ایراد وارد به معماران وشهرسازان

نمای ساختمان ها و سیمای شهر باید به شکلی باشد که موجب انبساط خاطر و راحتی ساکنان شهر شود. سیمای شهر تنها اثر هنری است که چه بخواهیم و چه نخواهیم در آن قرار می گیریم ! از صبح که برای رفتن به مدرسه، کار یا دانشگاه از خانه خارج می شویم مجبور به دیدن آن هستیم. نمای زیبای شهر یکی از حقوق مسلم شهروندی است که باید رعایت شود. دراین باره با دکتر محمدمهدی محمودی دانش آموخته دکترای D.P.L.G. معماری از U.P.A. «تولوز» فرانسه گفتگویی انجام داده ایم که در ادامه می خوانید. نمای شهر متعلق به کیست؟ صاحب هر بنا و ساختمانی مالک ساختمان است اما صاحب نمای بناها، شهروندان هستند و نه مالک. بنابراین خوب یا بد بودنش را کارفرما به معرض نمایش می گذارد و کسانی که بنا را می بینند، شهروندان هستند که هر روز از آنجا عبور می کنند. نمای شهری بر روحیه شهروند بسیار تأثیرگذار است. نمای بنا چه ویژگی هایی باید داشته باشد آیا بافرهنگ کشور باید ارتباطی داشته باشد؟ نمای بنا درعین حال که سلیقه ای است، باید حد و مرزی داشته باشد و از آن عبور نکند. این سلیقه به سلیقه آن شهر، قوم یا شهر و کشور بر می گردد که وابسته به تاریخچه معماری، فرهنگی، مذهبی و بستر اقلیمی منطقه است. نمی توان هر نمای شهری را از یک شهر به یک شهر دیگر برد. متأسفانه در حال حاضر این گونه نیست و نمایی که در تهران دیده می شود، ممکن است در ساری و همدان و بندرعباس هم مشاهده شود.در صورتی که نماها باید بر اساس اقلیم و نوع کاربری و مصالح متفاوت باشد. مثلاً شما در یک محوطه مسکونی می روید و می بینید که همه آنها مسکونی است اما می گویید آن بنا به نظر مدرسه می آید.یعنی سیما و نمای یک بنا بیان کننده کاربری درونی آن است. درعین حال که نما باید معرف کاربری درونی باشد، باید هماهنگ با کوچه و محل در زمانه خودش نیز باشد. مثلاً نمی توان سیمای شهری میدان حسن آباد را در میدان ونک هم ایجاد کرد. چون آن سیما مربوط به دوران خودش بوده و در میدان جدید باید سیمای شهری جدید تری را شکل دهیم که پشتوانه آن سیمای قبلی شهر است. نظر شما درباره وضعیت نماها و سیمای شهر حال حاضر چیست؟ به نظر من شهرها در حال حاضر سیمای زشتی دارند. سلیقه مردم هم تغییر کرده و با این نوع معماری عادت کرده اند. اگر آسیب شناسی کنیم ایراد به معماران وشهرسازان وارد است که مردم را به این سمت سوق داده اند. آیا قانونی برای اینکه حقوق شهروندان در زمینه سیمای شهر رعایت شود وجود دارد؟ این امر مهم رفته رفته در حال شکل گرفتن است. مسئولان، شهرداری ها و ارگان های ذی ربط اجازه نمی دهند هر بنایی با نما و سبک متفاوت ساخته شود و برای شهروند آلودگی بصری یا هرج ومرج به وجود بیاید. امروزه ارگان های مختلف از جمله شهرداری ها به غیر از نقشه که شامل پلان ساختمان است، بر نما و جنس آن نیز تاکید دارند؛ مثلاً در شهرهای گرم، نما از جنس براق نباشد چون هم هوا را گرم می کند و هم با آلودگی بصری و انعکاس مجدد، نور را برای شهروند به وجود می آورد. ادامه این مصاحبه را در شماره 179 نشریه بخوانید