مروری بر مسابقات معماری

اعتلای مسابقات معماری قسمت دوم متأسفانه علیرغم گذشت حدود 13 سال از زمان تدوین و ابلاغ آئین نامه مسابقات تا امروز هنوز شاهد مشکلات متعددی در زمینه برگزاری مسابقات هستیم؛مشکلاتی که به علت ضعف در ساختار، به مرور باعث عدم تمایل و اعتماد معماران توانمند برای شرکت در مسابقات داخلی شده است. از عوامل اصلی این ناکامی ها عدم رعایت الگوی استاندارد موجود در آئین نامه و صدالبته عدم نظارت کافی بر روند شکل گیری و برگزاری رقابت ها می باشد. برپایی مسابقات از جانب بسیاری از شرکت های مشاور که از این طریق تنها سعی در تبلیغ و معرفی خود نه معرفی آثار و معماران برتر داشته اند، یکی از معضلات غیرقابل چشم پوشی در این راستا بوده است. درواقع به نظر می رسد بسیاری از مؤسسات برگزارکننده، حتی از وجود آئین نامه مدون در این خصوص بی اطلاع باشند تا چه رسد به اینکه خود را مقید به رعایت ضوابط مندرج در آن نمایند و همینطور بحث داوری و قضاوت که خود مقوله دیگری است. همچنین با نگاهی به فهرست مسابقات برگزارشده درمی یابیم که تعداد مسابقات بین المللی بسیار اندک بوده و اکثر رقابت ها در داخل کشور برگزارشده است که این نیز ضعف بزرگی در ماهیت و کیفیت رقابت ها محسوب می گردد چراکه بسیاری از طرح های معماری مطرح که امروزه در دنیا اجرا و شناخته شده، در خلال مسابقات بین المللی ارائه و انتخاب شده اند و درواقع هرچه جریان برگزاری این رقابت ها وسیع تر، جدی تر، و منظم تر بوده به همان میزان نیز از روندی مثبت و مفید برخوردار شده است. حال آنکه اخیراً حتی شاهد برگزاری مسابقات معماری بی نام ونشان در دنیای مجازی هستیم. نهادهایی مجازی که با ارسال اعلامیه ای و وعده جایزه معماری برای فلان طرح اقدام به جذب آثار نموده و درنهایت معلوم نیست مجوز برگزاری مسابقه را از کجا اخذ نموده اند و یا داوری آثار به چه صورت انجام می گیرد و در نهایت تکلیف مسابقات مجازی نیز بر کسی روشن نیست. در کشاکش نابسامانی های موجود چندی پیش معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی با صدور بیانیه ای از شروع به کار دبیرخانه دائمی مسابقات معماری و شهرسازی خبر داده بود که مقررشده از تاریخ شروع به کار دبیرخانه، تمامی مسابقات کشور در این دبیرخانه ثبت دائمی گردیده و در صورت تأیید، مجوز استفاده از نشان دبیرخانه برای درج در فراخوان مسابقه به مدیر برگزاری اعطا گردد. آری سخن در این باب بسیار است و مجال اندک اما می بایست گفتنی ها را گفت. امید است این شروع، نقطه عطفی در بهبود برگزاری مسابقات معماری و انتخاب آثار ناب و اعطای جایزه برای استعدادهای برتر معماری باشد و طریقی که بتواند به اعتلای دوباره معماری کشور بیانجامد و معماری اصیل و معماران زبده و آثار ماندگار مطرح شوند.