هواساز

هواساز گروه تأسیسات: برخی از تجهیزات تهویه مطبوع قابلیت دارند که هم در هوای سرد برای گرمایش و هم در هوای گرم برای سرمایش استفاده شوند. دستگاه اسپیلیت یکی از آنهاست، دستگاه های تهویه نیز برای تبدیل به سیستم گرمایشی یا سرمایشی نیاز به تغییراتی در موتورخانه دارند، هواساز یکی از آنهاست که ساختار عملکرد آن در هر دو یکسان است. دستگاهی که بیشتر در ساختمان های دولتی و عمومی استفاده می شود و به دلیل صرفه جویی و بهره وری در کنار کیفیت بالای هوای تولیدی بسیار مورد استقبال قرار گرفته است. این سیستم در این شماره از هفته نامه پیام ساختمان موضوع موردبررسی ما قرار گرفته است تا به سیاق گذشته در گفتگو با فروشندگان، تولیدکنندگان و واردکنندگان آن به بیان مزایا، معایب و عملکرد این دستگاه بپردازیم. در این شماره، رجوع به بازار طالقانی مجالی ایجاد کرد که در گفتگو با نمایندگی های معتبر و فروشندگان اطلاعاتی از این دستگاه به دست آوریم. بدیهی است مطالب عنوان شده در این نوشتار صرفاً گفته های دست اندرکاران این صنعت است و هفته نامه پیام ساختمان درستی و یا نادرستی آنها را تأیید و یا رد نمی کند. عملکرد هواساز هواساز شامل جعبه بزرگی است که دمنده، کویل های گرم و سرد، محفظه فیلتر، صداگیر و دمپر را شامل می شود و می تواند تغییراتی همچون تغییر دما، افزایش یا کاهش رطوبت، تصفیه و تنظیم سرعت، مشخصات هوا را تغییر داده و آن را مطبوع سازد. در هواسازهای جریان دمشی بادزن یا فن سانتریفوژ قبل از کویل ها قرار می گیرد و در هواسازهای جریان مکشی بادزن هواساز بعد از کویل تعبیه می شود. کویل های گرمایی هواساز معمولاً با آب داغ، بخار و برق عمل می کنند و کویل های سرمایی هواساز با آب مبرد و یا مستقیماً با یک ماده مبرد کار می کنند. در این حالت دستگاه هواساز و اپراتور یک سیستم تبرید است. توسط کویل سرمایی که از داخل آن آب مبرد (تهیه شده در چیلر) یا آب نمک (آب مبرد به اضافه نمک هایی مانند کلرور سدیم یا کلرورکلسیم که نقطه انجماد آب را تا حدود 10- درجه فارنهایت پایین می برند) و یا ماده مبرد (که در این صورت کویل سرمایی دستگاه هواساز، اپراتور یک چرخه تبرید است)، عبور می کند. دستگاه هواساز با تنظیم دما و رطوبت و همچنین تأمین هوای تازه و فیلتر کردن آن عمل تهویه مطبوع تابستانی و زمستانی را انجام می دهد. هوای برگشتی از اتاق ها با هوای تازه در محفظه اختلاط دستگاه مخلوط شده و سپس از کویل های سرمایی یا گرمایی و رطوبت زن (معمولاً در زمستان) عبور می کند. سرعت عبور هوا از کویل حدود 500 فوت بر دقیقه یا 241 متر بر دقیقه است و فرآیند رطوبت زنی به وسیله پاشیدن آب از افشانک ها یا شبکه بخار و فرآیند رطوبت گیری توسط کویل سرد انجام می شود. کنترل دما به دو صورت می تواند انجام شود: روش اول با استفاده از شیر سه راه برقی یا موتوری که روی لوله رفت وبرگشت کویل نصب شده و به وسیله ترموستاتی که در کانال برگشت هوا به هواساز نصب می شود، عمل قطع و وصل و یا کم وزیاد کردن جریان آب انجام می گیرد. در روش دوم به وسیله ترموستات نصب شده در اتاق یا راهرو یا مکان مناسب دیگر به فن دستگاه هواساز فرمان خاموش و روشن داده می شود. انواع هواساز عبدالله صفوی، متخصص که مهندس ناظر تأسیسات است هواساز را اینگونه تقسیم بندی می کند: نخست هواسازها بر اساس موارد استفاده به هواسازهای خانگی در مدل های مخصوص سقف کاذب، ایستاده و پشت بامی و فشرده است. دومین گروه هواسازهای اداری است و سومین گروه که پیچیده تر از دیگر هواسازهاست هواسازهای صنعتی ضد انفجار و مقاوم در برابر گازهای خورنده است. صفوی یادآور شد: بر همین اساس هواسازها ظرفیت های متفاوتی دارند و به هواسازهای تا ظرفیت هوادهی 60 هزار گرفته تا هواسازهای کامپکت با ظرفیت هوادهی تا 3 هزار را شامل می شود. وی با بیان اینکه دو نوع هواساز دیگر داریم که بر اساس منبع سرمایش تقسیم می