ریشه اختلاف 40 هزار میلیارد تومانی بدهی شهرداری

حدود یک ماه دیگر محمدباقر قالیباف شهردار تهران از کار کنار می رود و شهردار جدید روی کار می آید ولی هنوز بدهی شهرداری تهران مشخص نشده است. در هفته گذشته در صحن شورای شهر بحث های زیادی میان اعضای شورای شهر و معاونین شهرداری در رابطه با میزان بدهی شهرداری پیش آمد، اما هنوز اختلاف اظهارنظر ها در رابطه با بدهی شهرداری حدود 40 هزار میلیارد تومان است. اما آنچه همگان متفق القول هستند این است که شهرداری تهران یکی از بدهکارترین نهادها در ایران به بخش خصوصی و بانک هاست. اختلاف 40 هزارمیلیاردی اختلاف نظر میان اعضای شورای شهر و مسئولان شهرداری فقط مربوط به سخنان هفته گذشته در شورای شهر نمی شود؛ در یک سال گذشته نظرات مختلفی در رابطه با میزان بدهی شهرداری شاهد بوده ایم. گروهی می گویند بدهی شهرداری 20هزار میلیارد تومان است، گروهی هم می گویند این بدهی به بیش از 60 هزار میلیارد می رسد. اخیرا رقم بدهی های شهرداری تهران بار دیگر جلسه علنی شورای شهر تهران را به چالش کشید تا دوباره آنچه به عنوان بدهی های رسمی اعلام می شود (20 هزار میلیارد تومان) با آنچه از زبان برخی اعضای شورای شهر به کرات شنیده شده (60 هزار میلیارد تومان)، 3 برابر اختلاف حساب داشته باشد. جزییات گزارش 20 هزارمیلیاردی چندی پیش علیرضا دبیر در جلسه با ارائه گزارش دوازده ماهه پروژه های تملک دارایی سرمایه ای سال 95 شهرداری تهران، رقم بدهی های این سازمان را درمجموع 20 هزار و 495 میلیارد تومان اعلام کرد. بر اساس این گزارش که بدهی به اشخاص حقیقی و حقوقی و مؤسسات مالی و بانک ها را برای نخستین بار تا پایان 31 خرداد سال 95 نشان می دهد، دیون به پیمانکاران (اشخاص حقیقی و حقوقی) 5182 میلیارد تومان، دیون حاصل از تملک 1713 میلیارد تومان، 481 میلیون تومان سپرده حسن انجام کار، سپرده تأمین اجتماعی 1138 میلیارد تومان و میزان بدهی به مؤسسات و بانک ها 11981 میلیارد تومان بوده است. از سوی دیگر، اما مجموع مطالبات شهرداری از دولت های گذشته تاکنون درمجموع حدود 14 هزار میلیارد تومان برآورد شده است. ریشه اختلاف 40 هزارمیلیاردی این در حالی است که پیش ازاین بارها رقم بدهی شهرداری تهران، حدود 60 هزار میلیارد تومان اعلام شده بود! اما این اختلاف 3 برابری از کجا آب می خورد! عباس جدیدی یکی از کسانی بود که در جلسه علنی شورا با صراحت از 60 هزار میلیارد تومان بدهی سند خورده در شهرداری تهران پرده برداشت و البته با انتقاد ناصر امانی، معاون شهردار تهران هم روبه رو شده بود که بگوید چرا در روزهای پایانی به یاد این موضوعات افتادید؟ جدیدی با تأکید بر اینکه رقم بدهی های شهرداری بسیار بیشتر از حتی 60 هزار میلیارد تومان است، در توضیح این ادعای خود می گوید: برای مثال شهرداری از فلان بانک یک میلیارد تومان وام گرفته است که سررسید آن تا پایان سال 95، 100 میلیون تومان بوده و 900 میلیون تومان آن باقی می ماند که جزو دیون محسوب می شود، اما در گزارش به این نوع بدهی ها اشاره نشده و به نوعی شورا را دور زده اند. متأسفانه در این گزارش به بازپرداخت های اصل و سود وام های بانکی هیچ اشاره ای نکرده اند. درحالی که این بدهی روی دوش شهردار آینده است که شهرداری فعلی، پیش خور کرده است. طلب 80 درصد پیمانکاران منظور نشده است وی درباره پیمانکاران نیز این طور توضیح می دهد: در این گزارش به پیمانکارانی که صورت وضعیتشان تعیین شده، پرداخته اند. اما آقایان بگویند آیا 80 درصد پیمانکارانی که صورت وضعیتشان پشت باجه مانده و تأیید نشده، جزو بدهکاران محسوب نمی شوند؟! به هرحال پیمانکار کارش را انجام داده، اما صورت وضعیتش نرسیده، ولی به تدریج خواهد رسید. پس بیراه نیست که بگوییم 60 هزار میلیارد کف بدهی