. وی یکی از دلایل افت ارزشی کالاهای صادراتی ایران نسبت به رشد وزنی آن را واقعی نبودن قیمت های پایه صادراتی دانست. این عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران، کاهش قیمت تمام شده کالاها در کشور را عاملی اثرگذار در جهت رشد صادرات غیرنفتی کشور بیان کرد و بهبود وضعیت نرخ تسهیلات به بخش صادرات و نرخ ارز را در افزایش میزان صادرات غیرنفتی حیاتی دانست. محمدرضا مرتضوی رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران نیز طی سخنانی، بابیان اینکه تولیدکنندگان صرفاً به دنبال حمایت های تعرفه ای نیستند، گفت: درآمدهای ناشی از تعرفه های واردات کالا متأسفانه به جای آنکه در بخش تولید و تجارت سرمایه گذاری شود برای جبران هزینه های جاری کشور صرف می شود.