سرویس زمستانه موتورخانه

گروه تأسیسات: یکی از مهم ترین مواردی که باید به منظور افزایش کارآیی سیستم های گرمایشی ساختمان ها موردتوجه عموم قرار گیرد، موتورخانه و تجهیزات آن است. انتخاب وسایل و تجهیزات موتورخانه مانند مشعل، الکتروپمپ، دیگ و منبع انبساط با توجه به تناسب ظرفیت آنها و بازده این تجهیزات از نکات بسیار مهمی است که در افزایش کارآیی سیستم های تأسیساتی و کاهش مصرف انرژی ساختمان از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ بنابراین استفاده کنندگان از این تجهیزات باید قبل از شروع زمستان نسبت به سرویس تجهیزات موتورخانه خود اقدام کنند. مطلب ذیل به اختلالات موتورخانه و راهکار مدیریت انرژی در این سیستم ها اختصاص یافته است. عوامل کاهش عملکرد موتور خانه ها الف: اختلاط ناقص سوخت و هوا منجر به احتراق ناقص می شود زیرا مشعل این موتور خانه ها نمی توانند سوخت و هوا را به طور کامل با هم مخلوط کنند؛ بنابراین در بعضی از مواقع برای اینکه بتوان هوای لازم برای احتراق را تأمین نمود باید هوای اضافه را بالا برد. ب: عدم انعطاف پذیری در مقابل تغییرات شرایط جوی و شرایط کاری موتورخانه ها. به علت عدم نصب سیستم کنترل محیطی هوشمند موتورخانه تغییر شرایط محیطی باعث می شود که دیگ و مشعل از حالت بهینه خود خارج شده و بازده شان پایین بیاید. پ: عدم تنظیمات فصلی در موتورخانه ها که باعث افت شدید راندمان و افزایش مصرف سوخت می شود. دلایل اتلاف انرژی موتور خانه ها مناسب نبودن مشعل (عدم تنظیم درست و در برخی موارد پایین بودن راندمان)، مناسب نبودن دیگ (عدم عایق بندی و وجود رسوب در داخل پره ها)، عدم تناسب ظرفیت حرارتی دیگ با مشعل، تمیز نبودن موتور خانه، مناسب نبودن دودکش و طراحی غلط لوله کشی، عدم انطباق ظرفیت حرارتی موتور خانه با بار حرارتی ساختمان و عدم تنظیم صحیح ترموستات، دلایل اصلی اتلاف انرژی در موتور خانه ها محسوب می شوند. سیستم کنترل هوشمند موتورخانه برای بهینه کردن موتورخانه های ساختمان ها لزوماً باید نصب سیستم کنترل محیطی هوشمند موتورخانه، تنظیم موتورخانه، تطابق دیگ و مشعل، نصب دمپر بارومتریک، عایق کاری لوله و دیگ و رسوب زدایی و شستشوی دیگ انجام شود. در حال حاضر برای تنظیم دمای آب موردنیاز گرمایش و مصرفی ساختمان در موتورخانه از ترموستات های معمولی استفاده می شود که قابلیت تنظیم توسط متصدی موتورخانه بر دمای دلخواه را دارند و بر اساس نقطه تنظیم شده نسبت به خاموش و راه اندازی مشعل ها اقدام می کنند، از معایب اصلی این ترموستات ها عدم واکنش در اثر تغییرات هوای بیرون و همچنین وضعیت عملکردی در ساعات مختلف شبانه روز است. در صورت افزایش دمای هوای محیط، موتورخانه با دمای بالا کار می کند و گرمای بیشتر از حد موردنیاز وارد ساختمان می شود که عملاً بدون استفاده به هدر می رود. همچنین در ساختمان های اداری در هنگام شب نیز موتورخانه به فعالیت خود و تولید گرما ادامه می دهد. برای رفع این مشکل، استفاده از سیستم های کنترل هوشمند موتورخانه با قابلیت برنامه ریزی ساعتی و هفتگی و همچنین مجهز به حسگر دمای محیط، توصیه