نیاز مبرمی به نام برچسب انرژی ساختمان

بخش مهم و عمده ای از فعالیت های انسان در ساختمان ها صورت می گیرد .سکونت ، کار و اشتغال در حوزه ساختمان و بنا شکل و قوام می گیرد . بر این اساس ، ایجاد شرایط مطلوب زیست محیطی مانند گرمایش ، سرمایش و روشنایی مناسب در داخل ساختمان ها اهمیت زیادی دارد .چیزی حدود 36 درصد از کل انرژی مصرفی در کشور ما در ارتباط با مصارف ساختمانی انرژی است . که حدود 50 تا 60 درصد از این 36 درصد ،صرف گرمایش و سرمایش ساختمان ها در فصول مختلف سال می شود . با این اوصاف آیا تاکنون دیده اید که در ورودی یک ساختمان و بر روی شیشه های آن ، نمادی مانند برچسب انرژی نصب شده باشد تا به طور علمی و دقیق به ما بگوید که این بنا چه مقدار هدر رفت انرژی دارد؟ نیازی که با توجه به افزایش گازهای گلخانه ای ، گرم شدن زمین و همچنین محدودیت منابع انرژی فسیلی و غیرقابل تجدید پذیر ، اهمیت آن بسیار زیاد احساس می شود . مبحث 19 مقررات ملی ساختمان در قوانین و مقررات ساختمان سازی کشورمان ، بخشی وجود دارد که به نام مبحث 19 مقررات ملی ساختمان شناخته شده است . در این مبحث ، تدابیری برای صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمان ها اندیشیده شده است . همچنین ، ضوابط فنی به منظور صرفه جویی در مصرف انرژی نیز در این مبحث مورد دقت قرارگرفته است که بیشتر به معماری ساختمان یا همان بحث فنی ابنیه و عمران می پردازد . یعنی بیشتر به موضوع سقف و کف بنا ،پنجره ها و درها ، دیوارهای خارجی و مانند آن پرداخته و کمی هم به تأسیسات سرمایشی ، گرمایشی و روشنایی اشاره شده است . متأسفانه این پردازش اندک با توجه به نقش مهم انرژی و اتلاف آن در ساختمان ، آن چنان که بایدوشاید درخور اهمیت و اعتنا نیست . اشکال دیگر مبحث نوزده در بحث انرژی این است که بسیار کم به سیستم های هوشمند انرژی و استفاده از انرژی های نو پرداخته است . در کل باید گفت کم مصرف بودن انرژی ساختمان نسبت به ساختمانی دیگر که مصرف انرژی بالاتری دارد در این مبحث موردتوجه جدی قرار نگرفته است . بنابراین ضروری به نظر می رسد که ساختمان ها به برچسب انرژی مجهز شوند تا مانند لوازم خانگی دارای برچسب انرژی که کارایی وسیله ، میزان مصرف انرژی ، و بازدهی محصول را به اطلاع مصرف کننده می رسانند ؛وضعیت انرژی ساختمان را هم به اطلاع خریدار ملک برسانند . این خواسته نامعقول و عجیب وغریبی نیست که ساکنین یک بنا برای ایجاد شرایط مطلوب گرمایشی ، سرمایشی و روشنایی ، از میزان اتلاف انرژی در ساختمان خود باخبر باشند . شاید در یک نگاه اجمالی گفته شود که این نیاز در مبحث 19 پاسخ داده شده است . حال آنکه بامطالعه دقیق این مبحث متوجه می شویم که این چنین نیست . در این مبحث ، حداقل مدارک لازم برای دریافت پروانه ساختمان از نگاه بهینه بودن مصرف انرژی این موارد است : اول؛ گواهی صلاحیت علمی مهندس یا شرکت طراح ساختمان . دوم ؛ فرمی به نام چک لیست انرژی . سوم ؛ گواهی بررسی اجزای خارجی پوسته ساختمان . چهارم ؛ نقشه های ساختمان . پنجم ؛ بررسی مصالح خارجی و سیستم های عایق حرارتی ساختمان . ششم؛ نحوه تأمین آبگرم مصرفی و مشخصات فنی سیستم های گرمایشی ، سرمایشی بنا.(نگاه کنید به مبحث مقررات ملی ساختمان و همچنین استانداردهای شماره 1425 و 14254 سازمان ملی استاندارد ایران.) براین اساس ، بیشتر نگاه قانون گذار به مواردی مانند عایق کاری دیوارهای خارجی ساختمان و یا فضاهایی که ازنظر دمایی کنترلی بر آن ها وجود ندارد ، عایق کاری کانال های هوا و نصب پنجره های دوجداره با قاب فلزی بوده است . در این نگاه ، صرفا به حداقل های مربوط به کاهش مصرف انرژی نگریسته شده است .درحالی که سال هاست کشورهای پیشرفته جهان به سمت ساختمان های صفر انرژی حرکت کرده اند تا آلودگی به محیط تحمیل نگردد . علاوه بر این ساختمان سازی در کشورهای پیشرفته به سمت ایجاد ساختمان های سبز نیز پیشرفت خوبی داشته است . ساختمان هایی سازگاربامحیط زیست که در آن ها امکان بهره برداری مناسب از انرژی آب ، باد ، خورشید و . . .فراهم است . در کشور ما به دلیل پایین بودن قیمت حامل های انرژی ، مسئله بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان ها موردتوجه جدی قرار نگرفته است . اما در درازمدت استفاده از برچسب های انرژی در ساختمان از مهم ترین اقدامات مدیریت مصرف در کشور است . در این زمینه اقدامات مناسبی تقریبا متناسب با کشورهای پیشرفته جهان شروع شده است . طرح تدوین برچسب انرژی ساختمان کشور ،از سال 1387 در کشور آغاز شد و دو استاندارد تعیین مصرف انرژی و دستورالعمل برچسب انرژی برای ساختمان های مسکونی و غیرمسکونی (تجاری) تدوین گردید . قرار بر این بود که این دستورالعمل ها از سال 1392 جنبه اجرایی به خود بگیرد که به دلیل برخی مشکلات ، هنوز عملیاتی نشده است .