ترموستات چیست ؟

ترموستات یا دماپا دستگاهی است که برای نگه داشتن دمای یک سامانه در یک محدوده مشخص به کار می رود. این کار به وسیله کنترل شارش انرژی گرمایی به درون یا به بیرون از سامانه انجام می شود. ترموستات ها در صنعت تأسیسات مکانیکی (سیستم های سرمایشی و گرمایشی) برای کنترل دمای آب و یا هوا در سیستم های ایجاد برودت (سرما) و حرارت (گرما) به کار می روند. رادیاتورها اتاقی، دیگ های بخار و فن کویل ها هواسازها اعم از تبخیری و کمپرسوری مانند داکت اسپلیتها از عمومی ترین دستگاه هایی هستند که برای کنترل دما از ترموستات در آن ها استفاده می شود . امروزه استفاده از ترموستات در صنایع مختلف جامه الزام بر تن کرده و ضرورت استفاده از ترموستات در منازل مسکونی، مجتمعات تجاری، اداری و کارخانه های صنعتی بر کسی پوشیده نیست. ساختار فیزیکی ترموستات ها به طورکلی از دو حال خارج نیست، ترموستات ها یا مکانیکی هستند یا دیجیتال. ترموستات مکانیکی: این نوع ترموستات با استفاده از فرمان حسگر حرارتی توسط یک سری رابط مکانیکی به میکرو سوئیچ، سبب قطع و وصل مدار الکتریکی می شود حاصل این نوع فنّاوری دارای عمر طولانی تری است. ترموستات مکانیکی دارای دو نوع حسگر دما یا به عبارت دیگر سنسور می باشد. نوعی از آن بر اساس اصل انبساط مایع عمل می کند. این سیستم حرارتی که diastat نامیده می شود و بانام ترموستات مویین نیز شناخته شده است شامل: سنسور یا حسگر، لوله مویین و دیافراگم می باشد. هنگامی که دمای سنسور بالا می رود مایع از طریق لوله مویین به داخل دیافراگم رفته و ایجاد انبساط کاری (Working distention) می نماید. به وسیله این انبساط کاری کلید فنری (Snap action) به کار می افتد که می تواند مدار را باز کنند یا ببندد.. و نوع دیگر توسط انبساط فلز؛ که ترموستات بایمتال نامیده می شود، مستقیماً با انبساط فلز، کلید فنری عمل می کند. ترموستات الکترونیکی: این نوع ترموستات فرمان دریافت شده از سنسور دمایی را توسط جریان الکترونیکی به یک رله مینیاتوری منتقل و سبب قطع و وصل جریان الکتریکی می گردد. نحوه عملکرد ترموستات دیجیتال ترموستات طراحی شده قابلیت برنامه ریزی در رنج های دمایی بین C 0 تا C 150 را دارد و می توان از آن برای تعدیل دمایی محیط استفاده نمود برای راه اندازی آن به ولتاژی بین 6 تا 9 ولت نیاز است یک رنج دمایی خاصC 32 C 250 به عنوان پیش فرض در برنامه این ترموستات در نظر گرفته شده است که در ابتدای راه اندازی و همچنین به هنگام بروز خطا، خودبه خود این رنج عملیاتی پیش فرض فعال می شود با توجه8 به شکل صفحه بعد مشاهده می شود که یک صفحه نمایش ،چهار کلید و سه LED در نظر گرفته شده است که کاربر می تواند با استفاده از این کلیدها رنج های دمایی موردنظر را انتخاب نماید و LED ها برای نشان دادن وضعیت دما و همچنین خطاهای احتمالی در حین کار با ترموستات تعبیه شده است. وقتی ترموستات فعال می شود رنج دمایی پیش فرض بر روی صفحه نمایش نشان داده می شود و کاربر می تواند با استفاده از کلید START آن را فعال نموده و یا با استفاده از کلید DOWN, UP,CHANGE آن را تغییر دهد تغییرات موردنظر برای رنج های دمایی را در حین کار ترموستات نیز با زدن کلید change می توان اعمال نمود با زدن کلید change رنج دمایی ابتدا به صورت خودکار بر روی MAX رفته و کاربر می تواند با استفاده از کلید up آن را زیاد و توسط کلید down آن را کم نماید البته توجه داشته باشید که رنج دمایی کمتر از c 0 را نمی توان به آن اعمال نمود و پس از تنظیم max و زدن کلید start می توان رنج min را انتخاب نمود. حال با زدن کلید start صفحه نمایش رنج دمایی موردنظر شما را نمایش داده و شما می توانید آن را فعال نمایید پس از فعال شدن رنج موردنظر اگر دمای محیط بین رنج min و max باشد