اولین واکنش به کاهش نرخ سود

بانک مرکزی در بخشنامه ای به شبکه بانکی، تدابیر هشت گانه ای را با تأکید بر اجتناب از رقابت های ناموجه بین بانک ها و مؤسسات اعتباری در جذب سپرده ها به شبکه بانکی ابلاغ کرد. بر اساس این بخشنامه که از 11 شهریور لازم الاجراست بانک ها و مؤسسات اعتباری موظف اند نرخ سود علی الحساب سپرده های سرمایه گذاری مدت دار یک ساله حداکثر 15 درصد و سپرده های کوتاه مدت را حداکثر 10 درصد محاسبه و رعایت کنند. با توجه به اینکه یکی از ارکان بسیار مهم قانون بانکداری بدون ربا، مشارکت فعال بانک ها و مؤسسات اعتباری در سود و یا زیان فعالیت های تولیدی و خدماتی جامعه است تا به این شکل سرمایه در خدمت رشد و بالندگی اقتصادی کشور قرار گیرد اما در سال های اخیر نه تنها تولید و صنعت در رکود به سر می برد، ریسک سرمایه گذاران نیز در فعالیت های مختلف اقتصادی بسیار پایین آمده و نقدینگی و انباشته مالی در بانک ها بیش ازپیش است. همان طور که می دانید سرمایه گذاری در بازار مسکن نیز دچار رکود شده، رکودی که یکی از اصلی ترین علل آن کمبود نقدینگی و خروج منابع مالی از این حوزه است. این روزها که کاهش نرخ سود بانکی نقل محافل شده و مسئولان آن را به عنوان یکی از کلیدی ترین راه حل های برون رفت معضلات بانکی قلمداد می کنند، باید دید این کار چه تأثیری در بازار مسکن و همچنین بازارهای موازی در اقتصاد کشور خواهد داشت. اولین نظریه این است که در واکنش به کاهش نرخ سود سپرده های بانکی، سرمایه گذار پول خود را از شبکه بانکی خارج و به بازار مسکن منتقل می کند. ناگفته نماند کارشناسان بر این باورند که وام های تکلیفی نتوانسته اند بر بازار مسکن اثر بگذارند و کاهش نرخ سود بانکی نیز به تنهایی نمی تواند تأثیر عمده ای بر این بازار بگذارد. نظام بانکی باید نظامی پیشرو باشد که متأسفانه تاکنون نتوانسته این نقش را به خوبی ایفا کند و جابه جایی سرمایه گاهی در مسکن، گاهی در سکه، دلار و ارز بوده است، بنابراین می توان گفت کاهش نرخ سود تنها عامل مؤثر بر کاهش قیمت مسکن نیست. اگر پیش بینی های کارشناسان درست باشد و بخشی از نقدینگی جمع شده در بانک ها در قالب سپرده ها پس از کاهش نرخ سود بانکی از بانک ها خارج و سر از بازار مسکن درآورد این احتمال وجود دارد سرمایه ها به جای اینکه در ساخت وساز ورود پیدا کند، صرف خرید مسکن شود. در این حالت مسئولان برای مدیریت بازار باید به فکر راهکار مناسب باشند تا با رونق خریدوفروش شاهد رفتارهای سوداگرانه در حوزه مسکن نباشیم. معصومه غلامی همدانی