آشتی فرهنگ کهن و مدرن

روستای قلعه جوق با جمعیت بیش از پنج هزار نفر یکی از روستاهای پرجمعیت ایران به شمار می رود این روستا در شمال شهرستان سراب و در سه کیلومتری آن قرار دارد وجه تسمیه این روستا به خاطر وجود قلعه ای تاریخی ، زیبا و دیدنی در کنار آن است. در استان آذربایجان شرقی شمال شهرستان سراب، در کنار یک تپه باستانی روستایی یافته های باستان شناسان نشان از قدمت دیرین این روستا دارد. این روستا در بخش مرکزی شهرستان سراب قرارگرفته و جزء دهستان رازلیق می باشد. فاصله آن تا سراب حدود دو کیلومتر و در مکان مرتفعی نسبت به شهر سراب واقع شده است. خانه های کاه گلی و آپارتمان های دو یا سه طبقه نشان از آشتی سنت و فرهنگ کهن و مدرن در این روستا دارد. معماری خانه های روستا در قسمت بافت قدیمی آن، گویای ذوق و هنر و فرهنگ دینی این مردم است. شکل کلی روستا به صورت لوزی از سمت شمال به جنوب کشیده شده است. باغ های زیبا با انواع درختان میوه از قبیل گلابی، زردآلو، گردو، هلو، سیب، آلوچه، سپیدار تبریزی، بید و بیدمشک همچون حلقه ای سبز روستا را در برگرفته است. چشمه های جوشان با آب بسیار خنک در فصل تابستان و بهار زیبایی و طراوت طبیعت اطراف روستا را دوچندان کرده است و کشاورزان و هر مسافر لب تشنه ای را سیراب و شیفته خود می کند. ازجمله این چشمه ها می توان به قره بلاغ و دیزج یولی و کشاوان چشمه سی و رازلیق یولی ...مشاهده کامل متن اشاره کرد. دشت هموار و حاصلخیز در چهارسوی روستا در فصول مختلف سال با رنگ های سحرآمیز خود نوازشگر چشم هر بیننده ای است و نشان از برکت سفره های اهالی روستا دارد.هوای صاف و دل انگیز قلعه جوق به ویژه در فصل بهار و تابستان قابل توصیف نیست. نسیم خنکی که در اواخر بهار و اوایل تابستان از جانب شرق می وزد نوازشگر روح و جان هر انسانی است که در این محیط نفس می کشد. رودخانه فصلی تاجیار که از سمت غرب روستا بافاصله ای اندک می گذرد در فصل بهار و اوایل تابستان هر انسان طبیعت دوستی را به سوی خود جذب می کند. و صدای خروشان آن در اواسط فصل بهار نویدبخش فصل پر آب برای کشاورزان است. اکثر مردم این روستا به شغل کشاورزی و دامداری مشغول اند. ازجمله محصولات قابل کشت در این روستا می توان به گندم، جو، خیار، لوبیا، سیر، شبدر، یونجه، کلم، هویج و سیب زمینی اشاره کرد.که در این میان سیب زمینی بیشترین سطح زیر کشت را به خود اختصاص داده است. اهالی این روستا در کنار کشاورزی به دامداری( پرورش گاو، گاومیش، گوسفند) نیز می پردازند. که نژاد اصیل گاو سرابی به صورت انگشت شمار در بین دام ها به چشم می خورد.و بیشتر گاوها از نژاد (هلندی) شیرده می باشند. و تعدادی از اهالی روستا نیز به پرورش زنبورعسل مشغول اند. پرورش گوسفند از اهمیت کمتری برخوردار است. تپه باستانی قلعه جوق تپه باستانی قلعه جوق در دو کیلومتری شمال سراب و در ورودی روستای قلعه جوق قرارگرفته است. این تپه از مرتفع ترین و وسیع ترین تپه های باستانی منطقه می باشد. ارتفاع آن 30 متر و مساحت تقریبی آن 20 هزار مترمربع داشته است که متأسفانه مورداستفاده و خاک برداری اهالی قلعه جوق و روستاهای هم جوار قرارگرفته و بیش از نصف آن از بین رفته است. درنتیجه خاک برداری برش های مختلفی به وجود آمده است که در بعضی جاها دیواره های بلندی با ارتفاع نزدیک 5متر دیده می شود که از خشت های بزرگی که در بنای مادها وجود دارد، ساخته شده است. همچنین سفال هایی از دوران ماقبل تاریخ و سفال هایی مرصع سفال قرمزرنگ که جای جای آن به وسیله قطعات کاشی با لعاب فیروزه ای مرصع شده است با انواع سفال های دوره پارت در انواع مختلف به وفور یافت می شود. در برش های خاک برداری زراعی دولایه مشخص خاکستر و زغال که حاکی از آتش سوزی است، به وفور دیده می شود. با بررسی دقیق ازنظر جغرافیایی و وجود قلعه ای در مخروط افکنه رودخانه پشتو بر سر دره رازلیق، دره ای که به سبلان منتهی می شود، وجود سنگ نبشته رازلیق در 11 کیلومتری آن اهمیت تاریخی دوران اورارتویی و سوق الجیشی این تپه عظیم مشخص می شود. تپه باستانی قلعه جوق که از قدیمی ترین و تاریخی ترین تپه های باستانی منطقه می باشد متعلق به هزاره دوم ق.م بوده( 4 هزار سال پیش) و در سال 1347 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.