چرا صندوق یکم برای انبوه سازان ناقص است؟

با مصوبه سیاست گذار پولی اجازه دسترسی انبوه سازان به تسهیلات صندوق پس انداز مسکن یکم برای تأمین مالی ارزان قیمت ساخت وسازهای بافت فرسوده، صادر شد اما ضوابط جاری در بانک عامل بخش مسکن برای پرداخت وام یکم، از برقراری اتصال ناقص بین صندوق و انبوه سازان حکایت دارد. کمیسیون اعتباری بانک مرکزی به تازگی تصویب کرد بانک مسکن اجازه دارد تا سقف مشخص 1000 میلیارد تومان تسهیلات مسکن یکم برای ساخت وساز در بافت های فرسوده به انبوه سازان پرداخت کند؛ نرخ سود این تسهیلات 8 درصد تعیین شده است. این در حالی است که اجرای این مصوبه مستلزم رفع یک نقص و همچنین تحقق یک پیش شرط است. مطابق مقرراتی که از دو سال قبل فرآیند پرداخت تسهیلات از محل صندوق پس انداز مسکن یکم بر مبنای آن انجام می شود و عینا در سایت اطلاع رسانی بانک عامل بخش مسکن درج شده است، وام خانه اولی ها از محل این صندوق به هر فرد تسهیلات گیرنده یا متقاضی دریافت تسهیلات، صرفا یک فقره اختصاص داده می شود طوری که هر فرد تنها مجاز به استفاده از یک فقره تسهیلات از صندوق پس انداز یکم مسکن است. مطابق با بند 6 ضوابط بانک عامل بخش مسکن برای پرداخت تسهیلات از محل صندوق پس انداز یکم مسکن، هر فرد تنها مجاز به استفاده از یک فقره تسهیلات در قالب صندوق پس انداز مسکن یکم است ؛ یعنی بانک عامل بخش مسکن مطابق با ضوابط صندوق یکم تسهیلات ساخت و خرید مسکن را به شکل انفرادی پرداخت می کند. این در حالی است که انبوه سازان، شخص حقوقی تلقی شده و هر انبوه ساز یا سازنده حقوقی برای تأمین مالی هر پروژه ساختمانی باید به مراتب بیش از یک فقره تسهیلات مطابق با مصوبه جدید بانک مرکزی از محل صندوق یکم دریافت کند. به این ترتیب مجوز جدید ازاین جهت با ضوابط جاری در خصوص شرایط پرداخت تسهیلات از محل صندوق یکم ناهماهنگ است و نقص مربوط به آن باید برطرف شود تا امکان پرداخت فراهم آید. در غیر این صورت، مصوبه جدید عملا قابل اجرا نیست؛ هرچند اجرای این مصوبه مستلزم تحقق یک پیش شرط مهم نیز هست و آن هماهنگ بودن شرایط استفاده انبوه سازان از تسهیلات ارزان قیمت ساخت وساز با شرایط موجود است؛ در حال حاضر انبوه سازان درخواست برقراری مسیری برای استفاده از تسهیلات ارزان قیمت بدون سپرده دارند این در حالی است که هر انبوه ساز برای بهره مندی از تسهیلات صندوق پس انداز یکم مسکن باید در ازای هر واحد، برای مدت یک سال، در شهر تهران 40 میلیون تومان سپرده گذاری کند؛ با توجه به شرایط موجود که بازار ساخت وساز در ایستگاه پایانی رکود قرارگرفته است فرصت چندانی برای سپرده گذاری از سوی انبوه سازان برای بهره مندی از تسهیلات ارزان قیمت 8 درصدی برای رونق نوسازی در بافت های فرسوده وجود ندارد.