دستگاه جوش

گروه تأسیسات: جوشکاری یکی از تکنولوژی قدیمی است که با روش های جدید و توسعه یافته ای در پیوسته است؛ به گونه ای که جوشکاری با لیزر و جوشکاری با اشعه الکترونیکی جزو پیشرفته ترین و جدیدترین روش های جوشکاری است. روشی که در جوشکاری ساختمانی بیشتر کاربرد دارد، جوشکاری با برق است که در این شیوه از مبدل هایی برای تبدیل برق شهری به برق متناسب برای جوش استفاده می شود. یکی از این مبدل ها دستگاه رکتی فایر است که جریان متناوب 380 و 220 ورودی کارگاه را به جریان مستقیم DC مناسب برای جوشکاری تبدیل می کند. در این شماره از نشریه پیام ساختمان به معرفی دستگاه جوش می پردازیم؛ لازم به ذکر است گفته های عنوان شده نظرات شخصی مخاطبان بوده و نشریه پیام ساختمان لزوماً این نظرات را تأیید نمی کند. انواع فرایندهای جوش مجتبی ابوالقاسمی، متخصص جوش در این زمینه گفت: امروز جوش یک رشته مهندسی به شمار می رود و توسعه و پیچیدگی زیادی یافته است. انتخاب فرایند جوش به فاکتورهای زیادی بستگی دارد، حتی ممکن است چندین فرایند جوش در یک محل پیشنهاد شود. حتی در بین صنایع مختلف نمی توان به طور مسلم یک نوع فرایند را پیشنهاد کرد گرچه با بررسی نوع تولید در هر صنعتی می شود بهترین پیشنهاد را داد. وی افزود: روش های جدید و مدرنی هم وارد رشته جوش شده است مانند جوشکاری الکترون بیم که از دسته فرایندهای جوشکاری ذوبی است. برای تأمین انرژی این نوع جوشکاری شتاب دهنده ها سرعت الکترون ها را تا 70 درصد سرعت نور بالا می برند. این نوع تکنولوژی بیشتر در صنایع نظامی و هوا و فضا کاربرد دارد؛ در نتیجه کاربرد گسترده ای در صنعت ساختمان ندارد. انواع دستگاه جوشکاری برای انتخاب فرایند جوشکاری معیارهای زیادی باید مدنظر قرار گیرد. جنس فلز پایه، طرح اتصال، امکان دستیابی، ضخامت، امکان دسترسی به دو طرف محل اتصال، نیازمندی های تولید، تجهیزات و امکانات موجود، امکان آماده سازی لبه ها، مهارت اجرای فرایند توسط جوشکار، شرایط محیطی ، تأثیر اجرای فرایند بر روی خصوصیات مهندسی فلز پایه، کیفیت جوش خواسته شده، قیمت تمام شده و دست آخر ایمنی و بهداشت کار از جمله مسائلی است که در انتخاب فرایند جوشکاری باید توجه شود. این حساسیت ها و توجه ها در انتخاب منبع تغذیه AC یا DC نیز مهم است مثلاً در جوشکاری آلومینیم بهترین پیشنهاد استفاده از منبع تغذیه AC است. گرچه این کار با منبع DC نیز امکان پذیر است که به رعایت چند اصل بستگی دارد. محمدرضا رجبی پور انواع جوش ها جوش میگ و مگ، زیرپودری و جوش های دیگر اینگونه برمی شمرد. وی که تخصص شرکت خود را جوش فروجینگ می داند، در این زمینه گفت: این تکنولوژی برای میلگردها استفاده می شود. این جوش را برای هر مقطعی گردی می توان استفاده کرد. پروسه آن به این شکل است که فشار را از منبع هیدرولیک و حرارت را از اکسیژن و استیلن تأمین می کند. مثلاً برای فولادهای ساختمان با حرارت 1200 درجه و فشار همزمان آن را به صورت خمیده درمی آوریم و با فشاری که می آوریم فولادها به هم فشرده می شوند بدون آنکه دانه بندی و ساختار مولکولی آنها به هم بخورد. چون اگر ساختار به هم بخورد جوش ما بی حاصل خواهد بود و جنس فلز تغییر خواهد کرد. رجبی پور گفت: با توجه WPS یا برنامه ای که طراحی می شود انواع جوش ها صورت می گیرد. همه جوش ها WPS دارند. هرکدام از جوش ها دستگاه مخصوص به خود را دارد. وی در مورد انواع اینورترها گفت: نسل اول با نام ترانس جوش یا ماشین جوش معروف بود. نسل دوم همان رکتی فایرها هستند و در نسل سوم اینورترها هستند که هیچ سیم پیچی در آن استفاده نمی شود و سبک تر هستند. در آن IC، دیود، خازن و چیزهای الکترونیکی استفاده می شود. دستگاه معیوب یعنی تولید معیوب رجبی پور در مورد مشکلات این صنعت گفت: بعضی از کسانی که به این صنعت ورود کرده اند از علم و تخصص لازم برخوردار نیستند. مخاطبان ما بیشتر کسانی هستند که کارهای ساخت وساز را انجام می دهند و بیشتر