هاست تملک خانه ها هم جزء بدهی هاست جدیدی بسیاری از املاکی که در طرح قرار دارند، مثل نمونه ای در پروژه اتوبان شوشتری سمت دولت آباد را هم جزو بدهی ها اعلام می کند و می گوید: در این گزارش به این املاک اشاره نشده، اما بالاخره زمان آن هم فرامی رسد و باید پرداخت شود. یا درباره پروژه هایی مثل پل صدر و شهر آفتاب، قیمت تمام شده ای که از سوی آن ها اعلام می شود، واقعی نیست. وی ادامه می دهد: در قرارداد شهرداری با پیمانکاران در بعضی پروژه ها، قیمت مشخصی برای اتمام پروژه ها پیش بینی شده، اما ازآنجاکه شهرداری نمی تواند سر موعد مقرر پرداخت کند، پیمانکار به دادگاه رفته و درخواست ضرر و زیان می کند و شهرداری باید چند برابر قیمت اصلی، خسارت پرداخت کند. آیا این موضوع هم در گزارش در نظر گرفته شده است؟ درحالی که همه این ها جزو بدهی ها حساب می شود. بی خبری شورا از محتوای برخی قراردادها در همین حال غلامرضا انصاری، دیگر عضو شورا نیز درباره اینکه چگونه از رقم 60 هزار میلیارد تومان بدهی سخن می گویند وقتی رقم بدهی ها از زبان علیرضا دبیر، 20 هزار میلیارد تومان اعلام می شود، می گوید: این رقم ازنظر دفتری یعنی آنچه در دفاتر رسمی به ثبت رسیده، درست است، اما واقعیت این است که رقم بدهی حدود 60 هزار میلیارد تومان است، اما این رقم به تدریج و طی زمان احصا شده و متأسفانه در زمان شهردار بعدی خودش را نشان می دهد. وی بابیان اینکه رقم بدهی ها، زمانی واقعی می شود که رقم دقیق هزینه اجرای پروژه هایی مثل پل صدر و شهر آفتاب مشخص شود، تأکید می کند: وقتی هنوز اعضای شورای شهر از هزینه های تمام شده و دقیق این پروژه ها اطلاع درستی ندارند، چگونه می توان درباره رقم بدهی ها صحبت کرد. از طرفی هم اکنون یکسری از پروژه ها در حال انجام است و قطعاً تأخیر و تعدیل هایی هم خواهد داشت که تعهداتی را برای شهرداری تهران به وجود می آورد، اما این ارقام، هنوز جزو این بدهی ها نیامده است. اظهارنظر عجیب چمران عجیب اینکه مهدی چمران هم در جلسه شورا بابیان اینکه آمادگی داریم شورای شهر پنجم از 12 مرداد آغاز به کار کند، گفت: درباره بدهی شهرداری رقم 60 هزار میلیارد تومان را تأیید نمی کنیم. چراکه طرح های در حال اجرا و وام هایی که بازپرداخت آن ها در سال های آینده آغاز می شود، جزو بدهی تلقی نمی شود و باید در سال های آینده آن ها را به عنوان بدهی برشماریم. بنابراین از گفته های ایشان چنین استنباط می شود که شهرداری همین حالا هم می تواند تسهیلات بگیرد و شهردار آینده اقساط آن را بپردازد. سخن آخر در شهرداری تهران چه می گذرد و پنهان کاری و بی سروسامانی چقدر است که کسی نمی داند واقعا در دوره قالیباف چقدر بدهی بالا آورده اند. بی نظمی مالی هم منشأ و هم توسعه دهنده هر فسادی است. در بی نظمی مالی همه چیز آن قدر درهم و بر هم می شود که هرکس هر کار بخواهد می کند و گوش تا گوش هم خبردار نمی شود. به طورکلی اگر بدهی شهرداری 60 هزار میلیارد تومان باشد، شهرداری قالیباف معادل سه و نیم سال بودجه شهر تهران (18 هزار میلیارد تومان) بدهکار است و اگر بدهی 20 هزار و 500 میلیارد تومان باشد، بدهی شهرداری معادل 2/1 برابر بودجه یک سال شهرداری است. به هرحال شهر تهران در سال های اخیر شهری گران و پرهزینه بود، شهری که ظاهرش، آن هم فقط در برخی نقاط زیبا، فریبنده و تحسین برانگیز بود و بخش های دیگرش مغفول و خسارت دیده و از دست رفته. در این میان اعتباراتی که از جیب مردم برای شهر خرج شد، مدیریت درستی نداشت و علاوه بر هدرروی، بدهی های بسیاری به جا گذاشت و حالا این سؤال همچنان برقرار است که تهران، این شهر ورشکسته را شهردار بعدی چطور قرار است مدیریت کند و طلبکاران مختلف حقیقی و حقوقی شهرداری تهران از چه کسی و چطور طلب هایشان را بگیرند؟!