دیدار با تاریخ در رستوران پروکوپ

گروه معماری و دکوراسیون: پاریس شهر دلدادگان است، رود سن در مرکز پاریس، آواهای خوانندگان دوره گرد که از هر سو روان است و بناهای زیبایی که در هوای معمولاً ابری جلوه ای به خود می گیرند که بیننده را به دوران انقلاب فرانسه، رنسانس و حتی قرون وسطی می کشاند. اما پاریس مبدع بسیاری از جلوه های مدرن فرهنگی نیز هست به گونه ای که برای پرسه زدن و همچنین رفتن به کافه و رستوران (eating out) در زبان فرانسوی لغات زیادی وجود دارد. به همین ترتیب تعجبی نخواهد داشت که یکی از قدیمی ترین کافه رستوران جهان نیز به موازات کافه رستورانی در مادرید اسپانیا در سال 1686 در پاریس افتتاح شد که همچنان نیز به فعالیت خود ادامه می دهد. قهوه خانه هایی نیز پیش از آن در دیگر نقاط اروپا همچون ونیز، اکسفورد و دیگر نقاط اروپای غربی از قرن 17 به بعد افتتاح شد که برخی از آنها همچنان به فعالیت مشغول هستند. البته قهوه خانه در خارومیانه از سال های قبل از این تاریخ در بین سال های 1512 تا 1524 نضج پیدا کرد و نخستین قهوه خانه در دمشق به سال 1530 آغاز به کار کرد. شاردن نیز در سفرنامه خود به ایران در قرن هفدهم به توصیف یک قهوه خانه پرداخته است. فرهنگ کافه قهوه خانه، کافی شاپ یا کافه بار معمولاً به مکانی گفته می شود که نوشیدنی های مشتق شده از قهوه و دیگر نوشیدنی های گرم در آن عرضه شود. البته در بیشتر کشورهای اروپایی کافی شاپ جایی است که به جز نوشیدنی های گرم از مشتریان با غذاهای ارزان قیمت همچون اسنک و شیرینی نیز پذیرایی می شود. از نظر فرهنگی کافی شاپ حوزه عمومی است که در آن شهروندان در باب مسائل سیاسی و اجتماعی به گفتگو می پردازند و به همین دلیل بسیاری از روشنفکران حوزه عمومی و همچنین سیاستمداران همچون سارتر، فوکو، جرج اورول، حتی اتاتورک و ناپلئون بناپارت مشتریان کافی شاپ های معروف بوده اند. برخی از کافی شاپ های معروف حتی تنها به گروه ویژه ای اجتماعی یا حتی تنها به کلوپی ویژه سرویس رسانی می کنند. از سال 1950 میلادی نواختن موسیقی در کافی شاپ ها نیز باب شد و موسیقی های خیابانی و محلی مانند جاز، بلوز، راک و پاپ جایی تازه برای عرضه پیدا کردند. کافه پروکوپ کافه پروکوپ همان کافه ای است که در سال 1672 در جنوب رود سن و در قلب تاریخی پاریس و نزدیک خیابان سنت ژرمن افتتاح شد. خیابانی بسیار زیبا با پیاده رویی سبز و عریض که بوی هنر و تاریخ می دهد و در گوشه گوشه آن کافه ها، رستوران ها و مغازه های رنگارنگ خودنمایی می کنند. کافه پروکوپ محفل اصلی دیدار بزرگان روشنگری بوده است و کسانی همچون ولتر، روسو و دنی دیدرو در آن دیدار می کردند. البته امروز پروکوپ یک کافه رستوران است و از مشتریان پرشمار خود تنها با قهوه پذیرایی نمی کند بلکه یکی از رستوران های بسیار مجلل شهر پاریس است که غذاهای بسیار گران قیمت سرو می کند. به دلیل نحوه سرو قهوه و غذا در این کافی رستوران (که البته امروز نشانی از آن نیست) این کافه به عنوان کافه تئاتری معروف شده است. در کافه پروکوپ در سال 1752 روسو اعلام بازنشستگی کرد و حتی آخرین نمایشنامه خود را در این کافه تمام کرد. میراث حضور روشنفکران عصر روشنگری امروز با پرتره هایی از آنها در دیوارهای کافه نمایان است. حتی بزرگان دیگر کشورها همچون بنجامین فرانکلین و الکساندر فون هومبولت در اینجا حضور داشتند و بر اساس نوشته روی یکی از ظروف این کافه هومبولت در سال 1820 ناهار خود را در این ظرف میل کرده است. دکوراسیون کافه رستوران پروکوپ امروز از سبک معماری سده 18 تبعیت می کند و این حاصل تغییر دکوراسیون آن در سال های میان 1988 تا 1989 است. کاغذدیواری های قرمزرنگ شکلی مجلل به آن داده است و در طبقه همکف صندلی های لهستانی به همراه مبل های راحتی دور میزهای کوچکی برای مهمانان در نظر گرفته شده است. اتاق های مهمانی مجلل تر در طبقات بالا قرار دارند که راه پله عریض رستوران به تعدادی اتاق پذیرایی با میزهای بزرگ ختم می شود؛ دکوراسیون چوبی و سرامیک های قرن 18. در میزهای بزرگ از مهمانانی که از ماه ها قبل میز را رزرو کرده اند پذیرایی شایسته ای صورت می گیرد. امروز گرچه دیگر کمتر قهوه ای در پروکوپ سرو می شود تا روسو به همراه 40 قهوه و شکلات روزانه مقالات خود را بنویسد اما می توان با نشستن به جای روسو در صندلی مخصوص او گوشه ای از تاریخ را به نظاره نشست و حتی بیشتر، احساس کرد.