جبران خاک، سخت تر از بحران آب

آرامش بصری و زیبایی مناظر و مبلمان شهری همواره در اولویت برنامه های زیباسازی شهرداری بوده و بسیار مورد توجه قرارگرفته است تا آنجا که می تواند به عنوان حقوق شهروندی مطرح باشد؛ بنابراین باید از هر آنچه موجب برهم زدن زیبایی و آرامش بصری شهروندان شود، جلوگیری کرد. تخلیه خاک و نخاله در معابر و گذرگاه های سطح شهر از یک سو باعث به وجود آمدن مناظری زشت و نازیبا در محیط شهری شده و چشم هر بیننده ای را می آزارد، از سوی دیگر هزینه های هنگفت مالی را برای پاکسازی مجدد در بردارد. این روزها با توجه به حجم روزافزون مواد و زباله های شهری به ویژه نخاله های حاصل از تخریب ساختمان ها و بافت های فرسوده شهری که مشکلات فراوانی را در شهرهای بزرگ به وجود آورده است، می توان به مشکلات زیست محیطی آن نیز اشاره داشت که در اثر دفع غیراصولی این مصالح، پدید آمده و توجه پژوهشگران را در راستای بازیافت این مواد به خود جلب کرده است. همان طور که می دانید تخلیه خاک و نخاله در حاشیه راه ها، جاده ها و بزرگراه ها ضمن آلودگی محیط زیست منجر به سد معبر و به وجود آمدن حوادث احتمالی و وارد آمدن خسارات جانی و مالی به شهروندان خواهد شد. محل تخلیه خاک و نخاله برای انواع و اقسام حشرات موذی، جوندگان و سگ های ولگرد که منبع انواع بیماری ها هستند، محل امنی خواهد شد و در اراضی کشاورزی نیز باعث از بین رفتن حاصلخیزی و مرغوبیت خاک و زمین های مزروعی می شود. تخلیه نخاله های ساختمانی در حریم کانال ها و رودخانه ها به مرور زمان مسیر آب را مسدود کرده، به هنگام بارندگی موجب جاری شدن سیلاب و خسارت های جبران ناپذیری خواهد شد. موضوع بازیافت نخاله در ایران دارای سـابقه طولانی نیست بنابراین دسترسی به آمار دقیق میزان تولید و ترکیب نخالـه در سال های قبل مشکل است، با این حال مسئولان و مدیران شهری برای کاهش نخاله های ساختمانی و ایجاد منبع درآمد، چند سالی هست که بحث بازیافت نخاله های ساختمانی را دستور کار خود قرار داده اند. بازیافت نخاله های ساختمانی نه تنها به حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی کمک می کند بلکه توجیه اقتصادی دارد. یکی از مهم ترین کاربردهای نخاله های ساختمانی در راه سازی است. با این کار نه تنها در مصرف مصالح صرفه جویی می شود بلکه از سرمایه های ملی نیز صیانت خواهد شد. چند سالی است که مسئولان و رسانه ها همصدا از بحران آب در کشور می گویند و مردم را دعوت به صرفه جویی می کنند، برای بحران آب و معضلات خشکسالی با روش ها و تمهیدات علمی مانند شیرین کردن آب دریای عمان و خلیج فارس که پیشنهادشده، می توان اقداماتی انجام داد، اما اگر خاک را از دست بدهیم به راحتی نمی توان جبران کرد. بد نیست بدانید میزان فرسایش خاک در کشور ما 3برابر متوسط آسیاست، با توجه به اینکه در کشور ما برای تولید هر یک سانتی متر خاک، باید 800 سال زمان سپری شود. بی تفاوتی نسبت به تخریب محیط زیست تهدید جدی است و برای رفع این مشکل باید به مردم، درست و هدفمند آگاهی و هشدار داد. به جرأت می توان گفت تغییر رفتار در مصرف و شیوه زندگی ضروری است و اگر این اتفاق نیفتد، نسل آینده برای حیات خود با مشکلات جدی روبه رو خواهد شد.