LED زرد به منزله متعادل بودن دما روشن می شود چنانچه دمای محیط بین minو max باشد . LED قرمز به منزله نامتعادل بودن دما روشن می شود و اگر دمای محیط از min کمتر شود LED سبز به منزله نامتعادل بودن دما روشن می شود با اتصال این ترموستات به وسایل جانبی مانند بخاری و کولر در محیط می توان دما را در شرایط متعادل نگهداری نمود. نمایش خطاهای احتمالی به هنگام انتخاب رنج های خاص: چنانچه در رنج دمایی انتخاب شده minو max برابر باشند، هر سه LED به صورت چشمک زن فعال شده و ترموستات به صورت خودکار رنج پیش فرض را انتخاب می نماید. چنانچه min بیشتر از max انتخاب شود هر سه LED به صورت چشمک زن فعال شده و ترموستات به صورت خودکار، رنج پیش فرض را انتخاب می نماید. از مشکلات این ترموستات وجود نداشتن اشمیت تر مگیر نرم افزاری در برنامه آن است. قابل ذکر است نام گذاری کلیدها در انواع ترموستات دیجیتال متفاوت است. اهمیت ترموستات اهمیت ترموستات در بهینه سازی مصرف انرژی امروزه ترموستات در صنایع مختلف استفاده می شود و در بسیاری از آن ها نقش حیاتی را در آن صنعت ایفا می کند. این وسیله که از دیرباز در صنعت های مختلف به کاررفته در حقیقت از بارزترین محصولات روز و کاربردی ترین تجهیزاتی است که صنایع حرارتی و برودتی و تهویه مطبوع به آن احتیاج دارد و از جهت صرفه جویی مصرف انرژی و آسایش و آرامش و سلامت از ضروریات به حساب می آید .حال آنکه متأسفانه به دلایل معلوم و نامعلوم بسیاری نقش مهم آن نادیده گرفته شده و در شمار قابل توجهی از اماکن مهم مانند ادارات ، مجتمع های تجاری اداری و حتی بیمارستان ها و مراکز درمانی که استفاده از ترموستات جهت تهویه مطبوع الزامی می باشد مورداستفاده واقع نشده و سیستم های تهویه مطبوع آن ها بدون داشتن ترموستات در حال کار است . ترموستات درواقع نوعی دماسنج است که کار آن سنجیدن دما است که در یخچال ها و در فریزرها اعم از صنعتی( سردخانه ها) و خانگی و همین طور سیستم های حرارتی صنعتی(یونیت هیتر ها) و خانگی قابل استفاده است و تولیدکنندگان این قبیل دستگاه ها از دیرباز تاکنون هرکدام به علت و یا عللی به کاربرده اند. این روزها کلیه خودروها ، اماکن تجاری و اداری ، فرهنگی ، فروشگاه ها ، مدارس ،ورزشگاه ها، سینماها ، منازل ، هتل ها ، مراکز درمانی ، وزارتخانه ها و هر جا که بنی آدم زیست می نماید ، همه مجهز به سیستم های تهویه مطبوع می باشد که کار سرمایش در تابستان و گرمایش در زمستان را برای انسان ها انجام می دهد. اگر این گونه نباشد سرمای زمستان و گرمای تابستان قادر است سلامتی انسان را به خطر بیندازد و حتی باعث مرگ ومیر می شود کما اینکه از اتفاقات نادری در سطح جهان نبوده و برخی از مرگ ومیرها را می توان به همین دو عامل سرما و گرما ربط داد و ناگفته نماند که تهویه برای دامداری ها و مرغداری و امثال آن ها نیز امری حیاتی است و در مراکز سؤیچینگ مخابرات و دیتاسنترها BTS های موبایل نیز الزامی است و فقط مربوط به انسان ها نیست. درواقع خود بدن انسان نیز مملو از سنسورها و حسگرهایی است که در شرایط مختلف به انسان اخطارهای لازم را می دهد که اگر این گونه نبود طولی نمی کشید که از راهی که خود بی خبر باشد هلاک گردد و این سنسورها که خالق هستی آن ها در وجود آدمی قرار داده بدن را در برابر ناملایمت ها هشیار نموده و هوشمندانه عمل می کنند و عکس العمل مناسب از بدن سر میزند بدین ترتیب که حسگر موردنظر هشدار می دهد، عصب ها به عنوان سنسور دیگری تحریک و به وسایط متعددی که یکی پس از دیگری حساسیت نشان داده و به مغز می رساند، مغز که محل تحلیل داده ها است از طریق این وسایط که همگی به نوبه خود نقش حسگر و سنسوری را بازی می کنند که از سرما و یا گرما و یا محرک دیگری داده ها را تحلیل کرده و فرمان لازم را صادر می کند.