حادثه ای به وسعت بی اطلاعی

تا خودت درگیر حادثه نشوی، نمی توانی عمق فاجعه ای که گاه وبیگاه در کشورمان شاهد آن هستیم را دریابی. بارها در صفحه حوادث روزنامه می خواندم؛ خانواده ای براثر گازگرفتگی جان باختند و بازتاب این خبر را در مردم جامعه می دیدم که علاوه بر اظهار تأسف به مرگ بی صدا و خاموش و البته بدون درد آنها غبطه می خوردند و ... اما زمانی که حادثه بدون اجازه صاحب خانه وارد می شود و دستش را به شیلنگ کهنه و پوسیده گاز می کشد و شیلنگ بدون کمترین مقاومتی تسلیم می شود، تازه عمق فاجعه را می فهمی و برای زنده ماندن و حتی برای به زحمت نفس کشیدن خودت و فرزندانت خدا را صدها بار شکر می کنی. حادثه زمانی اتفاق افتاد که هیچ کس انتظارش را نداشت و همه اعضای خانواده خواب بودند. چه کسی باور می کرد که شیلنگ آبگرمکن دیواری به دلیل فرسودگی دربیاید و گاز آرام آرام در آشپزخانه، که از بخت بلند مادر پنجره اش باز بود، پخش شود و ... مشابه حادثه ای که تعریف شد، ممکن است برای هر خانواده ای اتفاق بیفتد. به خصوص زمستان که استفاده از لوازم گرمایشی گازسوز در اولویت قرار دارد. مهار این قبیل حوادث مشکل نیست، به شرطی که اصول اولیه استفاده از لوازم گازسوز و راه های مقابله با گازگرفتگی را بدانیم. تنها یک جرقه کافی است با شروع فصل زمستان، گازگرفتگی با منوکسیدکربن جزو اتفاقاتی است که در صدر حوادث قرار می گیرد و با گرفتن جان بسیاری از هم وطنان، رنگ غم را بر زندگی ها می نشاند. با وجود اینکه هر ساله برنامه های بسیاری در جهت فرهنگ سازی در زمینه رعایت نکات ایمنی و اقدامات پیشگیرانه انجام می شود، اما متأسفانه آمار مسمومیت با گاز CO در بسیاری از استان های کشور بالاست. در اینگونه حوادث ابتدا گاز نشت می کند و فضای آشپزخانه یا تمام منزل را فرامی گیرد. در چنین شرایطی جرقه یا شعله ای بسیار کوچک کافی است تا با انفجاری مهیب ساختمان طعمه حریق شود. البته خدا کند، خواب نباشیم وگرنه باید فاتحه ما را بخوانند! شیلنگ گاز را دریابید علت بروز گازگرفتگی معمولاً مهار نکردن شیلنگ وسایل گازسوز به وسیله بست فلزی، استفاده از شیلنگ های با طول بیش از 1/5 متر، فرسوده و غیراستاندارد بودن شیلنگ ها، درپوش نداشتن شیرهای گاز مصرفی که از آنها استفاده نمی شود، دخالت افراد بی اطلاع در تعمیر و دست کاری وسایل گازسوز، استفاده از وسایل گازسوز غیراستاندارد و غیرمجاز و نداشتن ترموکوپل و پیلوت از جمله علت های نشت گاز است. تعداد کمی از خریداران و استفاده کنندگان لوازم گازسوز راه های استفاده صحیح از آن را می دانند، این در حالی است که رعایت نکات ایمنی برای استفاده از شیلنگ های مناسب برای اتصال وسایل گازسوز به لوله کشی ساختمان اهمیت ویژه ای دارد و اگر این موارد نادیده گرفته شود یا کم اهمیت انگاشته شوند باعث بروز اتفاقات ناگواری خواهند شد. شیلنگ های لاستیکی معمولی در برابر ترکیبات نفتی و گازی به سرعت فاسد می شوند و برای وصل اجاق گاز و آبگرمکن مناسب نیستند و باید از شیلنگ های لاستیکی چندلایه مخصوص گاز استفاده کرد. همچنین برای وصل بخاری به لوله کشی گاز نباید از شیلنگ های آب استفاده کرد. بررسی شیلنگ بخاری های گازسوز قبل از نصب، یکی از مهم ترین مواردی است که احمدی، یک تعمیرکار وسایل گازسوز بر آن تأکید دارد: قبل از وصل گاز حتماً باید شیلنگ بررسی شود تا ترک خوردگی نداشته باشد. همچنین هرچند مدت یک بار باید مورد بازدید قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که شیلنگ های مورداستفاده سوراخ نشده، ترک برنداشته و از محل بست بریده نشده باشند. طول شیلنگ های گاز هم نباید از یک متر و نیم بیشتر باشد و در معرض حرارت اجاق گاز و سایر وسایل گازسوز قرار نداشته باشند. تیتر روزنامه نشویم حق دارند که نامش را مرگ خاموش گذاشته اند و شاید راحت ترین نوع مرگ! فکرش را بکنید؛ شب می خوابیم و دیگر بیدار نمی شویم و فردا می شویم تیتر روزنامه ها و مردم روی کیوسک روزنامه می خوانند و آه می کشند و تمام ... مرگ خاموش یا گازگرفتگی معمولاً در اثر نداشتن دودکش مناسب برای وسایل گازسوز به ویژه وسایلی مانند بخاری و آبگرمکن، پاره گی شیلنگ و نشت گاز یا فقدان تهویه کافی در اتاقی که دستگاه گازسوز در آن قرار دارد، اتفاق می افتد. سوختن ناقص گاز، تجمع گازهای مسموم کننده یا کمبود اکسیژن سبب می شود افرادی که در چنین فضاهایی تنفس می کنند، دچار مسمومیت یا گازگرفتگی شوند. پژوهش ها نشان می دهد؛ بخاری 44 درصد، آبگرمکن 25 درصد، موتورخانه 20 درصد، شومینه 8 درصد، اجاق گاز 2 درصد و سایر وسایل گازسوز 1 درصد در مرگ های خاموش افراد نقش دارند. حال باید منتظر بمانیم و ببینیم؛ آیا امسال گازگرفتگی در کشور باز هم می تواند حوادث تاسف باری را رقم بزند یا اینکه با درایت مسئولان و همکاری مردم، این غول آدمکش مهار خواهد شد.