مهندسان عمران هستند و اطلاعات مکانیکی جوش را ندارند. وی افزود: دستگاه هایی با کیفیت بسیار پایین از چین وارد می شود. دستگاه هایی که طراحی بسیار نامناسبی دارد و از آنجا که استحکام سازه با کیفیت جوش در ارتباط است و به همین دلیل می باید حساسیت بیشتری روی آن وجود داشته باشد. خروجی این دستگاه معیوب تولید معیوب است و اگر حادثه ای روی دهد و زلزله ای رخ دهد در آنجا نتیجه این کار را می بینیم. رجبی پور گفت: دستگاهی را برای مقاوم سازی تولید کرده ایم ولی به دلیل بی اطلاعی به ضد خود تبدیل شده است. صرفاً هم به همین دلیل که دستگاه هایی آمده که طراحی آنها برای این مبحث نیست. و مشکل دیگر شرکت های تولیدکننده دستگاه را عدم حمایت دانست و خاطرنشان کرد: به صرف اینکه دستگاه ما تولید داخل است با عدم استقبال روبه رو می شود. گرچه ما از کاری که می کنیم راضی هستیم چرا که هم باعث مقاوم سازی می شود و هم مصرف میلگرد را کم می کند یعنی امروز که موضوع بهینه سازی و صرفه جویی مطرح است ما کار خود را به خوبی انجام می دهیم. وی افزود: گرچه دستگاه های متفرقه چینی هم می آید ولی در مورد کارهای پیش پاافتاده و سطحی و در پروژه های عمرانی اینها کارایی ندارند. حساسیت ها و بازرسی هایی که وجود دارد اجازه حضور این دستگاه ها را نمی دهد و به خاطر کیفیت پایین قطعاً در پروسه جوش کاری مشکل ایجاد می شود. وی در مورد مشکلات بازار نیز بیان داشت: تورم و نوسانات ارز در همه شاخه های صنعت تأثیر خود را گذاشته است. افزایش قیمت باعث شده پیمانکار به دستگاه های ارزان و بی کیفیت روی بیاورد. البته به خاطر مشکلات این دستگاه های بی کیفیت و میزان بالای مصرفی که در نتیجه استفاده از آن به وجود می آید سوددهی کمتر می شود، در نتیجه پیمانکار هم چندان تمایلی به استفاده از این دستگاه ها ندارند. مضاف بر اینکه کیفیت کار را پایین می آورند و بر بازرسی و نظارت پروژه ها تأثیرگذار است. استاندارد جوشکاری آیدین روشن در مورد استانداردهای جوشکاری گفت: استانداردهای مختلفی برای کنترل کیفی و چگونگی اجرای عملیات جوشکاری وجود دارد. اما تقریباً تمامی کدها و استانداردهای موجود، برای اجرای عملیات جوشکاری بر یک متریال را بر اساس یک دستورالعمل جوش WPS تأییدشده الزام کرده اند. وی ادامه داد: امروزه در اجرای سازه های فلزی دنیا بدون نظر مهندس جوش و WPS سازه ای اجرا نمی شود. گرچه به دلیل زلزله خیز بودن ایران و قرارگیری بسیاری از کلان شهرهای کشور روی گسل های زلزله اصول مهندسی جوش در ساختمان سازی و انبوه سازی محلی از اعراب ندارد و سازندگان بدون در نظر گرفتن بافت شهری و جغرافیایی به ساخت در کوچه های باریک می پردازند که در هنگام زلزله نتیجه وخیمی به دنبال خواهد داشت. قیمت گذاری و خدمات بازار دستگاه های جوش گسترده و متنوع است و اکثریت شرکت ها قطعات دستگاه های جوش را پس از واردکردن مونتاژ می کنند. در حال حاضر برندهای متنوعی در بازار موجود هستند که نوع کالا و کیفیت آنها یکسان نیست. صرف نظر از دستگاه های ترانسفورماتوری که تقریباً از دور خارج شده اند، رقابت اصلی بین دستگاه های رکتی فایری و اینورتری است با این حال به نسبت آمپراژ دستگاه های جوش، قیمت آنها هم تغییر می کند. قیمت دستگاه ها از حدود 570 هزار تومان تا 3 میلیون تومان و بسته به نوع و کیفیت دستگاه متفاوت است. ضمن اینکه اداره استاندارد تمام قطعات وارداتی دستگاه های جوش را موردبررسی قرار داده و پس از تأیید گواهی استاندارد صادر می کند. دستگاه های جوش موجود در بازار توسط شرکت های مونتاژکننده گارانتی می شوند که معمولاً از شش ماه تا یک سال است. اگر دستگاه از کیفیت خوبی برخوردار باشد کمتر دچار مشکل می شود مگر اینکه از ارتفاع سقوط کند، آب داخل آنها برود یا اینکه افزایش ولتاژ ورودی به بردهای دستگاه آسیب وارد نماید. البته دستگاه های اینورتری از سیستم حفاظت داخلی برخوردار هستند که در صورت بروز خطر به طور خودکار خاموش می شوند.