نام مهندس معماری را غصب کرده اند

روز پنجم اسفندماه هر سال به مناسبت بزرگداشت دانشمند ایرانی خواجه نصیرالدین طوسی روز مهندسی نام گرفته است.واژه مهندس به معنای اندازه گیر ، شمارگر ، هندسه دان ، مساح ، معمار ، طراح و دانای عملی به کار رفته است که بیشتر آنها در فرهنگنامه ها و لغت نامه ها درج شده است. در لغتنامه دهخدا تحت معانی واژه مهندس ، معمار و متخصص ساختمان آمده است. مهندسی توانایی انسان(مهندس) در انتخاب ، طراحی ، برنامه ریزی ، راهبری ، آینده سازی و نو آوری است که در ساخت ، تولید ، دوباره سازی و نگهداری دستگاه ها ، ابزارگان ، ابزارها ، بناها ، راه ها و کلیه نیازهای ابزاری جوامع انسانی با استفاده و دگرگون سازی طبیعت بهره گیری از مواد و انرژی با پشتوانه دانایی از علوم تجربی و انسانی و با توجه به محیط زیست و در راستای منافع جامع جهانی انجام می گیرد. به مناسبت روز مهندسی با دکتر سعید فلاح فر، معمار و پژوهشگر گفتگوی کوتاهی انجام داده ایم که در ادامه می خوانید. اصلی ترین چالش های مهندسان معمار چیست؟ اگر منظورتان چه چیزی هست؟باشد، باید بگویم؛ متأسفانه اغلب کسانی که این روزها نام "مهندس معماری" را به ناحق غصب کرده اند، یا گرایش و تمایل شدید به بخش فنی و اقتصادی ساختمان پیدا کرده اند و یا به هزینه کمتر، قیمت بالاتر و در نتیجه سود و مشتری بیشتر فکر می کنند. این افراد به هیچ سفارش سودآوری "نه" نمی گویند، اگر چه به هیچ یک از باورهایشان نزدیک نباشد. می خواهند به هر قیمتی که باشد بارشان را ببندند.اینان فلسفه نمی دانند، رابطه ای با تعهد فردی و اجتماعی ندارند،با فرهنگ و ریشه های فرهنگی بیگانه اند و تمام استعدادشان در لیست کوتاهی از نمرات دانشگاهی خلاصه می شود. این گروه غیر از خودخواهی های کوته بینانه نمی توانند دغدغه های مهم و عمیقی داشته باشند که بتوان از ارج چالش هایشان صحبت کرد. اگر منظور "چه چیزی باید باشد؟"چی؟ اما اگر منظور چه چیزی باشد؟ است ، باید بگویم؛ مهندسان معمار باید به مسئولیت های اجتماعی و فرهنگی خودشان توجه داشته باشند زیرا معماری مستقیماً بر فرهنگ و ساختار فرهنگی جامعه و بر کیفیت زیستی جامعه تأثیر می گذارد. بخش قابل اعتنایی از مکارم اخلاق اجتماعی، سلامت روانی، سلامت جانی و... جامعه در گرو عملکرد معماری و شهرسازی است. معمار باید به این تأثیرات واقف بوده و با شناخت عمیق از جامعه و آرمان های انسانی بداند که مسیر یا هدف غایی جامعه سالم کجاست. باید بداند روش های رسیدن و موانع احتمالی چیست. معمار، به نوعی مصلح اجتماعی است که به ابزار قدرتمند معماری مجهز است و لازم است قدر و منزلت و مسئولیت های اجتماعی خود را ـ بیشتر از سود و زیان شخصی ـ بشناسد و به آن پایبند باشد. به ویژه آنکه ماندگاری اثر این مصلح اجتماعی، فراتر از زمان معاصر است. چنین اگر باشد موضوعاتی مثل؛ چه بسازیم؟ چرا بسازیم؟ کجا بسازیم؟ کی بسازیم؟ چگونه بسازیم؟ و... معنای دیگری پیدا می کند.