کارگران ساختمانی ماهر بیکارند

با وجود گذشت 21 سال از اجرای طرح ساماندهی کارگران ساختمانی، کارفرمایان همچنان برای تأمین نیروی کار خود به محل تجمع کارگران ساختمانی بر سر چهارراه ها و میادین شهر مراجعه می کنند، کارگرانی که اغلب آنها از مهارت فنی کافی برخوردار نیستند. این در حالی است که تعداد قابل توجهی از کارگران ماهر بیکارند! محمود ملکی، یکی از مدیران کاریابی های داخلی استان تهران که سابقه طولانی در اجرای این طرح دارد، دراین باره به پیام ساختمان گفت: طرح ساماندهی کارگران ساختمانی و فصلی در حقیقت در سال 73 تهیه شده بود، اما بنا به دلایلی با شکست مواجه شد. وی افزود: اهداف اجرای این طرح، شامل ساماندهی و ثبت کارگران در بانک اطلاعاتی، ارائه کارت مهارت توسط مراکز فنی و حرفه ای، برگزاری دوره های آموزشی HSE ، ارائه بیمه کارگران و جلوگیری از پراکندگی و حضور کارگران فصلی در برخی از خیابان ها و تأثیر نامناسب آن بر چهره شهر بود. ملکی ادامه داد: شهرداری در اجرای این طرح موفق به همکاری با سازمان تأمین اجتماعی جهت تحت پوشش قرار دادن بیمه کارگران نشد. همچنین، به دلیل پهنه گسترده حضور کارگران در مناطق، جلوگیری از پراکندگی و حضور کارگران فصلی در خیابان ها محقق نشد، چنانکه به طور میانگین در یک منطقه حدود 20 تا 15 پاتوق کارگران وجود دارد و حتی تعداد بیش از این هاست که زیاد شناخته شده نیستند. به گفته وی از مشکلات دیگر این طرح، فعالیت کارگران افغان با دستمزد حداقلی بود که حق ورود به سامانه کارگران ساختمانی و فصلی را هم نداشتند، در نتیجه رقابت برای کارگران ایرانی سخت تر شد. علاوه بر آن، اطلاع رسانی و فرهنگ سازی کافی از سوی شهرداری برای مراجعه به سامانه صورت نگرفت تا کارفرمایان برای درخواست کارگر ماهر از طریق سامانه اقدام کنند و کارفرمایان طبق روال سنتی برای جذب نیروی کار به چهارراه ها و پاتوق ها مراجعه می کردند. این پیمانکار شهرداری، با بیان اینکه تحت این شرایط کارگران ساختمانی نیز ریسک انتظار به امید کاریابی از طریق سامانه را نپذیرفتند، ادامه داد: مشکل دیگر تفکیک کارگران شهرستانی، روستایی از کارگران بیکار فصلی بود که اغلب فاقد تخصص و تعهد کاری هستند و لازم است از کارگر ماهر متمایز شوند. ملکی اظهار داشت: برای بسیاری از این کارگران نمی توان از لحاظ فرهنگی، تخصصی و آموزشی سرمایه گذاری کرد، چراکه اغلب پس از اتمام دوره ها و کسب مهارت ... هنگام ارجاع کار حضور نداشتند و یا به روستاهای خود بازمی گشتند و یا تعهدی در کار نداشتند، به این ترتیب سرمایه گذاری باید برای کسانی انجام شود که علاوه بر تعهد و تخصص، تعلق فرهنگی نیز داشته باشند. ملکی گفت: این در حالی است که هیچ حمایتی از کارگران ساختمانی ماهر نمی شود، بسیاری از آنان هنوز تحت پوشش بیمه نیستند، فرصت های شغلی کمتری دارند و طبیعتاً نمی توانند کنار سایر کارگران بر سر چهارراه ها بایستند بنابراین بخش عمده ای از کارگران متخصص و متعهد به فرهنگ شهری در طرح ساماندهی کارگران ساختمانی و فصلی پنهان اند. وی ادامه داد: هم اکنون بر اساس اطلاعتم از موسسه کاریابی، کارگران با تحصیلات کارشناسی و دارای مهارت های در رشته های مختلف فنی و مهارتی صنعت ساختمان، هیچ جایی در این طرح ندارند. پیمانکار شهرداری با بیان اینکه طرح ساماندهی تنها شامل کارگرانی که سر چهارراه ایستاده اند، می شود، افزود: جالب است که این افراد به دلیل دریافت خدمات این طرح، روستاییان نیز خود را دعوت به کار در شهرها می کنند، درنتیجه افراد دارای مهارت به کناری گذاشته شده و کارگران فاقد تعهد و تخصص موردحمایت قرار می گیرند. این مدیر کاریابی در خصوص راهکارهای تسهیل به کارگیری کارگران ماهر ساختمانی گفت: فرهنگ سازی و سیستماتیک کردن درخواست نیروی کار دو راه تسهیل این طرح است، هم اکنون یک سیستم درخواست نیرو در کاریابی ها وجود دارد که متقاضیان می توانند از طریق مراکز کاریابی نیروی کار موردنیاز را درخواست کنند، اما نیاز به تقویت دارد. ملکی گفت: این سامانه نیازمند فعالیت گسترده در مراکز کوچک خدماتی است تا با جمع آوری اطلاعات کارگرها و در نهایت ارسال به کارفرماها در هر ناحیه بستر الزام به کارگیری کارگران متخصص از طریق این سامانه را به جای مراجعه کارفرمایان بر سر چهارراه ها فراهم کند، تحت این شرایط یا کارگران فاقد مهارت یا حذف می شوند و یا به طور حرفه ای وارد بازار کار می شوند. وی افزود: حدود 30 تا 40 درصد از نیروهای حاضر در پاتوق ها از مهارت فنی کافی برخوردار نیستند و فاقد تعهد کاری و حضور قطعی در محیط کار هستند. ملکی تأکید دارد: با توجه به روش های جدید ساختمان سازی و بحث جلوگیری هدررفت مصالح، قطعاً این صنعت نیازمند نیروهای کارآمد و متخصص است بنابراین، سازمان فنی و حرفه ای نیز باید با مدرنیزه کردن کارگاه های آموزشی، سطح آموزش های خود به کارگران را ارتقا دهد. این فعال ساختمانی معتقد است: نیروهای کار باید دارای کد رهگیری باشند تا در صورت دریافت کارت مهارت و تخصص، بتوان از وضعیت فعالیت آنان استعلام گرفت.