زادگاه سردار جنگل

به مناسبت 11 آذر، سالروز شهادت میرزا کوچک خان جنگلی از میان خانه های سقف شیروانی این شهر که بگذری، خانه ای هست که تاریخ و یاد مبارزات یک مرد از دیوارهای بلند آن خودنمایی می کند. خانه ای قدیمی که بخش هایی از آن و اشیایی که در بخش موزه مانندی در آن باقی مانده است، متعلق به همان روزهایی است که سردار جنگل در آن خانه زندگی می کرد. خانه میرزا کوچک خان جنگلی، مردی که به نماد مبارزه علیه بیداد و ستم در دل ایرانیان ماندگار شده است و هیچ گاه از آرمان های انقلابی خود باز نماند، در شهر سبز رشت قرار دارد. نخستین چیزی که توجه هر گردشگر را در بدو ورود به زادگاه کوچک جنگلی به خود جلب می کند این جمله معروف میرزاست که روی دیوار نوشته شده: من استقلال ایران را خواهانم و بقای اعتبارات کشور را طالبم. این خانه، زادگاه یونس استادسرایی معروف به میرزا کوچک خان جنگلی از مبارزان انقلاب مشروطه و رهبر جنبش جنگل است. میرزا کوچک خان فرزند میرزا بزرگ در سال 1257 (ه. ش) در این سرا واقع در استادسرای رشت به دنیا آمد. این بنا که در حال تخریب بود از سال 1380 در اختیار شهرداری رشت قرار گرفت و بازسازی بنای فعلی از سال 1381 به سبک معماری بومی آغاز شد. مساحت این بنا 300 مترمربع ، شامل دو طبقه که هر طبقه چهار اتاق و ایوان و دو پلکان در دو طرف خانه برای ورود به ایوان و اتاق های بالا است. طبقه پایین نمایشگاهی دائمی از کتب مربوط به تاریخ گیلان و نهضت جنگل را در خود جای داده و طبقه بالا محل زندگی خانواده استادسرایی بوده که مانند آنچه در قدیم وجود داشته، بازسازی شده است. در گوشه و کنار خانه روی دیوارها عکس ها و اسنادی از دوران مبارزات نهضت جنگل نصب شده است.