شوند یکی آبی و دیگر گازی خاطرنشان کرد: در نوع آبی که تبخیری است آب توسط افشانک به داخل آن پاشیده می شود و در نوع گازی از گاز و مایع مبرد استفاده می شود. وی ادامه داد: این گاز در چرخه سیستم است و خارج نمی شود. اگر هم نشست کند چون بسیار سبک است به سرعت خارج می شود و خطری برای انسان ایجاد نمی کند. صفوی گفت: هواسازها بر اساس اندازه و ظرفیت هم تقسیم می شود. انواع کوچک در اتاقک های 2 در 3 قرار می گیرند و اندازه های بزرگ تر تا 4.5 متر ارتفاع هم دارند که یک فن خیلی بزرگ در جلوی کویل قرارگرفته است و می توانند بخش عظیمی از یک ساختمان عمومی همچون بیمارستان را پوشش دهند. هواسازهای آزمایشگاهی سیامک باغبانی، یکی از فروشندگان بازار طالقانی است که در زمینه سیستم تهویه هواساز فعالیت می کند. وی در مورد انواع دستگاه های هواساز گفت: برخی از دستگاه های هواساز هستند که برای شرایط ویژه مانند آزمایشگاه ها استفاده می شوند. در این هواسازها آلودگی های میکروبی توسط فیلترها تصفیه می شود و میزان اکسیژن و دی اکسیدکربن نیز تنظیم می گردد. باغبانی افزود: برخی از آنها برای شرایط ویژه گلخانه ای مثلاً برای پرورش قارچ و یا شقایق آفریقایی باید دارای رطوبت ساز باشند. سیستم ایرواشر برای شستشو و تمیزکردن هوای سیرکوله شده در داخل سالن تأثیرگذار است که باعث تصفیه مداوم هوای داخل سالن می شود و از ایجاد و اشاعه بیماری ها جلوگیری می کند. وی ادامه داد: هواسازها بر اساس نحوه عملکرد نیز به دو مدل دستگاه هواساز دوگانه و ساده تقسیم می شوند. ممکن است نیاز باشد به بخشی از ساختمان حرارت و رطوبت داده شود و بخش دیگر برودتی و خشک باشد مانند اتاق های سرور. تنها راه حل در چنین شرایطی سیستم تهویه با هوای دوگانه است و تنظیم دمای آن در چنین شرایطی بسیار کار حساسی است و توسط سیستم انجام می شود. باغبانی با اشاره به سیستم ساختمان های هوشمند گفت: این امکان وجود دارد که با هوشمندسازی ساختمان هماهنگی دامپرهای ورودی هوای تازه و هوای برگشتی به صورت هوشمند صورت بگیرد و این کار با جمع آوری اطلاعات دمایی، رطوبتی و مقدار دی اکسیدکربن صورت می گیرد. انتخابی تخصصی تشکری، یکی از فروشندگان این بازار در مورد انتخاب دستگاه هواساز خوب گفت: انتخاب هواساز کاری است که باید توسط کارشناس با توجه به محاسبات حجم هوایی موردنیاز و بارهای سرمایی و گرمایی کلی ساختمان انجام بگیرد. نیاز ساختمان، نوع فیلترها، ظرفیت هوایی کویل گرم، ظرفیت رطوبت زن، قدرت موتور، همه چیزهایی است که در تهیه هواساز باید مدنظر باشد. همه اجزا را تولید می کنیم نادر کردنیا که خود واردکننده سیستم های تهویه شرکت های ایرانی را در تولید هواساز خودکفا معرفی کرد و گفت: تقریباً همه اجزای هواساز را شرکت های ایرانی خودشان تولید می کنند. تنها شاید بنا به درخواست مشتری قسمت هایی مانند فن را جایگزین کنند. تولید هواساز فناوری پیچیده ای نیست. وی با اشاره به تفاوت بین مشکلات تولید در ایران و ارزان تر شدن نمونه های خارجی گفت: به دلایل متعدد تولید این محصول در ایران مقرون به صرفه نیست و بهتر است که از خارج آن را وارد کنیم. در مورد هواساز نیز همانند دیگر سیستم های تهویه مطبوع شرکت های آمریکایی بهتر هستند و اروپایی ها به دلیل سیستم آب و هوایی که دارند زیاد در زمینه تهویه مطبوع و به ویژه سرمایش پیشرفته نیستند. الان هم بیشتر شرکت های معتبر آمریکایی به دلایل اقتصادی به چین منتقل شده اند ولی نظارت بر آنها وجود دارد و با همان کیفیت بیرون می آیند. کردنیا مشکل بازار را نبود نمایندگی های رسمی دانست و گفت: نمایندگی های معتبر به دلایل تحریم و مشکلات دیگر در ایران نیستند به همین دلیل آنگونه که در کشورهای دیگر گارانتی وجود دارد در ایران نیست. البته ما از همه جای دنیا کالاها را وارد می کنیم ولی اکثریت مطلق آنها به دلیل نبود نمایندگی خدمات پس از فروش مناسبی ندارند.