ممنوعیت استفاده از شومینه و اختیارات شورا

شورای اسلامی شهر تهران استفاده از شومینه گازسوز و زغال سوز به عنوان وسیله گرمایشی در تهران را ممنوع کرده است. شورای شهر تهران دلایل تصویب این طرح را که حدود دو هفته پیش رخ داد، احتراق ناقص، تولید گازهای منواکسید کربن، آلودگی هوا، افزایش هزینه های ساخت و ساز و احتمال بروز آتش سوزی و مرگ و میر ناشی از گازگرفتگی اعلام کرده است. این طرح در حالی در شورای شهر تهران به تصویب رسید که برخی از اعضا مخالف آن بودند. یکی از مخالفان این طرح رحمت الله حافظی عضو شورای شهر بود که ممنوعیت استفاده از شومینه را مستلزم نظارت اجرایی دانست و گفت از آنجایی که این نظارت با ورود نمایندگان شهرداری به منازل شهری محقق می شود، امکان پذیر نیست و نوعی تجاوز به حریم شخصی افراد محسوب خواهد شد. از دیگر مخالفان این طرح در شورای شهر علیرضا دبیر رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورا بود که در جریان بررسی این طرح، اظهار داشت: مهندس ناظر باید بر استاندارد بودن شومینه خانگی نظارت کند و نمی توانیم بگوییم مردم در خانه هایشان شومینه نسازند درست است که مصرف گاز شومینه زیاد است اما نمی توانیم ساخت آن را غیرقانونی کنیم چرا که این امر جزو اختیارات شورای شهر نیست. اگر به این ترتیب باشد، برای مثال یخچال هایی که مصرف برق بالا دارند هم باید ممنوع شوند. محمدرضا یوسفیان کارشناس ساختمان و عضو سابق هیأت مدیره نظام مهندسی هم در گفتگو با یکی از رسانه ها در این زمینه اظهار نظر کرده و با اشاره به این که شومینه به عنوان یک وسیله گرمایشی در دیگر نقاط دنیا هم استفاده می شود، گفته است: در دیگر کشورها تمهیداتی برای تخلیه گازهایی که از شومینه متصاعد می شود و حتی تامین های آن اندیشیده می شود و در نتیجه مشکلات مختلفی که به خاطر استفاده نادرست در کشور ما دیده می شود، به وجود نمی آید. یوسفیان تاکید کرد اگر ما قوانین نصب و اجرای شومینه در منازل را درست اجرا کنیم، مسلما هیچ کدام از مشکلات و حادثه ها به وجود نمی آید و لزومی به تصویب چنین طرح هایی نیست. دیگران چکار می کنند؟ آنچه مسلم است تمام دلایل و دغدغه های اعضای محترم شورای شهر تهران برای ممنوع شدن شومینه در تهران منطقی و درست است. اما در اولین واکنش این سوال برای مخاطب پیش می آید که چرا شومینه به عنوان یکی از وسایل گرمایشی در بسیاری از کشورهای دنیا از جمله کشورهای پیشرفته استفاده می شود؟ استفاده ازشومینه در اروپا به قرن 13 بازمی گردد. در آن زمان، شومینه ها از جنس سنگ ساخته می شدند و با یک دودکش دود حاصل از سوختن چوب را به خارج از ساختمان هدایت می کردند. اما امروزه بسیاری از کشورهای اروپایی از شومینه به ویژه شومینه هیزمی به عنوان یک وسیله گرمایشی استفاده می کنند. در این کشورها که به دلیل عدم دسترسی به گاز طبیعی شومینه ها عموما هیزمی می باشند بسته های چوب فرآوری شده با اندازه های مناسب برای شومینه در تمامی فروشگاه ها قابل دسترسی است. این چوب ها که به راحتی قابل خریداری است با شعله ای بسیار مناسب و آبی در شومینه ها می سوزند و به راحتی متوجه می شویم که فرآوری صورت گرفته بر این چوب ها به طوری است که موضوع احتراق ناقص و تولید منوکسیدکربن تا حدود زیادی رفع می شود. علاوه بر این شومینه های استاندارد در کشورهای اروپایی عموما به شکلی ساخته می شوند که بتوانند دودها و سایر آلاینده ها را به راحتی به فضای بیرون انتقال دهند. شکل و اندازه و احاطه کامل دودکش از نکات مهمی است که باید در ساخت شومینه رعایت شود. دودکش باید سیمانی بوده، قطر مشخصی داشته باشد و تا پشت بام بدون هیچگونه درز و شکستگی ادامه پیدا کند. ارتفاع و دهانه شومینه هم باید به اندازه استاندارد و لازم باشد زیرا کوچک یا بزرگتر بودن آن سبب بازگشت دود و آلاینده ها به داخل فضای ساختمان می شود. آتشدان از هر جنسی که باشد و اجاق شومینه باید طوری باشند که درست و دقیق زیر دودکش قرار بگیرند و دود حاصل از سوخت چوب یا گاز درست به طرف بالا هدایت شود. به طور کلی رعایت استانداردهای مهندسی در زمینه ساخت شومینه می تواند نهایتا به ایجاد شومینه ای زیبا منجر شود که هم از لحاظ معماری و طراحی داخلی بسیار زیبا و چشم نواز خواهد بود و هم به عنوان یک وسیله گرمایشی در داخل ساختمان کاربرد دارد. مسلما در کشور ما ایران به دلیل محدودیت منابع طبیعی و جنگل ها، استفاده از شومینه های هیزمی مقرون به صرفه نیست. اما بسیار مناسب خواهد بود اگر به جای ممنوعیت کلی شومینه های گازی به ساخت و ساز دقیق و استاندارد آن توجه کنیم و قوانینی را تصویب نماییم که طبق آن شومینه های استاندارد و زیبا در ساختمان ها ساخته شوند. شومینه یکی از عناصر مهم در دکوراسیون داخلی ساختمان ها است و به ویژه در زمستان ها به عنوان مکانی گرم و مطبوع برای دور هم جمع شدن خانواده ها به کار می آید. بخش رنگی زیر در داخل یک کادر و در دل متن یا یک جای مناسب کار شود شومینه با ناصرالدین شاه به ایران آمد سفر ناصرالدین شاه به اروپا پیش زمینه ای برای ورود شومینه به عنوان سیستم گرمایشی به ایران بود. وی در سفر خود به فرانسه با دیدن شومینه و نحوه کارکرد و البته بیشتر به دلیل زیبایی آن، شومینه را به ایران آورد و بعد از این سفر شومینه برای اولین بار در کاخ گلستان تهران اجرا شد. مدتی بعد این وسیله گرمایشی جدید به فضای داخلی کاخ های بیرونی و اندرونی گلستان و حتی به خانه اشراف و اعیان و افراد طبقه متوسط جامعه در سراسر کشور راه پیدا کرد. اما کارکرد شومینه به دلیل عدم آشنایی و سخت بودن نگهداری و تمیز کردن آن در ایران گسترش زیادی پیدا نکرد و گاهی حتی این وسیله گرمایشی فقط به عنوان یک نماد بصری در فضای داخلی استفاده شد. گاهی نیز مشاهده شده است که به جای هیزم، خاکستر ذغال داغ را برای گرمایش در فضای شومینه قرار می دادند تا کمترین آلودگی را داشته باشد و بحث تمیز کردن آن نیز آنچنان سخت نباشد.