می گردد. این سیستم که دارای چند حسگر در محیط خارج، لوله خارجی آب از دیگ، مشعل ها و دیگ هاست، با اندازه گیری دمای محیط، دمای آب گرم موردنیاز ساختمان را (با خاموش یا روشن کردن مشعل ها) طوری تنظیم می کنند که آب گرم موردنیاز ساختمان تأمین شود. در حقیقت با این روش، انرژی گرمایی متناسب با نیاز ساختمان تولید و از تولید گرمای اضافی جلوگیری می شود. از مزایای دیگر سیستم های کنترل هوشمند موتورخانه، قابلیت برنامه ریزی آنهاست و می توان از این طریق برنامه کاری ساختمان را مشخص کرد و در این صورت موتورخانه فقط در مواردی که افراد در ساختمان حضور دارند یا مواردی که نیاز است، راه اندازی می شود. در این صورت روزها و زمان هایی که ساختمان (معمولاً ساختمان های اداری و تجاری) خالی از سکنه است، موتورخانه خاموش بوده و صرفه جویی فراوانی در مصرف سوخت و هزینه های مربوطه ایجاد می شود. عملیات بهینه سازی موتورخانه ها تنظیم مشعل موتورخانه، عایق کاری حرارتی لوله های رفت وبرگشت آب گرم و کلکتورها، تمیز کردن، شستشو و رسوب گیری دیگ آبگرم، استفاده از سامانه کنترل هوشمند موتورخانه جهت تنظیم دمای آبگرم متناسب با هوای خارج، نصب ترموستات های موضعی کنترل دما مانند شیر ترموستاتیک رادیاتور، تنظیم دمای فضای منزل در دامنه آسایش حرارتی استاندارد (22- 18 درجه سانتی گراد)، عدم استفاده از گرمایش در اتاق ها یا فضاهای بلااستفاده، استفاده از لباس گرم در منزل، استفاده از پرده های ضخیم برای کاهش اتلاف حرارتی از پنجره، بستن کرکره و پرده در شب و باز گذاشتن آنها در روز به منظور استفاده از انرژی خورشید، استفاده از نوارهای درزگیر جهت هوابندی بازشوهای پنجره ها و دربهای ورودی منزل، نصب یک یا دولایه نایلون شفاف روی پنجره ها، بستن دریچه های کولر با استفاده از مسدودکننده مناسب، سرویس و تمیزکاری فن کوئل ها و هواگیری رادیاتورها، نپوشاندن روی رادیاتورها، استفاده از یک لایه فویل آلومینیومی در پشت رادیاتور به منظور افزایش بازتاب حرارتی، بسته نگه داشتن در های ورودی و در صورت امکان استفاده از در های دوبل یا استفاده از پرده در جلوی در، نصب فنر بر بالای درهایی که با خارج در ارتباط هستند به منظور کنترل ورود و خروج هوای سرد، عدم استفاده از شومینه و بستن دریچه خروجی آن و در صورت استفاده از شومینه تنظیم دمای آن روی 55 درجه و حصول اطمینان از مناسب بودن زاویه دریچه خروجی و در صورت امکان گذاشتن در شیشه ای در جلوی آن، که مانع خروج هوای گرم از فضا شود، از راهکارهای مناسب در این زمینه هستند. در پایان خاطرنشان می شود؛ در انتخاب تجهیزات موتورخانه باید ظرفیت آنها را در نظر بگیرید. این وسایل نباید بیش از نیاز فضای موردنظر انتخاب شوند زیرا بالا بودن ظرفیت دستگاه ها، تضمینی بر افزایش بازدهی آنها نیست، بلکه سبب می گردد تا تعداد دفعات خاموش و روشن شدن دستگاه افزایش یابد و علاوه بر عدم تأمین شرایط آسایش، طول عمر دستگاه نیز کاهش یابد. همچنین توصیه می شود؛ با کمک متخصصان تأسیسات از تطابق ظرفیت دیگ و مشعل، کارکرد صحیح دودکش و سایر تجهیزات موتورخانه اطمینان حاصل شود.